Beklijvende wereldrecords, monsterlijke inzinkingen van favorieten, verrassende winnaars, onbevangen debutanten, en lachwekkende of beter, amateuristische taferelen. De eerste World Cup Langebaan van het seizoen 2025-'26 was er een om in te lijsten. En om nog lang over na te praten....
Vanuit Hollands perspectief was het prettig dat de mass start, door menigeen nog altijd niet geaccepteerd als een volwaardig of volwassen onderdeel, als afsluiter stond geprogrammeerd. Eind goed? Ja, dat kon je wel zeggen, met een langharige, 39-jarige teddybeer van Friese komaf, die op de raarste momenten briljante schaatskunsten vertoont. Jorrit Bergsma verdoezelde door zijn overwinning op het marathon-achtige nummer - en daarom zo op zijn lijf geschreven - dat het met zijn ploeg Albert Heijn Zaanlander niet zo heel lekker marcheerde de voorbije dagen. Althans, met name op de individuele afspraken; Marijke Groenewoud was er het beste voorbeeld van. Ze kwam totaal niet vooruit op het snelle ijs van Utah, en dat werd genadeloos geïllustreerd op de 1500 meter van zaterdag. Groenewouds naam stond bij de afrekening op plaats negentien van de twintig deelnemers. Direct gevolg: degradatie naar de B-poule.
Zodra er wordt gewonnen, verdwijnen de problemen naar de achtergrond. Al blijven ze aanwezig. Bergsma liet de oranje kolonie juichen op de dag dat Femke Kok ultieme sportgeschiedenis schreef met haar utopische wereldrecord, en dat was goed. "Het was vanaf het begin een zware koers waarin iedereen werd afgemat", vertelde Bergsma, die in 2020 op dezelfde baan wereldkampioen werd op de mass start. "Dat moet ik hebben, dan kom ik in m'n voordeel. Ik raakte voorop met een groepje, wat perfect werkte voor mij. Als je het dan zo kunt voltooien, is dat schitterend."
Hij had goud, het nieuwe, frisse gezicht van zijn ploeg dat haar opwachting maakte in het internationale circuit, kreeg brons. Of beter, Bente Kerkhoff zag in eerste instantie haar slimme manier van rijden in de vrouwen-mass start bekroond worden met een derde plaats, moest toen vernemen dat er door de jury te vroeg was gebeld voor de laatste ronde (of het rondebord was verkeerd gebruikt), zag vervolgens een heel andere uitslag verschijnen en werd tenslotte toch naar het podium gedirigeerd voor de huldiging. Dus brons, een heerlijke entree voor de broodnuchtere Noord-Hollandse. Niettemin: een klucht van jewelste, die vast koren op de molen zal worden voor alle criticasters van de oude stempel met hun eindeloze commentaar op de aanwezigheid van teamonderdelen in de schaatssport.
Er was verder veel moois te zien op de discipline waarover in Nederland áltijd gebakkelei is, maar hadden de twee teams van bondscoach Rintje Ritsma bitter weinig mee te maken. Sterker nog, in het mondiale geweld belandden de teams van de ploegenachtervolging in een minimale figurantenrol. En dat lag aan van alles, buiten het feit dat er simpelweg niet hard genoeg gereden werd.
De Amerikaanse mannen kwamen, zagen en overwonnen iedereen, door hun team pursuit van een fantastisch wereldrecord te voorzien: 3.32,49. Daarbij verbleekten alle andere prestaties. Het trio van Ritsma, waarin de geblesseerde Marcel Bosker was vervangen door de in allerhaast ingevlogen Tjerk de Boer, deed z'n uiterste best. Het oranje verbleekte echter bij de geoliede treintjes die Amerika, Noorwegen, China en zelfs die de Fransen (met Timothy Loubineaud als locomotief) in de strijd wierpen. Nederland, ooit de toonaangevende natie, ook op dit onderdeel, finishte troosteloos als zesde. "Het was slecht", erkende Chris Huizinga. "En dan hebben we nog het geluk dat er iemand van de Italianen is gevallen en die ploeg daardoor achter ons is gebleven. Het ging met ons drieën niet goed genoeg. Waar dat aan ligt, is soms lastig te vertellen. Er zat geen snelheid in."
Daar schortte het tot vlak voor de laatste ronde van de vrouwenformatie juist niet aan. Het drietal Joy Beune, Antoinette Rijpma-de Jong en Elisa Dul stuurde aan op een minimaal een podiumplaats, totdat de benen van invaller Dul (vaste kracht Marijke Groenewoud had zich volgens afspraak met Ritsma mogen sparen voor de mass start) het begaven. Ze verloor het contact met het duo voor zich, en binnen de kortste keren was het gedaan met de gouden WK-ploeg van Hamar (maart dit jaar).
"Jammer", reageerde Beune heel kalm op de vijfde plaats. "Ik juichte al omdat ik op het scorebord een min zag staan. Maar helaas waren wij dat niet. Ik had niet door dat Elisa eraf lag, anders had ik het wel rustiger aan gedaan." Ze nam de ongelukkige Dul ('Ik ging stuk op de bochten en hield het niet meer') niets kwalijk. Sterker nog, ze verdedigde de keuze van de bondscoach met verve. "Ik heb van tevoren met Rintje gesproken en gezegd dat we vaak met z'n drieën hebben geoefend. We kunnen het met deze groep ook, maar dat het vandaag net niet lukt en dat Elisa het niet kan bijbenen, is jammer. Ik weet dat ze het in zich heeft. Ritsma geeft haar de kans, ik heb vertrouwen in de ploeg die we hebben."
Ze verwees naar haar eigen ongelukkige verleden in de team pursuit. "Ik ben twee keer gediskwalificeerd en heb twee keer opnieuw de kans gekregen. Ik weet dat Elisa dit kan. Het is niet haar schuld. Ze is laat ingevlogen, wat niet haar beslisisng is geweest, denk ik. Dit resultaat is super zuur, misschien nog meer voor Elisa dan voor mij. Volgende week gaan we het opnieuw proberen."
Sebas Diniz bewees TeamNL een prima dienst, want hij keerde amper 24 uur nadat hij was afgezakt naar de B-divisie op de 500 meter alweer terug in de eerste groep. Met 34,30 knabbelde hij vierhonderdsten van zijn persoonlijk record af en stond hij als nummer 2 op de uitslagenlijst. Alleen Yuma Murakami was 0,003 sneller op de streep. Stefan Westenbroek (34,44) en Merijn Scheperkamp (34,47) werden achtste en negende. Zij starten volgend weekend in Calgary opnieuw bij de B's.
Door de prestatie van Jordan Stolz op de 1500 meter (1.40.48) van zaterdag is hij nu de nieuwe leider op de Adelskalenderen, de 'eeuwige wereldranglijst'. Hij passeerde Patrick Roest. De top-5 is als volgt (500 meter, 1500 meter, 5 km, 10 km en puntentotaal):
Bij de vrouwen bivakkeert de Canadese Cindy Klassen al 2442 dagen bovenaan de lijst, dat is sinds 21 december 2001.
Nog een aardig gegeven: tijdens de World Cup vielen er 148 persoonlijke records voor vrouwen te noteren en 136 voor mannen. De superstrakke 37,11 van Anna Boersma was de derde snelste tijd ooit gereden door een Nederlandse, en de 37,41 van Angel Daleman betekende een nieuw Nederlands juniorenrecord..
