Teveel kleding veroorzaakt door transpiratie veel vochtverlies, te weinig kleding kan weer leiden tot onderkoeling en bevriezing. Als je als recreant een schaatstoertocht gaat rijden, is het daarom handig een klein heuptasje of rugzak mee te nemen zodat je de mogelijkheid hebt een laag uit te doen als je het warmer krijgt.
Laagjes
Het is aan te bevelen om, ook als het overdag niet vriest, tijdens het schaatsen kleding te dragen die lucht kan vasthouden in verschillende lagen. Hierbij is de hoeveelheid niet bewegende lucht (dead air) van belang. Beweging van lucht zorgt namelijk voor afgifte van warmte. Die afgifte van warmte kan worden beperkt door materiaal te gebruiken waarin lucht wordt vastgehouden. Bijvoorbeeld wol.
Wollen kleding is goed, maar inmiddels overtroffen door 'kunststof' kleding: speciale kunststofvezels die het transpiratievocht niet opnemen, maar geleiden naar de buitenlaag zodat het kan verdampen. Dus geen natte en plakkende truien meer. Deze kleding is voor actieve sporters in allerlei sporttakken geschikt, in zomer en winter.
Kunstijs versus natuurijs
Bij schaatsen maken we onderscheid in het kledingpakket voor op de kunstijsbaan en op natuurijs. Vooral de temperatuur speelt daarbij een belangrijke rol. Zelfs voor marathonschaatsen is het vaak een kwestie van kiezen en gokken om een goed evenwicht te vinden. Een zorgvuldige voorbereiding is daarom essentieel en kan het plezier in het schaatsen in ruime mate verhogen.
Hieronder vind je enkele mogelijkheden voor kleding op kunstijs en natuurijs. Voor alles geldt: test wat voor jou het beste werkt, zodat je goed gekleed ten ijs komt als Koning Winter het land betreedt. Wat je kiest is afhankelijk van onder andere de gevoelstemperatuur.
| Kleding | Kunstijs | Natuurijs |
| ONDERSHIRT (MET LANGE OF KORTE MOUW). Zorg DAT DE HELE RUG BEDEKT WORDT | X | X |
| SLIP (AL DAN NIET WINDWEREND) | X | X |
| SPORT BH | X | X |
| VOCHTREGULERENDE SOKKEN | X | X |
| SCHAATSONDERPAK (VOCHTREGULEREND) (IN PLAATS VAN EEN ONDERSHIRT, OF TWEEDELIG) |
X | X |
| LANGE ONDERBROEK (VOCHTREGULEREND) | X | |
| SKIPULLI (VOCHTREGULEREND) ALS 2E LAAG | X | X |
| SALOPETTE (EVENTUEEL THERMO) | X | X |
| SCHAATSPAK OF THERMOPAK, MET ZAKKEN OP DE RUG (HANDIG OP NATUURIJS) |
X | X |
| TRAININGSPAK MET RITSBROEK | X | X |
| WINDDICHT JACK | X | X |
| HANDSCHOENEN | X | X |
| MUTS OF HAARBAND | X | X |
| BIVAKMUTS | X |
Tips voor natuurijs
Bij extreme kou kun je onderstaande middelen toepassen:
• Smeer uitstekende delen van je gezicht (draag een bivakmuts), tenen, bovenarmen/schouders, knieën en liezen in met uierzalf of watervrije crème.
• Draag een dubbel paar handschoenen (dunne onderhandschoenen en wanten of overhandschoenen).
• Neopreen overschoenen voor over de schaatsschoen.
• Skibril om oogbevriezing en sneeuwblindheid te voorkomen.
• Bescherm knieën en ellebogen tegen vallen met schuimrubber beschermstukken. Ook zachte kniebeschermers die volleyballers dragen zijn geschikt! Tegelijkertijd handig bij tochten waarbij je veel onder bruggen door moet kruipen. Let op: gebruik nooit elastiek om de beschermstukken op hun plaats te houden omdat dit de bloedsomloop kan belemmeren.
• Snijvaste scheenbeschermers en kniebeschermers voor als je veel in een groep rijdt.
• Neem een klein rugzakje of skitasje mee met pleisters, stempelkaart, routebeschrijving, geld enzovoorts.
• Bescherm je edele delen en knieën en rug met zeemleren stukken.
• Neem schaatshoezen mee voor het klûnen.
Tips van Zilveren Kruis
Ziektekostenverzekeraar Zilveren Kruis is nauw bij het schaatsen in Nederland betrokken en heeft nog een paar nuttige tips:
• Een sterke basisconditie kan helpen overbelastingblessures te voorkomen. Bedenk dat de sportarts en alle aanvullende diagnostiek zoals röntgenfoto's onder je Wettelijk Eigen Risico vallen. Een ondersteunend fitness programma kan zorgkosten helpen voorkomen.
• In het topschaatsen zijn snijvaste pakken of snijvaste onderdelen van het pak inmiddels verplicht. Ze hebben al heel wat snij-ongelukken voorkomen. De helm is inmiddels verplicht voor de teamsprint, bij het skiën is het dragen van een helm al langer de nieuwe norm. Misschien ook een idee voor jou op het ijs?
• Schaatsers fietsen ook veel in de zomer. Een goede zithouding op je racefiets kan blessures voorkomen. In de sportpolis wordt een fietspositie-meting bij de sportarts vergoed. Door je lidmaatschap van de KNSB kun je zo'n sportpolis met korting afsluiten. Klik hier voor meer informatie.
Meer tips lezen? Je vindt ze op schaatsen.nl/tips.
