Wat moet je weten over de WK Afstanden?

Het is de vierde keer in de geschiedenis van de WK Afstanden dat Thialf gastheer is van het toernooi. Dit keer is het echter anders dan anders, omdat het toernooi in eerste instantie gepland stond voor de olympische ijsbaan in Beijing. Het coronavirus schopte de oorspronkelijke seizoensplanning in de war, met de schaatsbubbel in Heerenveen als gevolg. Ook voor 2023, het jaar na de Spelen in Beijing, staat Heerenveen op de planning om de WK Afstanden te organiseren. 

Historie
De historie van de WK Afstanden is nog maar kort. In 1996 werd namelijk pas voor het eerst een wereldkampioenschap per afstand verreden. Bij de eerste editie in Hamar was er direct Nederlands succes. Annamarie Thomas (1000 en 1500 meter), Jeroen Straathof (1500 meter), Ids Postma (5000 meter) en Gianni Romme (10.000 meter) zorgden voor gouden medailles. In de afgelopen twintig jaar zijn de WK Afstanden uitgegroeid tot het belangrijkste schaatstoernooi van het seizoen, buiten de Olympische Spelen gerekend. In olympische jaren staat het toernooi dan ook niet op de kalender, op 1998 na. 

Na de vijf gouden medailles voor Nederland in de eerste editie van het WK zouden in de jaren daarna nog vele volgen. Nederland is namelijk recordwinnaar op de WK Afstanden, met maar liefst 92 gouden medailles, verdeeld over de mannen (65) en vrouwen (27). De nummer twee, Duitsland, volgt op flinke afstand met 'slechts' 36 keer goud (allemaal behaald door vrouwen). Canada staat derde met in totaal 25 titels (16 vrouwen, 9 mannen). 

Recordhouder bij de individuele titels is Sven Kramer. Vorig jaar behaalde hij zijn 21e titel door met Douwe de Vries en Marcel Bosker in een nieuw wereldrecord de ploegenachtervolging te winnen. Bij de vrouwen staat Martina Sablikova bovenaan met 16 titels, al zit Ireen Wüst de Tsjechische op de hielen met 14 gouden plakken. Andere nog actieve schaatsers met veel wereldtitels zijn Pavel Kulizhnikov, Jorrit Bergsma en Claudia Pechstein met ieder vijf gouden plakken.

Hoe verliep het vorige WK?
Vorig jaar in Salt Lake City verbaasden met name de Canadezen vriend en vijand met hun goede prestaties. Ted-Jan Bloemen, Ivanie Blondin en Graeme Fish maakten indruk met wereldtitels. De Nederlanders moesten lang wachten op individueel succes. Dat kwam op de derde dag toen Jutta Leerdam de internationale concurrentie overrompelde met een ijzersterke 1000 meter. Op de slotdag zorgden Jorrit Bergsma, Ireen Wüst en Kjeld Nuis voor meer Nederlands goud op de mass start en 1500 meter. 

Op de ploegenonderdelen wisten de Nederlandse teams twee keer goud te veroveren op de teamsprint. Marcel Bosker, Sven Kramer en Douwe de Vries wonnen in een nieuw wereldrecord goud op de ploegenachtervolging, de vrouwen moesten genoegen nemen met zilver achter de Japanse vrouwen. Naast de genoemde Canadese successen was er ook drie keer goud voor Rusland: twee keer voor Pavel Kulizhnikov en een keer voor Natalia Voronina, die met haar winnende rit op de 5000 meter ook de prestigieuze schaatsoscar won. Nao Kodaira en Martina Sablikova schreven dankzij overwinningen op de 500 en 3000 meter weer een wereldtitel bij op hun palmares. 

Wie komen er dit jaar in actie?
Op basis van het selectiemoment, het WK Kwalificatietoernooi eind december, zijn de beste drie schaatsers per afstand geselecteerd voor het WK. De selectie voor de ploegenachtervolging en mass start is samengesteld door bondscoach Jan Coopmans. De keuzeheer is er bij de WK wegens privéomstandigheden niet bij en wordt vervangen door Ben Jongejan en Arjan Samplonius (ploegenachtervolging) en Jillert Anema (mass start). De teamsprint staat dit jaar niet op het programma. 

Vrouwen:
500 meter: Femke Kok, Jutta Leerdam en Suzanne Schulting
1000 meter: Jutta Leerdam, Jorien ter Mors en Suzanne Schulting
1500 meter: Antoinette de Jong, Ireen Wüst en Melissa Wijfje
3000 meter: Antoinette de Jong, Irene Schouten en Joy Beune
5000 meter: Irene Schouten en Carlijn Achtereekte
Mass start: Irene Schouten en Marijke Groenewoud
Ploegenachtervolging: Irene Schouten, Ireen Wüst en Antoinette de Jong

Mannen:
500 meter: Kai Verbij, Dai Dai N'tab en Ronald Mulder
1000 meter: Thomas Krol, Kai Verbij en Wesly Dijs
1500 meter: Patrick Roest, Thomas Krol en Kjeld Nuis
5000 meter: Patrick Roest, Sven Kramer en Jorrit Bergsma 
10.000 meter: Patrick Roest en Jorrit Bergsma
Mass start: Jorrit Bergsma en Arjan Stroetinga
Ploegenachtervolging: Patrick Roest, Sven Kramer en Marcel Bosker

Wie zijn de favorieten?
Als gevolg van de heersende pandemie heeft een aantal toppers besloten om thuis te blijven. Van de titelhouders zijn Nao Kodaira, Graeme Fish en de Japanse achtervolgingsvrouwen niet aanwezig. Ted-Jan Bloemen verdedigt is wel in Heerenveen, maar verdedigt zijn titel op de 5000 meter niet. Naast de Japanners hebben ook de Koreanen en Chinezen besloten niet te komen, net als een deel van de Amerikanen en Canadezen. Op sommige afstanden zorgt dit voor een enigszins gedevalueerd deelnemersveld.

Bij de vrouwen is Miho Takagi er niet bij. Een groot gemis, al lijkt het gat dat de Japanse alleskunner achterlaat op met name de middellange afstanden inmiddels gevuld door Brittany Bowe. De Amerikaanse stelde vorig jaar op eigen bodem teleur, maar maakte de afgelopen wereldbekers al indruk met twee zeges op de 1000 en twee op de 1500 meter. Op de 500 meter wordt Kodaira minder gemist, aangezien Femke Kok zicht tot de nieuwe heerseres op deze afstand heeft gekroond. Angelina Golikova zit haar echter dicht op de hielen. 

Ook Suzanne Schulting en Jutta Leerdam zijn weer terug voor de WK. De eerste terug van de shorttrackwedstrijden, de tweede van een lichte blessure. Op de sprintafstanden kunnen zij voor spektakel zorgen. Ireen Wüst rijdt 'slechts' de 1500 meter en de ploegenachtervolging, maar heeft daar wel twee kansen op goud. Antoinette de Jong (1500 en 3000) en Irene Schouten (3000, 5000 en mass start) zijn kansrijk op hun specialiteiten én de ploegenachtervolging. De Canadezen hebben de afgelopen weken bewezen ook over goede vorm te beschikken. Ivanie Blondin richt zich zelfs enkel op de ploegenachtervolging en mass start. 

Bij de mannen is de kans aanwezig dat alle wereldtitels door Nederlanders worden veroverd. Zeker op de 500, 1000 en 1500 meter is te merken dat een aantal schaatsers ontbreken. Pavel Kulizhnikov op de sprint en Nils van der Poel op de langste afstanden zijn de voornaamste uitdagers. De Noren en Canadezen zijn geduchte tegenstanders voor de ploegenachtervolging en op de mass start zullen Jorrit Bergsma en Arjan Stroetinga rekening houden met onder anderen Bart Swings en Joey Mantia. Thomas Krol, Kai Verbij, Dai Dai N'tab en Patrick Roest zijn Nederlanders met grote titelkansen, al zijn Sven Kramer en Kjeld Nuis ook nooit uit te vlakken op een WK en kende Ronald Mulder een goede generale. 

Programma en tv
Donderdag 11 februari 14.40-17.55 uur op NPO2: 3000 meter vrouwen, 5000 meter mannen
Vrijdag 12 februari 15.00-17.55 uur op NPO2: ploegenachtervolging en 500 meter
Zaterdag 13 februari 13.40-17.50 uur op NPO1: 1000 meter en mass start
Zondag 14 februari 12.10-17.55 uur op NPO1: 1500 meter, 5000 meter vrouwen, 10.000 meter mannen

De NOS is het hele weekend live bij het schaatsen aanwezig. Klik hier voor meer informatie over de WK Afstanden van komend weekend.