Olympisch kampioen Bob de Jong was niet alleen een specialist op de tien kilometer, hij is ook onbezoldigd ambassadeur van die langste afstand. Sinds 2015 organiseert hij, met de Baancommissie Haarlem, een wedstrijd voor stayers op de langebaan: 10 kilometer voor de mannen, 5 kilometer bij de vrouwen.

De laatste drie jaar valt daar voor neo-senioren ook een nationale titel te verdienen. Het doel, jonge rijders ervaring laten opdoen met de langste afstanden, wordt wel bereikt. “We zien deelnemers later ook op World Cups verschijnen”, zegt Bob de Jong. “En in de diverse marathoncompetities rijden ze ook van voren mee.”

Maar na de tiende editie, in maart van dit jaar, bleek dat het evenement een nieuwe impuls kon gebruiken. Er werd overlegd met de KNSB, die bezig is om het sportaanbod toegankelijker te maken. De schaatsbond broedt onder meer op nieuwe evenementen, voor jong en oud.

Eén en één werd niet twee, maar tien: een recreatieve tien kilometer. Bestemd voor enthousiaste schaatsers die, geïnspireerd door de magische afstand, zelf ooit eens wilden schitteren op deze afstand maar nooit de mogelijkheid hadden om deze te rijden. “Het kan ook best een drempel zijn om 25 rondes met slechts één tegenstander over het ijs te gaan”. zegt Jurre Trouw, manager sportparticipatie van de KNSB. “Daar hebben we iets op bedacht.”

Bij dit evenement start je met een grote groep tegelijk, maar uiteindelijk telt je eigen tijd én niet wie als eerste over de finish komt. De maximale grootte van de groep ligt nog niet vast; mogelijk zijn er meerdere ritten, afhankelijk van het deelnemersaantal. Het wordt zeker geen minimarathon of verlengde mass start, waarbij de eerste die aankomt ook wint. Iedere rijder komt op het ijs om een individuele tijd te klokken en gaat naar huis met een certificaat waarop zijn/haar tijd staat vermeld.

Trouw: “Vergelijk het maar met stads- of dorpslopen in de atletiek, waarbij ieder voor zichzelf een tijd neerzet. Het belangrijkste is dat je daar met zijn allen, sportliefhebbers met eenzelfde passie, samen een mooie sportactiviteit beleeft. Dat willen we er in Haarlem ook van maken: een schaatsfeestje voor iedereen die mee wil doen.”

Bob de Jong, oprichter van de wedstrijd in Haarlem, werd in 2006 olympisch kampioen op de 10 klilometer in Turijn. | Foto: Soenar Chamid

Deze publieksvariant op de Bob de Jong Bokaal vindt plaats na afloop van de officiële wedstrijd, die voor zondag 11 januari 2026 op de kalender staat. Omdat de groep alleen binnenbochten rijdt, zullen de rijders niet 25 maar bijna 26 rondes afleggen, precies genoeg om de 10 kilometer vol te maken. Pylonen op het ijs markeren de bochten.

Hoewel je samen over het ijs gaat, rijdt ieder voor zich. Tactisch rijden wordt niet aangemoedigd. Maar wie in een groepje op jacht wil naar een snelle tijd, mag dat. Stayeren is dus toegestaan. De tijden die worden geklokt, komen niet in het digitale systeem van de KNSB (Vantage), maar elke deelnemer krijgt wel een certificaat mee naar huis, als bewijs van zijn/haar prestatie.

Iedereen die lid is van een KNSB-vereniging kan zich inschrijven. Wie (nog) geen wedstrijdlicentie heeft, kan gebruikmaken van een gratis daglicentie. Deelnemers krijgen een transponder voor de tijdregistratie. Het dragen van een helm en handschoenen is verplicht. Het gebruik van enkel- en scheenbeschermers wordt geadviseerd, om snijwonden bij eventuele valpartijen te voorkomen.

“Het is een laagdrempelig evenement voor al die schaatsers die ooit zelf eens een tien kilometer willen rijden”, meldt Trouw. “Hartstikke mooi dat Bob de Jong en de Baancommissie Haarlem dit initiatief nemen. Het is promotie van de schaatssport, gericht op een breed publiek, dat zo ervaring kan opdoen met deze klassieke afstand.”

De Jong kijkt al reikhalzend uit naar de elfde editie van ‘zijn’ tien kilometer. Hij legde er als topschaatser bijna honderd af in wedstrijdverband, maar constateert dat de langste afstand nog maar zelden wordt verreden. “En dat is zonde, want juist de tien kilometer levert vaak spektakel op”, zegt man die als bijnaam 'de Diesel van Leimuiden' droeg. “Met onze wedstrijd in Haarlem houden we de langste afstand levend en nu geven we er een nieuwe impuls aan.”

Hij benadrukt dat elke schaatser welkom is, van junior-B tot en met de oudste masters. “Hoe mooi is het om samen met enkele clubgenoten mee te doen? Ik zou zeggen: motiveer elkaar en schrijf je samen in.” Dat kan vanaf eind november, zes weken voor het evenement, via inschrijven.schaatsen.nl.

De Jong: ‘Wij hopen dat het stormloopt met aanmeldingen. Daarom maken we het nu alvast bekend, dan kunnen mensen zich ook rustig voorbereiden, zoals hardlopers dat doen voor bijvoorbeeld de Halve Marathon van Egmond. Wie aan de recreatieve rit meedoet, kan vooraf kijken naar de wedstrijdrijders, die strijden om de nationale neo-titels. We maken er samen een mooie dag van in Haarlem!”