Haase kwam op 9 juni 1934 ter wereld in Danzig, het huidige Gdansk in Polen, als Helga Obschernitzki. Ze begon haar sportieve loopbaan als handbalster, maar kwam in Oost-Berlijn toevallig met schaatsen in aanraking.
Als achttienjarige begon Haase bij de schaatsvereniging SC Dynamo Berlin. Daar ontmoette ze de trainer Helmut Haase, met wie ze in mei van 1955 trouwde.
De Oost-Duitse debuteerde een jaar later met een zeventiende plek bij het WK Allround. In de aanloop naar 1960 boekte Haase, die eerst met schaatssters uit de Sovjet-Unie meetrainde maar later naar het Zweedse Kiruna verhuisde, echter steeds een beetje meer progressie. Haar piek kwam precies op het juiste moment.
Het IOC had - na een flinke Oost-Europese lobby - besloten dat vanaf de Spelen van 1960 ook vrouwen mochten meedoen bij het langebaanschaatsen. Daardoor werd de 500 meter in Squaw Valley, op 20 februari 1960, de allereerste olympische race voor dames.
Tamara Rylova had op dat moment met 45,6 al ruim vijf jaar het wereldrecord op haar naam staan, maar de destijds 28-jarige schaatsster uit de Sovjet-Unie kon met een vierde plek haar status niet waarmaken.
Haase had een kleine maand voor de Spelen laten zien in goeden doen te zijn door in Davos het wereldrecord op de kleine vierkamp te verbeteren. De Oost-Duitse bleek die vorm mee te hebben genomen naar Californië, want met 45,9 bleef ze Sovjet-schaatsster Natalja Dontsjenko (46,0) en de Amerikaanse Jeanne Ashworth (46,1) net voor op de kortste afstand.
Dat, terwijl de Oost-Duitse het bij het toernooi in de Verenigde Staten moest doen zonder haar coach en echtgenoot Helmut, die net als flink wat andere trainers uit de communistische staat geen visum had gekregen.
Het belette Haase niet om ook op de 1000 meter in de prijzen te vallen. Twee dagen na haar unieke olympische titel kwam ze 0,2 seconden tekort voor het goud op de kilometer, maar met 1.34,3 reed de destijds 25-jarige schaatsster wel naar het zilver.
Het goud in Squaw Valley is de enige internationale titel die de tienvoudig Oost-Duitse kampioene allround op haar palmares heeft staan.
De DDR zou tot aan de Duitse hereniging nog wel heel vaak in de prijzen vallen bij het olympische langebaanschaatsen voor vrouwen, met onder meer zes gouden medailles. Met name in de jaren ’80 was Oost-Duitsland oppermachtig met toppers als Karin Enke en Christa Rothenburger.
Haase, die de heldin was van een kleine Jenny Wolf, was toen al lang gestopt. De Oost-Duitse deed in 1964 nog mee aan haar tweede Olympische Spelen, maar wist geen medaille meer te pakken. Ze werd in Innsbruck als regerend kampioene achtste op de 500 meter en viel ook op de 1000 (vierde) en 1500 meter (vijfde) buiten het podium.
De eerste olympische schaatskampioene overleed op 16 juni 1989 in Oost-Berlijn, vijf maanden voor de val van de Muur.
Aftellend naar de Olympische Winterspelen in Sotsji belicht schaatsen.nl elke dag een olympisch moment.