Drie Koreanen rijden woensdagochtend temporondjes op de verder lege ijsbaan van Seoul. Maar liefst zes cameramensen staan langs het ijs en volgen het trio. Fotografen schieten volop plaatjes. Het is nog drie dagen voor het ISU WK Sprint begint, maar aan media-aandacht lijkt geen gebrek. Jammer is het wel dat de filmers en fotografen niet de sprinters in beeld hebben, maar de pupillen van Erik Bouwman, die zich op de langere afstanden richten en helemaal niet meedoen aan het WK.

Zo zijn de verhoudingen nu eenmaal in Korea, legt Bouwman na de training uit. De olympisch kampioenen zijn bekend en de andere rijders kunnen niet in hun schaduw staan. “Als ik hier in een taxi stap en zeg dat ik schaatscoach ben, dan is altijd het eerste wat de chauffeur zegt Lee Sang-Hwa, Mo Tae-Bum of Lee Seung Hoon, maar niet bijvoorbeeld Kyou-Hyuk Lee. Die is vier keer wereldkampioen sprint geweest, maar wordt nooit genoemd. Dat zegt wel iets over het hier werkt qua rangorde, qua populariteit.”

Die rangorde geldt ook voor de wedstrijden. In Zuid-Korea telt maar één toernooi: de Spelen. De WK’s tellen eigenlijk niet mee. In niet-olympische jaren vervullen de WK afstanden nog een beetje de rol van de Winterspelen, maar staan een heel stuk lager op de ladder. Bij de afgelopen kampioenschappen in Kolomna liet de Koreaanse bond nog twaalf startplekken onbenut.

Op de 500 meter werd zelfs de grote Tae-Bum Mo thuisgelaten. Hij had zich naar de regels van de bond niet gekwalificeerd. Toch was er in Kolomna nog wel nog een plekje open. Hem toch laten starten was geen optie. “Terwijl hij bij de World Cup ervoor nog elfde werd en hij, als hij een gekke dag heeft, zomaar het podium kan halen”, zegt Bouwman.

Voor het WK sprint was Mo wel geplaatst, maar hij zegde af en ook nu wordt die vrijgekomen startplek niet ingevuld door de schaatsbond. “Net als zoveel afstanden inleveren op de WK afstanden vind ik het ook gek dat je dan niet gewoon een goede sprinter laat starten. Ze denken iets van: je zat er in het begin niet bij, dus zit je er nu niet bij. Tae-Bum had zich gekwalificeerd, iemand anders niet.”

Onbegrijpelijk

Onbegrijpelijk vindt de Nederlander in Koreaanse dienst het dat er geen reserves zijn aangewezen. Ook omdat dat in het verleden wel gebeurde. Hij heeft de leiding van de Koreaanse bond KSU om opheldering gevraagd, maar een bevredigend antwoord kreeg hij niet. “Ik ben dan niet de sprintcoach, maar ik heb me daar wel heel erg hard voor gemaakt om het anders te doen.” Ook de sprintcoach heeft geklaagd, maar kon de KSU-leiding niet vermurwen.

Een nog groter gemis dan Mo is het ontbreken van Sang-Hwa Lee, de absolute koningin van het Koreaanse schaatsen. Zij nam niet deel aan de nationale sprintkampioenschappen en de in Canada trainende sprintster kon zich daardoor niet kwalificeren voor het WK. Zonde, vindt Bouwman. “Voor zo’n WK Sprint zou zij publiekstrekker nummer één zijn”, zegt hij. “Maar het is niet zo dat ze er heel erg van wakker ligt dat ze geen WK sprint rijdt.”

 “Dat is het verschil met bij ons in Nederland. Wij willen alles rijden. Bij ons leeft het zo, het WK allround, het WK sprint”, vervolgt Bouwman. “Hier is het seizoen na de WK afstanden over.”

Nachtkaars

In de nieuwe kalenderopzet van de ISU zijn sinds vorige winter de WK Afstanden naar voren gehaald, naar grofweg dezelfde periode als de Spelen. Voorheen was het juist het slotstuk van het seizoen en toen waren de Koreaanse schaatsers nog wel geneigd om de WK’s allround en sprint te rijden als voorbereiding op de afstandskampioenschappen.

Tegenwoordig gaat het seizoen als een nachtkaars uit in Zuid-Korea. Sommige rijders stoppen, anderen trainen door, maar zonder overtuiging. Plaatsing voor het WK allround hebben de schaatsers vakkundig ontweken. Omdat het korte werk wat hoger in aanzien staat en het WK in eigen land is, waren de meesten voor het sprintkampioenschap wel wat gemotiveerder, maar het vuur zoals bij de WK afstanden of de Spelen ontbreekt.

Voor Bouwman is het lastig om met zijn ervaringen uit Nederland met die kijk op het schaatsseizoen om te gaan, tegelijkertijd bewondert hij het ook. “Zij denken veel meer in een echte route naar de Spelen. Bij ons is elk toernooi eigenlijk altijd weer belangrijk. Zij kunnen daar overheen stappen, wat het publiek daar ook van vindt. Zij weten wat het langetermijnplan is.”

Toch vindt hij het evengoed vreemd dat de schaatsers zich niet meer in de kijker willen rijden in eigen land, het land waar over twee jaar nota bene de Winterspelen verreden worden. “Dat is zo lastig. Ik zie het met mijn eigen ploegje ook. Ik probeer nieuwe speelse dingetjes te verzinnen om ze maar niet in een vaste routine te laten hangen, om ze maar een beetje scherp te houden. Maar je merkt dat ze absoluut geen doel meer voor ogen hebben in dit deel van het seizoen. Dat is lastig werken.”

Media-aandacht

Het heeft gevolgen voor de aandacht in de media dat Lee ontbreekt op het WK in Seoul. Een journalist van de Engelstalige krant Korea Times stelt onomwonden: “We zullen niet meer dan een paar kleine artikeltjes aan het WK wijden omdat ze niet meedoet.”

Of het ook zijn weerslag zal hebben op de publieke belangstelling is nog afwachten. Ondanks het ontbreken van Lee en Mo rekent Bouwman toch op een aardig gevuld stadion. “Ik heb hier maar één keer publiek gezien. Dat was vorig jaar tijdens de World Cup. Toen waren alle namen er. Toen was het toch wel druk. Toen zaten de tribunes vol.”

Maar voor wie moet het publiek dan juichen als Lee en Mo er niet zijn? Bij de heren verwacht Bouwman het meest van Tae-Yun Kim. Hij werd bij de WK afstanden zesde op de 500 meter. “En hij heeft ook een goede 1000. “Als hij hetzelfde niveau kan laten zien dan kan ie meedoen. Je kan hem wel scharen in het rijtje achter de top, voor de plekken vijf tot acht.”

Bij de dames is Min-Sun Kim de Koreaanse troef. De jonge sprintster deed vorige week nog mee aan de Jeugd Olympische Winterspelen in Hamar en won daar de 500 meter. “Dat is een heel groot talent. Die heeft dit jaar op een honderdste na het wereldrecord junioren van Sang-Hwa niet verbeterd. Ze heeft ook een paar keer top acht gereden bij de senioren. Ze is en supergroot talent, maar op de 1000 komt die nog tekort. Net als Sang-Hwa is ze een echte 500-meterspecialist.”

Lees alles over het WK Sprint op onze speciale pagina.