De folder van de gezamenlijke VVV’s uit Zaanstreek en Waterland bevestigen de symboolfunctie die Anton Pieck als schilder van het winterlandschap wordt toegedicht: “Als u ‘s winters op de schaats stapt,” ze meldt de folder, “dan waant u zich hier al snel in het winterlandschap van Anton Pieck.”

De winterfaam van Pieck strekt zich zelfs tot over onze landsgrenzen uit. Op internet kun je op talloze sites reproducties van zijn werk bestellen onder de beschrijving typical Dutch winterlandscap. Wat Hendrick Avercamp was voor de zeventiende eeuw, is Anton Pieck voor deze tijd: een icoon van het klassieke Hollandse winterlandschap.

Hoe heeft Anton Pieck, die nog altijd wacht op erkenning als “echte” kunstenaar, die status weten te bereiken? Pieck werd in 1895 in Den Helder geboren als zoon van een stoker bij de Marine. Al op zesjarige leeftijd kreeg hij tekenles. Na een verhuizing naar Den Haag bekwaamde hij zich met zijn tweelingbroer Han verder op de Academie voor Beeldende Kunst.

Anton ging boeken illustreren en werd tekenleraar op het Kennemer Lyceum in Amstelveen. Het leraarschap kon hem weinig inspireren. In de jaren dertig kreeg hij steeds meer succes met zijn nostalgische taferelen, maar ontslag nemen als leraar durfde hij in die crisisjaren niet. Wel verhuisde hij in 1939 naar een woning vlak naast zijn school. Zo kon hij na afloop van de lessen zo snel mogelijk weer achter zijn eigen tekentafel plaatsnemen.

De hang naar nostalgie in het werk van Pieck paste binnen geen enkele artistieke stroming van zijn tijd. Erkenning vond hij daarom nergens. Pieck zei daar ooit zelf over: “Ik begrijp best dat de mensen uit de Stedelijk Museum-sfeer geen bliksem voor mijn werk voelen. Maar dat is wederzijds.” De tekenaar/leraar bleef volharden in zijn eigen sprookjeswereld en kreeg daarvoor van het grote publiek steeds meer erkenning.

Na het succes van de Efteling, dat Pieck in 1952 mocht ontwerpen, werd hij ook in het buitenland bekend als verbeelder van een als typisch Hollands beschouwde romantiek. Drie jaar voor zijn overlijden mocht Pieck in 1984 in Hattem zelfs een eigen museum openen: een roem die nog geen enkele levende schilder voor hem ten deel was gevallen.

Vreemd genoeg werd Anton Pieck in 1987 in stilte begraven. Het grote publiek was door zijn familie niet van zijn overlijden in kennis gesteld. Toch kon dat niet verhinderen dat Anton Pieck voor het buitenland mét de zeventiende-eeuwse winterschilder Hendrick Avercamp symbool staat voor de fascinerende schaatscultuur waar ons land beroemd om is.