Het olympisch kwalificatietoernooi, is dat de meest verschrikkelijke wedstrijd die er bestaat?
"In de zin van spanning zou je dat wel kunnen zeggen ja, maar tegelijkertijd vond ik het zelf ook altijd heel gaaf. Het is een ontzettend spannende wedstrijd, maar dat zijn de Olympische Spelen en een WK natuurlijk ook. Grote wedstrijden zijn héél spannend en daardoor niet altijd leuk, maar tegelijk ook heel cool, omdat je er naar toeleeft en er iets heel moois neer kan zetten. Er zitten altijd twee kanten aan."
"Ik heb zelf nooit echt problemen gehad met het OKT, maar dat had ik op een gegeven moment wel met WK's. Zo heeft iedereen zijn eigen spannende dingen waar 'ie moeite mee heeft."
"Zo vond ik de NK Afstanden altijd een van de spannendste wedstrijden van het seizoen. Er hangt van een selectiemoment heel veel af: of je überhaupt dat seizoen kansen krijgt om jezelf te laten zien. Of je rijdt mee, of je moet toekijken hoe je collega's World Cups schaatsen. Dat is bij het OKT precies hetzelfde, maar dan wel in de meest spannende variant: als je hier niet goed rijdt ben je eigenlijk wel klaar, dan kan je op vakantie.”
Zelf schaatsen of toekijken?
"Ik ga twee dagen naar Thialf en de rest kijk ik op tv. Ik denk dat ik dat spannender vind dan wanneer ik zelf meedoe. Vroeger had ik dat ook al, als ik dan bijvoorbeeld een vijf kilometer keek waar ik zelf natuurijk niet aan meedeed was ik daar heel zenuwachtig voor. Je hebt er helemaal geen invloed op en dat zorgt voor een rare kriebel in je buik."
"Ik heb nog veel oud-ploeggenoten rondrijden waar ik goed contact mee heb. Zeker op de 1000 en 1500 meter zijn er minder plekken beschikbaar dan er schaatsers zijn die ik het gun. Er gaan mensen die ik goed ken heel erg teleurgesteld worden, ze gaan het gewoon niet halen. Zo heb ik dat als schaatser meegemaakt met Kjeld Nuis, die het niet haalde. Als hij geen gekke dingen doet plaats hij zich nu met twee vingers in de neus voor de Spelen, maar het blijft een wedstrijd dus het is nooit honderd procent zeker."
"Als je zelf nog meedoet en je ploeggenoten zijn teleurgesteld vind je dat wel sneu, maar je bent op dat moment nog heel egoïstisch bezig. Alle focus en aandacht richt je dan op jezelf en de rest van de wereld kan het heen en weer krijgen, ha! Nu heb ik geen belangen meer en kijk ik als sportliefhebber."
Maken specialisten te weinig kans door de selectiematrix?
"Ik ken de verhoudingen eerlijk gezegd niet precies. Toen ik zelf nog meereed dacht ik altijd: we zien het na afloop wel! Natuurlijk is er een grote kans dat er door zo'n matrix ergens een specialist gaat sneuvelen, maar er mogen uiteindelijk natuurlijk maar tien schaatsers mee. Zelf had ik soms wat moeite dat een team pursuit zo hoog in de matrix stond, ik ben namelijk als individuele afstandsrijder opgegroeid. Daar heb ik nu minder moeite mee, het zijn mooie onderdelen. Toch vind ik het lastig als, en dit is een voorbeeld, een Dai Dai Ntab daar nu slachtoffer van zou worden. Zo iemand zou potentieel olympisch kampioen kunnen worden, dat zou ik heel zonde vinden."
"Misschien moet je er maar zo statistisch mogelijk naar kijken. Wat is het alternatief hè? Je moet iets bedenken en daar moet je je dan aan houden. Het is een mooie en eerlijke variant: het is heel hard, maar ook heel mooi. Hopelijk pakt het allemaal goed uit. Je moet het van mensen als Sven en Kjeld hebben die zich op meerdere afstanden kunnen plaatsen."
Wie kunnen er voor een verrassing gaan zorgen?
"Poeh, dat is een goede. Ik denk eerlijk gezegd dat het niveau bij de heren zo hoog is dat er niet echt ruimte is voor een grote verrassing. Als dat gebeurt moet je echt in één keer bij de absolute wereldtop horen. Ik weet zo snel even niet wie dat zou kunnen. Bij de dames is er misschien wat meer ruimte."
Heb je nog een OKT-tip voor de zenuwachtige deelnemers?
"Heel cliché misschien, maar vooral blijven denken: de wereld blijft wel doordraaien, gas erop en gaan. Sommigen maken het belang van deze wedstrijd zo groot dat ze vergeten dat het een mooie wedstrijd is en je hard moet schaatsen. Je moet proberen niet overgemotiveerd te raken. Als dat een beetje lukt, kun je op positieve zin bezig met de wedstrijd zijn."
"Dat is natuurlijk makkelijk praten. In het begin heb ik daar zelf ook last van gehad. Dan stond ik trillerig aan de start en voelde ik me tijdens de race energieloos. Later in mijn carrière werd ik soms overmoedig en dat is ook gevaarlijk. Je moet geen gekke sprongen maken en gewoon je taken uitvoeren."
"Het is natuurlijk deels ervaring, maar verder maakte ik zelf gebruik van wat mindfulness- en ademhalingstechnieken om rustig te blijven. Wedstrijdschaatsen is een combinatie van spanning opvoeren en ontspannen blijven. De spanning opvoeren doe je bijvoorbeeld met muziek. Dat maakt je wat scherper. Maar je probeert ook je rust te bewaren met meditatie-achtige dingen. Meestal gaan mensen daarvoor zen in een hoekje zitten, maar het kan prima tussen al je collega's op het middenterrein, je hoeft je niet helemaal af te zonderen. Dat is het uiteindelijk: spelen met de balans."