Meer dan eens heeft de schaatsbond de voorbije maanden bij de ISU erop aangedrongen de spelregels voor het gebruik van een helm duidelijker op te stellen en te handhaven. Alle pogingen bleken nutteloos; of er kwam een nietszeggende reactie, of er volgde een mailtje met enkele vage foto’s en zeer algemene voorschriften die sowieso de uniformiteit en veiligheid van de gedragen helmen niet bevorderden. Afgelopen week vroeg de KNSB opnieuw om opheldering, mede door de twijfels die er zijn gerezen over helmen waarmee bijvoorbeeld de Canadese ploegen in de World Cups hebben gereden. De enige reactie die kwam was een halve toezegging van de ISU dat er na het huidige schaatsseizoen mogelijk zal worden gewerkt aan het aanscherpen van de richtlijnen.
“En dat antwoord is me echt in het verkeerde keelgat geschoten”, zegt Remy de Wit, de technisch directeur van de KNSB, die het helemaal heeft gehad met de nonchalante houding van de ISU op dit terrein. “Ik ben niet van de harde uitingen en wil graag dingen in overleg oplossen maar dit kan echt niet. Daarnaast voel ik dat ik ook op moet komen voor onze sporters die dit ook allemaal zien gebeuren”. Wij doen er alles aan ons aan de regels te houden, maar komen in de problemen omdat andere landen er niet zo zwaar aan tillen en volop experimenteren met allerlei helmen, zonder te letten op veiligheid of de juiste certificering van het materiaal.”
Bondscoach Rintje Ritsma, verantwoordelijk voor de teamonderdelen en op die manier direct betrokken bij de materiaaldiscussie: “De regels zijn nu zo ruim dat er nog veel ruimte is tot interpreteren. Dat zorgt ervoor dat veel teams die grens opzoeken. Daar ben ik overigens zelf ook van. Alleen, wij hebben tot dusver met een helm gereden die conform de richtlijnen is en ondertussen zie je anderen met de zogenoemde, snellere druppelhelm. Er zijn zelfs exemplaren in omloop die feitelijk verboden zijn. Ga je die plotseling verbieden, wat moet je dan met de uitslagen van de World Cups waarin ze voortdurend zijn opgezet?”
De Wit noemt het logisch (en tegelijkertijd vervelend) dat Nederlandse schaatsers intussen met vragen komen over deze gang van zaken, omdat ze zich benadeeld voelen. “Onze rijders willen graag met de snelste helm in de wedstrijden uitkomen. In hun ogen opereren we als het braafste jongetje van de klas, terwijl er om hen heen van wellicht betere helmen gebruik wordt gemaakt die niet eens door een technische keuring zouden komen. Omdat er niet of nauwelijks op wordt toegezien of het volgens de regels is, ontstaat er een wildgroei, en dat moet je al helemaal niet willen”, aldus De Wit, die nog een belangrijk aspect aanstipt.
De KNSB werkt al geruime tijd met schaatsfabrikant en partner Viking aan de ontwikkeling van wat de snelste helm ter wereld moet worden. Dat vergt een fikse investering. “Daarmee willen we op de Olympische Spelen in Milaan (2026) de jacht op de medailles inzetten. Het probleem is echter dat Viking door het ontbreken van goed afgetimmerde reglementen het gehele proces heeft moeten stilleggen. Want als je niet weet aan welke richtlijnen een product moet voldoen, kun je er ook niet verder over nadenken of dingen door-ontwikkelen. We weten al bijna een jaar niet waaraan we toe zijn. Sterker nog: zoals de zaken er momenteel voorstaan, moeten we onze schaatsers noodgedwongen van een andere helm dan die van Viking voorzien om competitief te blijven met andere landen. Dat is zowel een sportief als een financieel debacle, en dat stuit me behoorlijk tegen de borst.”
Directeur Nils Havekotte van Viking omschrijft het als een ‘kwalijke situatie dat er andere landen schaatsen met helmen die niet voldoen aan de regels van de iSU. “Ik heb niets tegen innovatie. Sterker nog, die juich ik zelf natuurlijk ook toe, want daarom ontwikkelen we zelf een nieuw type helm. Alleen: wél binnen de gegeven kaders van de internationale bond. Het wordt helaas problematisch omdat de richtlijnen kennelijk steeds veranderen. Wij hebben echter voortdurend het spel volgens de geldende regels willen spelen, terwijl onderhand niemand dat meer doet”, aldus Havekotte, die heeft ingestemd met het gebruik van een ander merk helm door de schaatsers van TeamNL tijdens de komende WK Afstanden.
“Ik begrijp dat de KNSB dit wil om tenminste competitief te kunnen zijn op het wereldkampioenschap, maar vervelend is het wel. Zeker als je nu verneemt dat de ISU heeft aangekondigd dat de druppelhelm – die absoluut niet mag gedragen mag worden als je de reglementen erop nakijkt, maar wel te zien is in wedstrijden – volgend seizoen wordt verboden omdat die niet veilig is. Hoe is het mogelijk?”
