Op de vijf kilometer moest de Groninger de Zweed Tomas Gustafson en zijn landgenoot Leo Visser voor zich dulden. In een tijd van 6.45,92 gaf Kemkers weinig toe op de winnende tijd van Gustafson, die in 6.44,63 een olympisch record neerzette.
Wie weet zat er op de tien kilometer nog wel meer in het vat voor Kemkers, zo werd er gedacht. Dat die gedachte niet gek was, bewees Kemkers in het begin van zijn race. Hij kende in zijn rit tegen de Rus Aleksandr Mozin een sterke start en lag op koers voor een medaille.
Na vier ronden ging het echter mis voor de pas twintigjarige Kemkers. In de achtervolging op Mozin ging hij op het rechte stuk, net na het uitkomen van de bocht, vanuit het niets onderuit. Een aantal seconden zat hij versuft op het ijs, om vervolgens weer op te krabbelen en door te schaatsen.
Inhaalrace
Met een fenomenale inhaalrace versloeg Kemkers zijn Russische opponent alsnog, maar uiteindelijk kwam hij niet verder dan de vijfde tijd in Canada. Het goud was opnieuw voor Gustafson, het zilver ging naar de Oostenrijker Michael Hadschieff en Visser pakte het brons. Kemkers gaf een kleine acht seconden toe op de tijd van zijn landgenoot.
"Ik dacht op dat moment alleen maar: als alles was gegaan zoals ik had gewild, dan had ik goud gepakt", keek Kemkers in 2002 terug op zijn bizarre val. "Daarvan ben ik overtuigd. Ik weet nog wat ik daarna deed. Ik liep tussen de huizen achter de schaatshal en ik dacht: dit ga ik gebruiken om de komende vier jaar zo goed te worden, dat ik bij de Spelen in Albertville zal bewijzen wie de beste tien kilometerrijder is."
Zwabbervoet
Toen wist Kemkers echter nog niet dat hij nooit mee zou doen op de Spelen van 1992 in Albertville. In 1991 moest de pas 23-jarige Nederlander stoppen met schaatsen wegens een mysterieuze 'zwabbervoet'. Door de blessure kon hij zijn schaatsslag niet goed afmaken.
De val op de tien kilometer in 1988 zou te maken kunnen hebben met zijn zwabbervoet, al is dat nooit helemaal duidelijk geworden. "Er gebeurde iets in mijn schaatsslag, terwijl mijn progressie nog niet volledig ontwikkeld was", legde Kemkers in 1999 uit over zijn kwetsuur.
Na de Spelen van 1988 begon hij er serieus last van te krijgen. "Ik kwam op dat moment een hindernis tegen die mij de basis van het schaatsen ontnam. Vergelijk het met een strafschop: je wilt de bal in de rechterbovenhoek schieten, maar de bal komt in de linkerbenedenhoek terecht."
Frustratie
Op het EK en WK allround van 1989 behaalde Kemkers nog zilver, maar meer internationale successen zaten er niet meer in. "Mijn frustratie is dat ik nooit heb geweten waar mijn top lag", aldus de huidige TVM-coach.
"In de eerste periode nadat ik gestopt was, ben ik mentaal behoorlijk afgezakt. Maar toch kijk ik met een glimlach op die periode terug, want die ervaring heeft van mij een sterk persoon gemaakt."
Zijn beslissing om in 1991 op jonge leeftijd te stoppen wegens de zwabbervoet werd door de buitenwacht overigens niet of nauwelijks begrepen. "Heel Nederland bemoeide zich ermee. Ik heb geprobeerd uit te leggen wat er aan de hand was, maar er was weinig begrip. Ik was pas 23 en heb daar veel last van gehad."
Video
Bekijk hier de val van Gerard Kemkers op de 10.000 meter in 1988 in Calgary:
Ongeldige gegevens (NotSupported)
Aftellend naar de Olympische Winterspelen in Sotsji belicht schaatsen.nl elke dag een olympisch moment.
