De ervaringen op de bevroren meren en plassen had Stoltenborg voor geen goud willen missen en hij kijkt dan ook met weemoed terug naar de tijd dat natuurijs nog bij de Nederlandse winter hoorde. “Ik mag in mijn handen knijpen dat ik het nog heb meegemaakt, ook al kwam ik toen net kijken bij de B’s en werd ik er door de toppers keihard afgereden. Natuurijswedstrijden leken in die jaren haast vanzelfsprekend, dus de Hollands Venetiëtocht heb ik destijds laten schieten. Toen had ik geen idee dat juist die klassieker misschien wel de mooiste is. Het is nog altijd een gevoelig puntje.”

Sindsdien vroor het nooit meer hard genoeg en dus is het NK op kunstijs tegenwoordig voor veel rijders een hoofddoel. Het is een wedstrijd waaraan ook Stoltenborg mooie herinneringen kan ophalen, nu hij aan de vooravond staat van zijn laatste kunstjes. “Twee keer heb ik dichtbij gezeten: een keer werd ik tweede achter Jorrit Bergsma en in Amsterdam ben ik in de laatste bocht ingehaald door Evert Hoolwerf. Het zou mooi zijn als er dit jaar ook nog een uitschieter in zit.”

Die twee NK’s zijn slechts een selectie van mooie momenten uit de lange carrière van de Hoofddorper, die op het hoogste niveau vier keer met de handen in de lucht over de streep wist te komen. Daaraan mocht hij twee wereldbekeroptredens op de langebaan, vier gewestelijke kampioenschappen marathon en de overwinning van de ouverture dit seizoen toevoegen. Twee weken terug eindigde hij ook nog op het podium in Enschede.

Mats Stoltenborg wint de vijfde marathon cup in Haarlem
In 2017 won Stoltenborg op zijn thuisbaan in Haarlem. | Foto: Neeke Smit

Met die prestaties hoef je nog niet gelijk aan stoppen te denken, toch?
“Als je puur op scorebordjournalistiek afgaat, is het best goed inderdaad. Het begin van het seizoen was ook echt wel goed. Ik kwam uit een slecht seizoen en kon dit najaar weer doen wat ik wilde. Alleen de afgelopen weken worstel ik en rij ik soms de wedstrijd niet eens uit. In Enschede overkwam het podium me eigenlijk, terwijl ik voorheen altijd bepalend kon zijn in de koers. Daar haalde ik vooral mijn plezier uit. Dan maakte de uitslag niet zozeer uit, maar meer hoe die tot stand kwam. De laatste weken heb ik dat gevoel niet meer en dan houdt het ook gewoon een keer op.”

Heb je veel reacties gehad nadat je je afscheid aankondigde?
“Toen het net bekend was eigenlijk nog best weinig, al ligt dat waarschijnlijk ook aan het tijdstip dat ik het bekendmaakte: tijdens het OKT en de val van Jutta Leerdam. Uiteindelijk maakt het ook niet veel uit. Iedereen krijgt het toch wel te horen en nu komen de reacties ook wel.”

Mats Stoltenborg
Stoltenborg maakt graag de koers, maar is recent meer speelbal van het peloton. | Foto: Neeke Smit

Het wordt dus je laatste NK. Bij De Haan Westerhoff hebben jullie met Christian Haasjes en Luc ter Haar de laatste twee kampioenen in huis. Verandert dat iets voor de wedstrijdaanpak?
“Zij hebben inderdaad laten zien dat ze kunnen pieken op het juiste moment, maar dit seizoen hebben we als ploeg nog maar één overwinning. We zijn dus niet de topfavorieten. Wel staan we vaak op het podium, dus ik weet wel heel zeker dat het ook zomaar onze kant op kan vallen. Royal A-ware zal ongetwijfeld weer aan de boom gaan schudden. Wij moeten in dat geweld een situatie voor onszelf creëren die winnend is. Dat wordt een mooie uitdaging.”

En daarna? Over twee maanden zit het seizoen er alweer op. Wat zijn je plannen?
“Die zijn nog niet heel concreet, omdat ik altijd fulltime prof ben geweest. Sinds de zomer werk ik bij Van der Wiel Accountancy in Joure, een van onze sponsoren. Zij geven me de ruimte om mijn eerste stappen te zetten in mijn maatschappelijke carrière en dat gaat me tot nu toe best goed af. De komende periode ga ik me verder oriënteren. Ik heb fysiotherapie gestudeerd en een master in Beleid, Communicatie en Organisatie, dus ik kan nog alle kanten op. Het zal even zoeken zijn, maar als schaatser was ik een laatbloeier en dat zal nu niet anders zijn. Ik ben misschien een ruwe diamant, maar als ik net als in de sport mijn plezier kan vinden en mijn topsportmentaliteit kan aanspreken heb ik de wereld aan mijn voeten. Ik ben benieuwd wat het me gaat brengen.”

‘Na de tweede aanval van Jorrit is er weinig meer over’

Zonder gekkigheid verschijnen donderdag vier oud-winnaars aan de start van het Daikin NK Marathon. Wie zich niet in dat rijtje mag scharen is Harm Visser. De 25-jarige rijder was er in 2024 al eens dichtbij, in een seizoen dat bijna alles op de goede plek viel voor de sprinter. Alleen bij de strijd om het rood-wit-blauw greep hij mis en kwam hij in de slotronde samen met onder meer Gary Hekman ten val. “Dat NK had ik eigenlijk moeten winnen”, vindt Visser nog altijd.

Sindsdien is Visser uit op revanche in wat voor hem een van de belangrijkste wedstrijden is van het seizoen, ook al is hij inmiddels niet meer de veelwinnaar die hij toen was. Andere ploegen hebben zich versterkt en met De Haan Westerhoff is er een geduchte concurrent bij gekomen. Na een overwinning in Utrecht aan het begin van het seizoen volgde een slechte vierdaagse eind november. Zijn podiumplaats in Deventer deed hem daarentegen weer veel goed. De stijgende lijn is terug.

“Het wordt een lastig verhaal, maar we gaan er weer voor en gaan zien wat het wordt”, blikt hij vooruit. “Het wordt een mooie wedstrijd, dat weet ik wel zeker. We hebben een iets groter peloton dan normaal, met wat B-rijders erbij. Het wordt sowieso een zware wedstrijd en de kans is groot dat weinig mannen uitrijden. Na de tweede aanval van Jorrit Bergsma zal er weinig meer over zijn.”

Harm Visser
Visser won dit seizoen al de marathon in Utrecht. | Foto: Neeke Smit