In het Friese dorp Zwaagwesteinde zette de piepjonge Syb zijn eerste stappen op het ijs. "Ik duwde de stoel weg die mijn vader had neergezet, en begon meteen met schaatsen", vertelt hij. De vraag of hij zou gaan schaatsen was overbodig. "Natuurlijk!"
Het schaatsen werd voor de jonge Syb steeds serieuzer. Met een groepje ging hij langere tochten rijden, waardoor het logisch leek om in 1985 deel te nemen aan de Elfstedentocht. Er was alleen één probleem voor Syb. "Ik was net achttien jaar en mijn vader vertelde toen dat ik niet mocht meedoen. Opa had eerder meegedaan en bevroor toen zijn tenen. Het was onmenselijk volgens mijn vader. Ik had eigenlijk gewoon moeten gaan. Ik was in alles de rebel, maar toen was ik toch een beetje bang gemaakt. Een jaar later heb ik gelukkig wel aan de start mogen verschijnen."
Zijn specialiteit ligt bij de grotere afstanden. Zo deed hij mee op de Weissensee aan de alternatieve Elfstedentocht en schaatst hij geregeld grote tochten met zijn broer. "Ik ben een soort dieseltje", zegt hij. Toch was hij te weinig talentvol om echt door te breken tot de top. De Fries is naar eigen zeggen ‘een middenmoter’ in alle sporten, zo ook in schaatsen.
De romantiek van de sport, zo blijkt ook uit zijn liedjes, zit volgens hem in de natuurijstochten. "Het allermooiste moment is dat ik met mijn broer De Grote Wielen reed. Een tocht van 150 kilometer. De zon ging onder, het werd donker en wij reden daar nog in de natuur. Vervolgens hoorden we alleen het geluid van de schaatsen", de zanger laat even een stilte vallen. "Het was echt hemels!"
De popzanger die furore maakte met de band De Kast, maakte zijn jeugdige Elfstedentocht-afzegging later goed door twee keer een illegale Elfstedentocht te schaatsen, zonder dat er officieel groen licht was gegeven. Ook in 2012 betrad hij samen met zijn broer het ijs. "We hadden toen wel het idee dat het kon."
Van der Ploeg heeft zijn liefde voor het schaatsen ook vertolkt in enkele liedjes. De laatste kerstsingle van De Kast ‘Overal Was Vrede’, en een eerdere song ‘Heel Nederland schaatst’ zijn twee platen die over zijn favoriete sport gaan. Ook maakte hij een protestsong tegen het plan om in Almere de nieuwe topschaatslocatie te realiseren: ‘Almere Kolere’. Hij is heel stellig over dat initiatief.
"Dat was cultuurbarbaarsheid. Ik vond niet dat ze het verdienden om Thialf over te nemen. Ons stadion zit voor driekwart vol met Friesen, dat kun je ze niet afpakken. Uiteindelijk is het wel jammer dat Almere nu helemaal geen schaatsbaan krijgt, dat gun ik ze ook weer niet."
Helden
Het grootste schaatsidool van de zanger is Sven Kramer. "Ik heb ooit met hem mee mogen trainen op de fiets", vertelt hij. "Kramer is het grootste fenomeen op schaatsen ooit. Daarnaast is Yvonne Nauta bij de vrouwen ook fantastisch." Tijdens het gesprek klinkt er ineens veel kabaal. "O wacht, dat is die kleine", zegt Syb.
"Geweldig! Ik heb haar nog nooit zo gehoord. Ze praat mee op haar manier, wordt enthousiast door dit gesprek", vertelt Syb op steeds luidere toon. “De passie voor schaatsen begint nu al te komen. Dit is een talentje dat weet ik nu al, want haar moeder is ook een groot talent."
Enkele keren per week schaatst Van der Ploeg in Thialf en ook tussendoor houdt hij al hardlopend zijn conditie op peil. "De wind, weinig sneeuw, het waterpeil, langere periode vorst...", hij wordt steeds enthousiaster. "Bovendien zijn er ook maatregelen getroffen om het toeval een handje te helpen. Een Elfstedentocht, het zou zo weer kunnen!"