Schouten probeerde in de tweede rondgang over de Olympic Oval een speldenprik uit te delen, maar gleed onderuit. Met een enorme achterstand begon ze aan de achtervolging om er nog iets van te maken. Het was haar al eens eerder overkomen, vallen aan het begin van de mass start, en wist dus dat er nog wel wat mogelijk was. Schouten werd daarbij in een zetel geholpen door de rest van het peloton. Afgezien van de Italiaanse Laura Lorenzato (“Een skeeleraar, die snapt het wel en zij reed weg”, omschreef Schouten het later) sloeg totale apathie toe. Er werd niet gereden door de anderen en zo kon Nederland gewoon met de vertrouwde tandem, want ook Marijke Groenewoud zat attent voorin, van coach Jillert Anema de finale in.
“Alle buitenlanders rijden alleen maar op Nederland. Valt er eentje weg, weten ze niet meer wat ze moeten doen”, was de lezing van Schouten na afloop. In het wielrennen is het not done om te rijden als een kopvrouw ten val komt, in het schaatsen werkt dat anders: Eten of gegeten worden. “Ze zijn bang om moe te worden en dat is mijn mazzel.” Schouten dankte haar zege aan Groenewoud, die met haar klasse ook zorgde dat het peloton niet door durfde te rijden. “Als zij aanvallen, zit Marijke erachter en die willen ze niet meenemen. Dat is mijn geluk.”
Na de inspanning om terug te komen was het logisch geweest als Schouten zich in dienst van haar teamgenote had opgesteld, maar de late aanval van Groenewoud veranderde dat. Ze nam Blondin in haar kielzog mee, maar de Canadese weigerde over te nemen en mee te rijden. “Blondin zei tegen me: ‘Als je wilt winnen, moet je rijden’”, vertelde de geboren Hallumse na afloop. “Maar dat gold voor haar natuurlijk ook, dus dat gaan we niet doen.” En dus werd de sprint op touw gezet voor de vrouw die ook in 2015 en 2019 mass start-goud pakte. “Als ik de laatste aanval had gedaan en erg moe was, had ik de sprint voor haar aangetrokken”, ging Schouten verder. “In principe ben ik in de trainingen nog iets sneller.”
Zo werd de mass start bij de vrouwen geen saaie optocht, maar eentje die de geschiedenisboeken ingaat. Schouten verzamelde met de ploegenachtervolging, 3 kilometer en de race van zaterdag al drie gouden medailles. Dat kunnen er zondag op de 5 kilometer vier worden. Nooit eerder kwam het voor dat een schaatser vier gouden medailles pakte op één WK Afstanden. Hoewel Schouten op het ijs als vanouds lijkt, kampt ze nog altijd met de gevolgen van haar ziekte vorige week. “Ik voel spierpijn in mijn buik van het hoesten, morgen zien we wat het wordt. Je kunt een mass start niet vergelijken met een individuele afstand, die won ik ook toen ik nog 7.40 reed op de 5 kilometer.”
Een voorschot nemen op de vierde wereldtitel wil Schouten niet, ze constateerde slechts droogjes: “Nou ja, ik ben niet slecht.”
Mannen van Ritsma stellen teleur
De mass start werd bij de mannen niet bepaald een succesverhaal. Marcel Bosker slaagde er niet in door de halve finale te komen. Ontevreden over de loting (“ik zat met negen medaillewinnaars”), geen geweldige sprint in huis (“dat is niet mijn kunstje”) en geen kans om weg te rijden van het peloton, iets wat de latere wereldkampioen Bart Swings overigens wel presteerde.
Bosker gaf zijn verlies al toe voordat de race helemaal gereden was. “Ik word gedwongen te sprinten, niemand wil met mij wegrijden en op het moment dat ik het probeer, rijdt iedereen het dicht”, zei hij in een merkwaardig interview bij de NOS. “Elf man tegen één om mij eruit te krijgen. Zuur, maar dat doen ze heel goed.”
Bart Hoolwerf kwam op zijn beurt wel in de finale, maar trapte in de eindstrijd in dezelfde val die hem dit seizoen al zo vaak een goede klassering gekost heeft. De Eemdijker raakte ingesloten, moest helemaal buitenom de sprint inzetten en kwam simpelweg tekort om Swings van zijn tweede wereldtitel af te houden. Hoolwerf eindigde als vijfde.
Uitslagen van het WK Afstanden staan hier.
