Dick Ykema uit Utrecht is het hele jaar door betrokken bij het schaatsen. De naam Ykema is bekend binnen de sport, maar Dick is geen familie van de vermaarde oud-sprinter Jan Ykema, die in 1988 tijdens de Olympische Spelen in Calgary een zilveren medaille op de 500 meter won. "Onze roots liggen wel in Friesland, maar eind 1969 ben ik samen met mijn vrouw naar Utrecht verhuisd."
Sinds wanneer doet u vrijwilligerswerk binnen het schaatsen?
"Sinds 1984. Onze dochter en zoon schaatsten op de ijsbaan in Utrecht en daardoor was ik daar ook regelmatig. Op een gegeven moment kreeg ik de vraag: 'u bent hier zo vaak, zou u niet eens iets willen doen?'. Op die manier ben ik in het vrijwilligerswerk gerold."
Wat bent u toen precies gaan doen?
"Ik was zelf werkzaam in de IT en ben dus wel handig met computers. In die tijd begon binnen het schaatsen net zo'n beetje de automatisering op te komen. Op de ijsbaan in Utrecht had Fons van Kessel een programma gemaakt om de tijden bij de wedstrijden in de computer te zetten en ze zochten een jonger iemand om hem op te volgen. Toen men hoorde waar ik werkzaam was, vroeg men mij en dat vond ik wel een uitdaging."
"Toen ik begon kwam ik in de Technische Werkgroep, de technische commissie op de ijsbaan in Utrecht, en later kwam ik ook in de Baancommissie Utrecht. Sinds ongeveer twaalf jaar ben ik tevens secretaris van het Dagelijks Bestuur van het Gewest Noord-Holland/Utrecht."
Binnen de Baancommissie verzorgt u het wedstrijdsecretariaat?
"Ja, dat klopt. Ik ben ook systeembeheerder op de baan in Utrecht en daardoor werk ik nauw samen met Jeroen Frederiks, de systeembeheerder van de KNSB, onder meer van het SARA-pakket. Nu ik inmiddels gepensioneerd ben, is dit onderhand mijn fulltime job. Want hoe meer tijd ik heb, hoe meer tijd ik eraan ben gaan besteden. Daarnaast probeer ik jongere mensen te vinden, enthousiast te maken voor het schaatsen en op te leiden. Dat hoort er natuurlijk ook bij."
En zijn die mensen wel te vinden?
"Niet zo eenvoudig. Het is sowieso moeilijk om vrijwilligers te vinden. Dat geldt niet alleen bij het schaatsen, maar dat hoor je ook bij andere sporten. Iedereen doet z'n best en het lukt ook allemaal nog wel, maar het is lastig om nieuwe vrijwilligers te vinden. Er zijn wel mensen die eens een middagje willen helpen, en dat is ook prima, maar ik zoek mensen op wie je verder kunt bouwen. Mensen waarvan je weet dat ze het werk zullen blijven doen. Zelf ben ik nog niet van plan om te stoppen, maar ik wil nu ook al wel mensen opleiden."
Wat zijn uw taken als secretaris van het gewest?
"Ik ben secretaris van het Dagelijks Bestuur binnen ons gewest. Noord-Holland/Utrecht is een heel groot gewest en is onderhand een bedrijf geworden. Op ons gewestelijk kantoor in Purmerend zijn drie mensen werkzaam. We vergaderen eigenlijk wekelijks met het bestuur en samen met de voorzitter ben ik min of meer aanspreekpunt voor het gewest. We hebben zo'n 170 tot 175 verenigingen en twee keer per jaar hebben we een grote vergadering met alle verenigingen uit het gewest en dan wordt er van alles besproken. Van abonnementen tot aan verhuur van ijs. Ons gewest telt momenteel vijf ijsbanen dus dat is behoorlijk veel werk en daar gaat ook veel tijd in zitten. Maar ik doe het na al die jaren nog steeds met heel veel plezier."
Daarnaast doet u ook nog jurywerk.
"Dat klopt, zoals tijdens het KPN NK allround/sprint in Amsterdam en ook wel op de ijsbaan in Utrecht. Het is niet mijn 'vaste' werk, maar je weet wel hoe zoiets gaat. Er is wel eens iemand afwezig of ik ben er toch. Mijn vrouw zit ook in het jurywerk. In Amsterdam deden we samen handtijdjury, dat doet ze ook al jaren. Maar het liefst is ze speaker bij wedstrijden."
Is het een voordeel dat jullie allebei vrijwilliger bij het schaatsen zijn?
"Jazeker, we hebben dezelfde hobby. Ik kan mij voorstellen, en ik maak het in de praktijk ook wel mee, dat vrouwen die er zelf niet bij betrokken zijn op den duur zeggen: 'moet je nu alweer naar die ijsbaan?'. Mijn vrouw zegt dat ook wel eens, maar ze begrijpt het ook. Dat is het voordeel."
U bent meer tijd aan vrijwilligerswerk gaan besteden sinds u met pensioen bent. Wat is voor u de voldoening?
"Ik ben toch wel een perfectionist. Dat kan ik van mezelf wel zeggen. Als dingen goed gaan, geeft me dat een kick. Dan geeft me dat een gevoel van 'dat hebben we toch maar weer mooi voor elkaar gekregen met z'n allen'. En op zich is de schaatssport ook gewoon mijn lust en mijn leven."
Veel ouders stoppen met vrijwilligerswerk wanneer hun kinderen stoppen met de sport. Waarom bent u doorgegaan?
"Ten eerste vanwege de sport en de mensen. Ik ben al zoveel jaren actief op de ijsbaan in Utrecht en dan ontstaat er ook gewoon een soort vriendengroep. Ik vind het werk ook gewoon leuk om te blijven doen. In de praktijk zie ik inderdaad ook wel ouders die stoppen bij het schaatsen en weer actief raken bij een andere sport, maar wij zijn gebleven omdat het ook onze sport is. Ik ben zelf niet echt een schaatser. Ik kan wel schaatsen, maar daar houdt het wel bij op."
Een vrijwilliger binnen het schaatsen is niet alleen in de winter actief.
"Nee, zeker niet. Helemaal niet op bestuurlijk niveau. Kijk, voor de mensen in het veld, zoals bijvoorbeeld de jury, staat het nu even stil, maar zodra de ijsbanen in september weer beginnen gaan ook zij weer van start. Bij ons in het bestuur gaat het eigenlijk het hele jaar door. Er zijn ook nu alweer zoveel taken te regelen voor het nieuwe seizoen. Toch probeer ik na een schaatsseizoen er even helemaal los van te komen. Dat lukt niet altijd, want als secretaris van het gewest heb je veel mailcontact en dergelijke. Maar die kun je ook onder de Italiaanse zon beantwoorden. Zo blijf ik wel 'aanwezig', maar niet lijfelijk."
Welke vrijwilliger(s) wilt u graag terugzien in de 'Vrijwilliger van de Week', en waarom? Laat het ons weten door een mail te sturen naar redactie@schaatsen.nl