De begeleiding vindt plaats vanuit de TalentNED Academy in Enschede. In dit monumentale pand verblijven de sporters doordeweeks onder één dak. Oorspronkelijk bood de woning ruimte aan diverse disciplines, waaronder ook wielrennen en mountainbiken, maar inmiddels ligt de focus op schaatsen. Het woonconcept, waarin sporters leven, trainen en leren op één plek, vormt de kern van TalentNEDs aanpak.

De centrale figuur in dit geheel is Gerard Kemkers, voormalig langebaanschaatser en succesvol coach, die als sportief directeur vanaf het begin nauw betrokken is bij TalentNED. "In 2014 stopte ik in de topsport", vertelt Kemkers. "Ik heb geweldige tijden beleefd met onder anderen Ireen Wüst en Sven Kramer, reisde de wereld over, maar ik wilde weg uit de topsportwereld. Het was een keer genoeg." Na vier jaar bij FC Groningen besloot hij zich volledig op talentontwikkeling te richten. "Voor TalentNED is het altijd het doel geweest om talenten te begeleiden. Dankzij Bernard ten Doeschot – eigenaar van Infestos – kwam deze ruimte in 2020 beschikbaar en kon de droom verwezenlijkt worden."

Ireen Wüst, Gerard Kemkers
Gerard Kemkers is jarenlang succesvol coach geweest van Ireen Wüst en Sven Kramer. | Foto: Soenar Chamid

Volgens Kemkers is TalentNED bedoeld als springplank. "We proberen iemand in twee of drie jaar klaar te stomen voor de topsport. Dat je bij het weggaan klaar bent om op eigen benen te staan en een brede basis hebt ontwikkeld. Wij hebben niet de ambitie om mensen vast te houden of om zelf weer een toonaangevende ploeg te worden. Ik pretendeer niet dat wij sporttechnisch betere dingen doen dan andere opleidingsploegen of de KNSB Talent Teams”, zegt hij. "Ik weet alleen wel hoe wij ons onderscheiden: begeleid wonen voegt veel toe."

Niet elke sport past even goed in dat model. "Wij zijn met de andere sporten, zoals mountainbiken, gestopt omdat ze anders georganiseerd zijn. Bij het schaatsen heb je een duidelijke piramide: je begint bij een club, stroomt door naar selectiegroepen en uiteindelijk naar de topploegen in Thialf. In het mountainbiken ontbraken die tussenstations, waardoor wij het eindstation werden. Dat was niet de bedoeling."

TalentNED biedt talenten veel, maar kent ook uitdagingen. "Veel jonge schaatsers zijn Thialf-georiënteerd. Wij trainen in Enschede en sommigen zien dat als een nadeel. Thialf staat voor hen voor snel en goed ijs. Daardoor missen ze de meerwaarde van trainen op andere banen. Voor anderen is de groepssetting minder geschikt is het te ver weg van hun vertrouwde omgeving. Daarom is het goed dat er diverse opleidingsploegen zijn met een eigen aanpak. Maar wij blijven geloven in wat we doen."

TalentNED Academy2
Het monumentale pand waar de talenten samen trainen, slapen en eten. | Foto: Eigen foto
TalentNED Wielrennen
Vanuit het huis is er in de bosrijke omgeving voldoende mogelijkheid om te wielrennen: een vast onderdeel in het trainingsschema. | Foto: Eigen foto

Toprijders over hun tijd bij TalentNED

Dat het concept van TalentNED werkt, bewijzen de sporters die inmiddels zijn doorgestroomd naar de top. Beau Snellink reed een sterk seizoen bij Team Essent, Merel Conijn vond haar vorm bij Team Albert Heijn - Zaanlander, en Joep Wennemars kroonde zich tot wereldkampioen op de 1000 meter. Ook Stefan Westenbroek (Team Reggeborgh) en Chris Fredriks (gestopt in 2023) maakten deel uit van de eerste lichting.

“Toen het begon, was het echt een opbouwfase,” vertelt Westenbroek. “Er was nog veel onduidelijk. Ik wist niet precies wat TalentNED inhield, maar na gesprekken met Gerard (Kemkers) en Robin (Derks, nu coach bij Reggeborgh) was ik meteen enthousiast. Binnen het RTC (Regionaal Talentencentrum) overlegden we veel met elkaar. We besloten toen: als we het allemaal doen, hebben we in elk geval elkaar.”

De eerste maanden verbleef de groep tijdelijk in Hotel Lansink in Hengelo, omdat het TalentNED-huis nog niet af was. “Het hotel was eigenlijk veel te luxe,” zegt Westenbroek lachend. “Elke avond werd er voor ons gekookt door een chef met een Michelinster. Vanaf het eerste moment beviel het heel goed. De faciliteiten waren uitstekend, en de hele setting voelde serieus aan.” Westenbroek kijkt nog altijd met waardering terug. “We leerden op een andere manier trainen, werkten met wattagemeters op de fiets. Dit jaar is er zelfs een nieuw krachthonk geopend. Een perfecte opstap naar een commerciële ploeg.”

Ook Joep Wennemars deelt zijn ervaringen. “We wisten dat we zouden gaan samenwonen, maar in het begin verbleven we dus in dat hotel. Daarnaast zijn we veel op trainingskamp geweest. We kwamen uit de RTC’s, dit was echt een stap omhoog. Je traint voor het eerst serieus met elkaar en leert de trainingsschema’s te begrijpen.”

Na twee jaar TalentNED maakte Wennemars de overstap naar Team Jumbo-Visma (nu Team Essent). “Het heeft mij geholpen om op het niveau te komen dat een topschaatser nodig heeft,” zegt hij. “Verder heb ik vooral veel plezier gehad, ook een belangrijke voorwaarde is om beter te worden.”

Stefan Westenbroek en Joep Wennemars 2020/2021 bij TalentNED
Stefan Westenbroek (l) en Joep Wennemars kenden allebei een succesvol seizoen bij TalentNED in 2020/2021. | Foto: Eigen foto

Chris Fredriks bleef het langst van de eerste groep: drie jaar. Een overstap naar een topteam bleek voor hem niet haalbaar. "De reden dat ik stopte was het toekomstperspectief. Ik begon me af te vragen: waar doe ik het voor, is het realistisch? Ik vond wat ik ervoor moest opgeven het niet waard. Bovendien maakte ik niet die stappen die andere jongens wel maakten bij TalentNED.”

“Mijn niveau was niet slecht, maar als je zo’n sterke generatie rijders om je heen hebt…Ik ging niet mee naar de Junior World Cups en miste de topwedstrijden. Dan is het niet mogelijk om de aansluiting te vinden. Ik ben een van de weinigen van de eerste lichting die niet in een topteam zit. Met terugwerkende kracht zie ik dat het wereldje van het schaatsen niet voor mij was weggelegd. Ik ben trots op de andere mannen, en spreek ze nog veel. De ervaringen die ik bij TalentNED heb gehad, zal ik nooit vergeten”, aldus Fredriks.

Lieke Hoogendoorn (19), die in maart stopte met schaatsen, en Sil van der Veen (19) kwamen in 2023 bij het team, maar leggen uit dat de groepssetting soms lastig is. "Je bent constant met het team en komt nauwelijks los van de schaatsomgeving", vertelt Hoogendoorn. "Zelfs tijdens het avondeten gaat het over sport. Op een gegeven moment miste ik mijn eigen tijd. Het was leuk met de teamgenoten, maar ik had het fijner gevonden als er meer scheiding was geweest tussen sport en privé."

Van der Veen herkent zich in dat gevoel. Na een jaar stapte hij over naar het KNSB Talent Team Noord. Daar maakte hij zoveel progressie dat hij vanaf dit seizoen voor Team Reggeborgh rijdt. "Het was niet mijn jaar bij TalentNED. In oktober werd ik ziek. De rest van het seizoen bleef ik kwakkelen. Mentaal kreeg ik de knop niet om. Uiteindelijk besloten de coaches en ik dat een nieuwe start beter was. Dat vond ik jammer, want TalentNED is het meest leerzame wat ik ooit heb gedaan. Door de zelfstandigheid en faciliteiten groei je als mens. Maar ik merk dat ik beter gedij in een omgeving waar ik na het schaatsen naar huis kan – die rust heb ik nodig. Voor mij werkte het niet, maar voor veel anderen is het juist een stimulerende plek," aldus Van der Veen.

Hoogendoon vult aan: “Het is zeker een unieke kans. Alleen op die leeftijd, als B-junior, kan het best een grote stap zijn om uit huis te gaan en met een groep anderen te wonen.”

Skeelertraining TalentNED 2025
Met de nieuwe groep talenten is inlineskeeleren in de zomer vaste prik ter voorbereiding op het komende seizoen. | Foto: Eigen foto

Een van de coaches die dagelijks met de talenten werkt, is de Italiaan Stefano Donagrandi. Hij heeft zijn sporen verdiend als coach van de Italiaanse ploeg en werkte eerder bij Team Corendon en RTC Midden. Sinds 2022 is hij actief bij TalentNED. "Ik vind het tof om talenten te coachen, omdat daar nog veel groei mogelijk is. Aan de top kun je niet veel meer veranderen, daar is het een soort bijschaven. Jongeren zijn meer een ruwe diamant die je zelf moet slijpen."

Donagrandi wil de sporters meer meegeven dan alleen techniek. "Ik wil dat ze snappen wat topsport inhoudt. Leven naar je ambitie, met discipline en focus. Maar ook dat ze hun materiaal kunnen verzorgen, weten wat bijvoorbeeld een ronding inhoudt. Dat draagt bij aan hun ontwikkeling."

Iedere sporter krijgt een plan op maat. "Het gaat om alle facetten: voeding, mentale kracht, techniek en verzorging. Als coach ben ik vooral bezig met techniek en de trainingsschema’s, maar je bouwt ook snel een band op met de sporters. De lijntjes zijn hier kort, doordat we alles onder een dak aanbieden." Ook helpt hij mee met de selectie. "Het gaat vooral om de drive; jonge schaatsers moeten intrinsiek gemotiveerd zijn. Natuurlijk kijken we ook naar techniek en ontwikkeling, maar de tijden die gereden worden zijn vaak niet doorslaggevend."

Donagrandi is enthousiast over de structuur van TalentNED. "Het leukst vind ik de verschillende expertises die we aanbieden. Nu zitten we alleen met de schaatsploeg, maar voorheen hadden we ook mountainbikers en wielrenners. Er wordt alweer gekeken naar een andere sport voor volgend seizoen. Het contact met andere trainers zorgt ervoor dat je je kennis vergroot en blijft door ontwikkelen."

Stefano Donagrandi
Stefano Donagrandi heeft het naar zijn zin bij TalentNED: "Je kunt echt een verschil maken". | Foto: Thomas Waanders

Kemkers ziet inmiddels dat het model staat. "Het grootste leerpunt van de afgelopen vijf jaar is dat ik graag wat verder had willen zijn in de relatie met de KNSB. Inmiddels hebben wij bewezen dat we een serieuze partner zijn; niet alleen op inhoud, ook op duurzaamheid. Bij de oprichting van TalentNED meende de schaatsbond dat de ploeg een vluchtig initiatief zou zijn. Een terechte opmerking. Gaandeweg hebben wij laten zien wat onze missie is en dat wij dit blijven aanbieden. We helpen talenten verder, we claimen ze niet. Volgens mij zijn er meer wegen naar de top; daarom denk ik dat het goed is dat er een gezonde concurrentie is tussen de opleidingsinstituten."

Voor Kemkers is TalentNED ook persoonlijk van waarde. "Ik ben dit begonnen om iets terug te geven aan het schaatsen. Ik heb dertig jaar kennis en kunde die ik graag deel.” De toekomst ziet hij positief in. "We willen hiermee doorgaan, ook de financier heeft dat aangegeven. We zullen zeker nog vijf jaar aanwezig zijn. Ik ben dankbaar voor deze kans, en trots op hoe staf en coaches elkaar versterken. TalentNED is een huis vol ambitie, waar sporters groeien én plezier hebben."

Van schaatsen naar professioneel wielrennen

Voor Eline Jansen leidde TalentNED juist naar een ander pad. Na een jaar in het programma koos ze voor een combinatie van marathonschaatsen en wegwielrennen. Sinds 2024 rijdt ze bij VolkerWessels Cycling Team. “Het was een gekke tijd. Door corona waren er nauwelijks wedstrijden, zeker voor junioren. Ik heb veel geleerd, maar prestaties bleven uit. Het was mijn laatste juniorenjaar. Een overstap naar een commercieel team bleek lastig – mede doordat het een olympisch seizoen was.”

Jansen besloot zich te richten op de marathon, samen met Evelien Vijn. “Zij doet het daar nog steeds heel goed,” zegt ze met een glimlach. De twee vrouwen hebben nog altijd een hechte vriendschap en trainen regelmatig samen.

Eline Jansen en Evelien Vijn
Eline Jansen (r) fietst nog regelmatig met Evelien Vijn. Beide vrouwen kozen hun eigen route na TalentNED. | Foto: Sportmotion

Het wielrennen kwam al in beeld tijdens haar tijd bij TalentNED. “Ik scoorde goed op de fietstesten en op advies van de coaches maakte ik steeds meer uren op de weg. Roxane Knetemann, toen koerscoach, stimuleerde me om daar iets mee te doen. Ze had zelf ervaring en was betrokken bij de wielertak die binnen TalentNED werd ontwikkeld. Tijdens mijn marathontijd kwam ik in contact met VolkerWessels en vanaf toen is het balletje gaan rollen.”