Na een kort welkomstwoord door de voorzitter van de NSTV (Nederlandse Schaats Trainers Vereniging), Monique Vergeer, en Jurre Trouw, Manager Sportparticipatie bij de KNSB, werd het officiële programma afgetrapt door schaatscoach Johan de Wit. In een huiskamersetting werd hij op het hoofdpodium geïnterviewd. De bescheiden trainer was zeven jaar bondscoach van Japan en behaalde daar vele successen. Afgelopen week werd bekend dat hij wederom olympisch kampioene Miho Takagi gaat coachen. De Wit ging wat dieper in op dat nieuws en wat er op hem is afgekomen.
“Het is iets groter nieuws in Japan dan hier in Nederland,” liet hij met een humoristische ondertoon weten. “Voor Miho is het een enorme stap. In die cultuur is het niet gewoon dat je buiten de gebaande paden gaat. Zij is de grootste Japanse olympiër ooit, dus er was ontzettend veel media-aandacht. Mijn droom is om een sterk internationaal team te krijgen of een nationaal team in Japan. Je hebt allemaal rijders die graag de beste willen worden. Dit geldt ook voor stafleden. Ze hoeven nu niet de beste te zijn, als ze maar die drive hebben. Dan wordt het zo dynamisch en actief. Ik denk dat je dan een enorm platform hebt om te presteren.”
Openhartig vertelde de geboren Alkmaarder ook over zijn jeugd, de route naar het trainerschap, zijn ervaringen, successen, leermomenten en de enorme cultuurverschillen tussen Nederland en Japan. “Ik heb me altijd willen bewijzen. Als mensen zeggen: 'Dit wordt lastig', dan denk ik: dat gaan we nog wel even zien. Het was een enorme eer om daar bondscoach te worden.”
“De schaatsbond in Japan was een zeer loyale werkgever en ik ben ontzettend dankbaar voor de prachtige tijd die ik daar heb gehad. Tegelijkertijd staat de bond daar zo ver van de sport af. Als de rijders de council members van de bond zagen, was het alleen maar buigen en bedanken. Ik mocht hen ook niet spreken. Ik heb dat één keer geprobeerd, maar dat had ik beter niet kunnen doen,” vertelde De Wit lachend, doelend op het moment dat er – buiten de rijders en coaches om - werd besloten dat de Japanners tijdens de pandemie niet naar de WK gingen in Heerenveen. Hij vervolgde: “Mijn contactpersoon was de technisch directeur die weer bij de bondsleden in dienst was. Ik heb hen in al die zeven jaar maar twee keer ontmoet. Toen wist ik nog niet dat dit heel speciale momenten waren. Het geeft aan hoe hiërarchisch deze cultuur is.”
Wat de 42-jarige coach het meest is bijgebleven uit zijn tijd in Japan, was tegelijkertijd een levensles voor de aanwezigen in de zaal. “Heb respect voor elkaar en blijf normaal doen. Wordt niet te arrogant. Wanneer het verkeerslicht op rood staat, dan wacht je. De beleefdheid en netheid van de rijders en hoe ze elkaar helpen, vond ik daar heel prettig. Een goed mens zijn, dat wil toch iedereen?”
Na het plenaire gedeelte werden de meest uiteenlopende workshops aangeboden. Van pedagogiek en motorische ontwikkelingen tot loopscholing en krachttrainingen in de praktijk. De sessies werden interactief ingestoken en er was ruimte voor discussie.
De workshop van bondscoach inlineskaten Frank Fiers kende een grote opkomst. Niet gek, want het thema dat de Vlaming aanhaalde, is momenteel nogal een precair onderwerp onder coaches en sporters. De vraag die in zijn sessie centraal stond: schaatsen en inlineskaten, latrelatie of gestroomlijnd huwelijk? Fiers: “Net als in een relatie kies je er zelf voor of je er volledig voor wilt gaan, inclusief alle moeilijkheden en mooie elementen die erbij komen kijken. Het kost veel tijd en energie. Bovendien moet je oppassen voor overbelasting. Mijn doel was vooral om mensen bewust te maken van dit vraagstuk en hen te triggeren. Het multidisciplinaire is heel complex, maar zeker mogelijk.”
Een ander actueel én gevoelig thema in de topsport is grensoverschrijdend gedrag. Ook hier werd tijdens het congres aandacht aan besteed met een workshop van Marit Gijsbers over integriteit in de (top)sport. Binnen NOC*NSF is zij verantwoordelijk voor dit thema en legt uit: “Mijn doelen voor vandaag waren: informeren, bewustwording creëren en inspireren. Het model dat we binnen TeamNL creëren is vooral om het thema integriteit wat beter te duiden en wat het allemaal omvat. Dat het niet alleen gaat over integriteitschendingen, maar dat het ook gewoon is: hoe gaan we met elkaar om? Integriteit is in de kern iets heel moois. Het is een omstandigheid waarin mensen eerlijk, verantwoord en op een positieve manier met elkaar omgaan. Dat kent ook een keerzijde wanneer de integriteit ontbreekt. Ik vind het belangrijk dat we het geheel zien.”
Een derde workshop die in de smaak viel, ging over motorische ontwikkeling en werd aangeboden door Germen van Heuvelen. Als bewegingswetenschapper en docent sportkunde aan de Fontys Sporthogescholen reikte hij de deelnemers ideeën aan hoe je op een leuke manier techniektraining kunt geven. Ook werd gedeeld hoe je hierbij het zelflerende vermogen van de sporter kunt benutten. Maarten van Erp, coach bij de Dodewaardse IJsclub, was als een van de deelnemers zeer te spreken over de sessie. “Wat me vooral is bijgebleven, is hetgeen je allemaal teweegbrengt met wat je doet en zegt als trainer. En dat dit soms anders uit kan pakken dan dat je denkt of hoopt. Ik weet dat Jac Orie eenzelfde insteek heeft: je kunt een hele hoop roepen naar je schaatsers, maar snappen zij ook wat ze moeten doen? Deze sessie was een verlengde hiervan en dat vond ik mooi.”
Het congres werd plenair afgesloten met een lezing van Erben Wennemars. Na een energiek betoog van de voormalig topschaatser en analist bij de NOS, konden de deelnemers alle opgedane kennis laten bezinken. Met de zes licentiepunten in de tas en een schat aan nieuwe kennis en ervaring, keerden de trainers na een geslaagde dag weer huiswaarts.
Meer informatie over het tiende Schaatstrainerscongres is hier te vinden.
