Tickets
Shop
IJsbrekers 30 jul 2023

‘Topsport is niet altijd rozengeur en maneschijn’

Rubriek over taboes in de schaats- en skeelerwereld. Onderwerpen die schuren of gevoelige thema’s die bespreekbaar worden gemaakt. Topsport vraagt vele offers. Sloveens wielrenner Matej Mohorič heeft hiervoor een treffende voorzet gegeven tijdens een interview na zijn ritzege in de Tour de France. Wat zijn de grootste opofferingen voor schaatsers?

Foto : Soenar Chamid

Jorrit Bergsma (37), die momenteel met een schouderblessure thuis zit na een val op de inlineskates, heeft vanaf de hometrainer de Tour op de voet kunnen volgen. Voor hem waren de woorden van Mohorič herkenbaar. “Aan de ene kant is het een voorrecht om te leven als topsporter, maar het is tegelijkertijd niet altijd rozengeur en maneschijn. De sport brengt risico’s met zich mee. Als je wat jonger bent, zie je minder de gevaren. Naarmate ik ouder word - en vader ben geworden - voel ik een verantwoordelijkheid naar thuis. Een ongelukje of een valpartij zit vaak in een kleine hoek.”

De stayer van Jumbo-Visma heeft geen angst overgehouden aan de val en
breuk in zijn schouderblad. Wel treft hij maatregelen. ‘Ongelukken heb je liever niet en gelukkig gaat het ook vaak goed. Het is vervelend aan ons vak dat zulke risico's erbij horen. Normaal gesproken pak ik in deze periode nog wel wat fiets- en inlinewedstrijdjes mee, maar die laat ik voor de rest van de zomer hoogstwaarschijnlijk varen. Ik moet richting de start van het seizoen niet nog meer van dit soort grappen hebben.”

Zoon Brent en dochter Barbara helpen de Fries relativeren. “Als het even tegenzit zoals nu, besef je dat de kinderen het belangrijkst in je leven zijn en kan ik de tegenslag makkelijker verwerken.” Het hebben van kinderen maakt een topsportcarrière soms ook lastiger. “Veel van huis zijn is wel moeilijk. Of als de kids met een snotneus thuiskomen, moet je als topsportende vader extra voorzichtig zijn. De afgelopen jaren ben ik net wat te vaak ziek geweest. Richting het laatste WK ben ik eerder het hotel ingegaan, omdat een van de kinderen verhoging kreeg.”

“Het helpt dat mijn vrouw (Heather Richardson Bergsma, red.) als geen ander weet hoe het is om profschaatser te zijn.” Zodra Bergsma thuis is, probeert hij zoveel mogelijk leuke dingen te doen met z’n gezin en moeten hobby's plaatsmaken voor de sport. “Ik heb een aantal jaren een motor gehad. Mijn vader en broer gaan weleens voor een aantal dagen samen toeren. Ik zou graag met hen meegaan, maar een aantal dagen op avontuur blijft voor mij lastig. Het zijn dingen die ik na mijn topsportcarrière kan oppakken.”

Bevalling
Wielrenner Wout van Aert, met Jumbo-Visma als dezelfde naamgever op het tenue als Bergsma, verliet voortijdig de Tour de France om bij de geboorte van zijn zoon te kunnen zijn. De schaatser zou hetzelfde hebben gedaan. “Zo'n moment kun je niet overdoen. Dat blijft één van de meest mooie en bijzondere dingen in het leven”, weet de schaatskampioen inmiddels uit eigen ervaring. Bergsma, die voor zijn schaatscarrière als wielerfanaat nog in een fietsenzaak werkte, over zijn wielercollega’s: “Voor hen is alles extremer. Zij doen niets anders dan uren maken op de fiets en zijn nog meer van huis dan wij. Wat dat betreft ben ik liever schaatser.”

Langebaanschaatsster bij Team Gold, Sanne in ’t Hof, vindt het soms ook lastig om zoveel van huis te zijn. “Nu ik me heb aangesloten bij het internationale team van Johan de Wit en Miho Takagi zijn de dagen in het buitenland alleen maar toegenomen. Gelukkig kan ik veel (video)bellen en whatsappen met familie en vrienden. Het meest vervelend vind ik als ze met mijn trainingen rekening houden en er speciaal voor mij een verjaardag wordt verzet.”  

Een uitgaansdier is In ’t hof nooit geweest. Het gevoel dat ze ten opzichte van haar leeftijdsgenoten iets mist, heeft de 25-jarige niet. “Ik heb al zoveel van de wereld gezien. Daarnaast vind ik een wijntje of biertje helemaal niet lekker en ervaar ik lekker gezond eten niet als een straf. Het schaatsen is mijn grote liefde. 24/7 ben ik met mijn sport bezig en alles wat daarbij komt kijken. Goud winnen op de Olympische Spelen is mijn doel. Het kan zijn dat ik op liefdesgebied hierdoor een mooie kans misloop, maar mijn liefde voor het schaatsen is momenteel nog zoveel groter.”

Al pratend komt de nummer zeven van de olympische 5000 meter in Beijing tot de conclusie dat ze voor haar sport vrij weinig hoeft op te offeren. "Ik leef mijn droom en mag iedere dag doen wat ik het allerleukst vind: het optimale uit mezelf halen, gezond leven en de wereld over met je team dat aanvoelt als tweede familie. Je leert ontzettend veel over jezelf en andere mensen. Ook ontwikkel ik me op maatschappelijk gebied, omdat ik mijn eigen sponsoren etc. moet regelen. Voor mij is echt de enige opoffering dat ik minder tijd met familie en vrienden kan doorbrengen. En dan vind ik het vooral ook nog het meest naar voor hén.”

Sanne in 't Hof: "Ik leef mijn droom en mag iedere dag doen wat ik het allerleukst vind." | Foto : Soenar Chamid

Olympisch kampioen op de mass start, Bart Swings (32), vond het een ‘pakkend interview’ van Mohorič. “Mooi ook hoe hij de gehele begeleidingsstaf erin betrok. Je kunt het niet alleen. Ik vind het een voorrecht om topsporter te zijn. Vooral het mentale stuk maakt het zwaar”, aldus de Belgische schaatser uitkomend voor team IKO. “Het pijn lijden, jezelf tegenkomen, presteren op de momenten dat het moet én er dag in dag uit keihard voor werken om zo goed mogelijk te zijn.”

Om belangrijke momenten van je naasten te moeten missen, vindt Swings een lastige bijkomstigheid van de sport. “De mensen om je heen moeten dat eveneens accepteren en daarmee kunnen leven. Ik heb het geluk dat zij het mij niet kwalijk nemen”, vertelt de alleskunner op de wielen en het ijs. Voor de sport moest hij zijn vertrouwde thuisbasis Leuven verruilen voor een onderkomen 320 kilometer verderop: Heerenveen. “Ik ben iemand die graag bij familie en vrienden is. Je kunt je op momenten best alleen voelen. Een goede band opbouwen met mijn team is dan extra belangrijk. Daarnaast is het een prettig idee dat ik binnen drie uur ook weer in België kan zijn.”

Het moeten presteren in zowel de winter als de zomer heeft geen negatief effect op zijn algehele fitheid of gemoedstoestand. “Ik ben iemand die een vrij constant niveau laat zien en ik groei vooral in het seizoen. Op de wielen begin ik nu pas echt goed te worden. In de maand augustus tijdens het WK Inlineskaten moet het gebeuren. In het schaatsen is het belangrijk om vanaf januari echt op niveau te zijn. Door goede periodisering probeer ik mijn energielevel zo hoog mogelijk te houden en af en toe een powernap draagt daar ook aan bij.”

“Sporten moet nu gebeuren en de sociale dingen, zoals naar festivals gaan, een week skiën met vrienden of lange reizen maken, kunnen later ook nog.” Swings heeft een leven als wielrenner wel eens overwogen. “Zoveel uren op een fiets zitten, is natuurlijk mentaal een flinke uitdaging en daardoor ook een enorme belevenis. Je krijgt zo’n hechte band met elkaar. De renners gaan voor elkaar door het vuur. Dat is prachtig. Tegelijkertijd lijkt het me heel eentonig. De schaatssport kent veel variatie: je kunt het schaatsen afwisselen met skeeleren, fietsen, kracht- en sprongtrainingen. Ik ben blij dat ik voor het schaatsen en inlineskaten heb gekozen.”

En als de armen in de lucht kunnen, zijn alle opofferingen het meer dan waard. | Foto : Soenar Chamid

 


Deel dit artikel op
Ben jij een echte schaatsfan? inschrijven als schaatsfan