Nederland slecht van start in olympisch seizoen
Van Nederland werd verwacht dat de medailles in het olympisch seizoen zoals gewoonlijk binnen zouden stromen, maar de schaatsers kenden een moeizame start. Jutta Leerdam moest wennen aan ander ijs, Femke Kok had last van privéproblemen, Kjeld Nuis en Thomas Krol keken te veel naar elkaar en Patrick Roest lag mijlenver achter op de superieure Nils van der Poel. Het wereldbekerseizoen begon matig voor het beste schaatsland ter wereld en de rijders hadden er hun eigen redenen voor. Bij de World Cup in Stavanger werden 'slechts' twee gouden medailles gewonnen, door Irene Schouten en op de altijd succesvol gebleken 1000 meter bij de mannen.
In het Nederlands kamp brak nog niet gelijk paniek uit, want de piek van de schaatsers zou moeten liggen tijdens het Olympisch Kwalificatietoernooi (OKT) en de Olympische Spelen. In Salt Lake City, tijdens de derde wereldbeker, leek het lek al deels boven, toen alle bovengenoemde rijders op het podium wisten te eindigen, al gebeurde dat nog steeds niet vaak met een overwinning. Zeker een vermelding waard: Femke Kok die tot twee keer toe onder het acht jaar oude Nederlands record op de 500 meter van Thijsje Oenema dook.
Niemand komt in de buurt van Van der Poel
Voor Nils van der Poel stelde het niet veel voor, maar met zijn oppermachtige 5000 meter op de eerste World Cup deelde de Zweed gelijk een tik uit aan de concurrentie. Ruim vijf seconden had hij voorsprong op nummer twee Ted-Jan Bloemen en nummer drie Patrick Roest. Ook in Stavanger was de Zweed onaantastbaar, hij verbeterde het baanrecord van Kramer (10 km) met twaalf seconden en eindigde maar liefst achttien tellen voor Jorrit Bergsma. Op 3 december deed hij er nog een schepje bovenop, toen hij het wereldrecord op de 5000 meter uit de boeken reed. Wie zou deze Zweed kunnen verslaan in China?
Met anonieme tijd in B-groep neemt Kramer afscheid van World Cups
Gedurende zijn carrière werd 42 keer de gouden medaille omgehangen bij Sven Kramer na een World Cup. Deze imponerende serie stond in schril contrast tot zijn laatste wedstrijd. De schaatsmeester sloot zijn imponerende wereldbekerreeks af met een anonieme negende plaats in de B-groep. Door zijn vijfde plaats tijdens de NK Afstanden was hij veroordeeld tot deze lagere divisie in Polen, waar hij dus geen potten wist te breken. Na de rit besloot hij dan ook om zich terug te trekken van verdere deelname aan de World Cups en zich voor te bereiden op het Olympisch Kwalificatietoernooi, de afspraak die al vier jaar rood omcirkeld stond in zijn agenda.
Otterspeer zette derde startbewijs 500 meter op het spel na vergeten transponder
De World Cups aan het begin van het seizoen stonden in het teken van het binnenhalen van startbewijzen voor de Olympische Spelen. Door de sterke internationale bezetting op de 500 meter en de afwezigheid van de Nederlandse toppers tijdens de laatste World Cup in december, moesten in Salt Lake City de benodigde punten behaald worden.
Op de 500 meter reed Hein Otterspeer naar een goede klassering, zijn 34.26 was de zevende tijd van de dag én een persoonlijk record. Toch verdween de euforie van Otterspeer snel, toen er DQ achter zijn naam verscheen. Een vergeten transponder kostte Nederland veel punten, waardoor het derde ticket op de 500 meter op de Winterspelen nog niet zeker was. Uiteindelijk bleken de klasseringen van Dai Dai N'tab, Kai Verbij en Merijn Scheperkamp voldoende te zijn om alle startbewijzen binnen te halen.
Bij afwezigheid van toppers pakte Bart Hoolwerf zijn moment
Terwijl de meeste Nederlandse deelnemers al terug in Nederland waren om zich voor te bereiden op de rest van de winter, moest Bart Hoolwerf tijdens de World Cup in Calgary flink aan de bak. Alleen wanneer hij de finale van de mass start zou halen, mocht Nederland negen mannen naar China sturen. De opluchting was dan ook groot toen het de marathonschaatser lukte om door te dringen tot de eindstrijd.
Eenmaal in de finale gekomen liet Hoolwerf zien dat hij wel degelijk van meerwaarde kan zijn op de 'minimarathon'. Vroeg in de wedstrijd sprong hij weg met de Duitser Felix Rhijnen, waarna hij het karwei alleen wist af te maken. Zo bezorgde de rijder, aan wie van tevoren toch getwijfeld werd door onder anderen Bergsma, Nederland het enige goud van dat weekend. Zijn inspanningen bleken echter niet voldoende voor een reis naar China, want door het beperkte aantal startplaatsen was er voor hem geen plek in de olympische ploeg.
De Selectiematrix, altijd voer voor discussie
Het belangrijkste én meestbesproken document afgelopen seizoen was de SEVO, de selectievolgorde die de waarde van een podiumplaats op het Olympisch Kwalificatietoernooi moest bepalen. Stond een podiumplaats hoog in de matrix, dan zou een schaatser verzekerd zijn van een startbewijs, anders werd het wachten op de prestaties van collega's en het oordeel van de KNSB.
In de matrix bij de vrouwen stonden negen namen, voor wie allemaal plaats was in de olympische ploeg. Bij de mannen bleek de beslissing een stuk lastiger. Er stonden tien rijders in de matrix, waarbij Sven Kramer de rij sloot. Omdat er maar negen mannen geselecteerd zouden worden, kwamen zijn vijfde Spelen in gevaar. Uiteindelijk besloot de KNSB dat zowel Sven Kramer als Marcel Bosker, die de matrix niet gehaald had, mocht rijden in China. Door hun onmisbare rol in de ploegenachtervolging startten zij in China, ten koste van hun ploeggenoten Dai Dai N'tab en Tijmen Snel. Een beslissing die de nodige stof deed opwaaien in schaatsminnend Nederland.
N'tab wordt afgeleid tijdens OKT
Op het belangrijkste toernooi van het voorseizoen, het OKT, wilde Dai Dai N'tab revanche nemen voor zijn diskwalificatie in 2017. Toen betekende twee valse starts dat zijn wedstrijd voortijdig afgelopen was. Helaas kende hij in 2021 ook een ongelukkig toernooi, waarbij hij zich liet afleiden door de gevallen Otterspeer en Kai Verbij, die een pirouette na de start maakte. Merijn Scheperkamp lukte het wel om boven zichzelf uit te stijgen, eindigde boven N'tab en plaatste zich voor zijn eerste Olympische Spelen. Door zijn tweede plaats moest N'tab wachten op de beslissingen van de KNSB, die besloot dat zijn kans op een medaille klein was, waardoor hij slechts als reserve naar de Spelen ging.
De gifbeker was voor N'tab nog niet leeg. Tijdens de NK Sprint eind januari viel de rijder van Jumbo-Visma met 60 kilometer per uur en nam hij Gijs Esders mee in zijn val. Hierdoor kon hij zich niet plaatsen voor de WK Sprint.
Het regende records en gouden medailles bij koningin Schouten
Wie geen last had van een vormdip of pech aan het begin van het seizoen, was Irene Schouten. Op de NK Afstanden veroverde ze drie nationale titels (3000 meter, 5000 meter en mass start), waarbij ze op de 3000 meter het baanrecord van Natalia Voronina wist te verbeteren. Ook in de World Cups bleek Schouten individueel onverslaanbaar. Door een oogst van vier gouden medailles en een Nederlands record toonde ze dat zij de grote favoriete was voor de Olympische Spelen. Op het OKT bevestigde ze haar status door startbewijzen op de 3000 en 5000 meter te pakken.