Tickets
Shop
Langebaan 23 apr 2023

Carien Kleibeuker: ‘Ik mis het extreme leven van een topsporter’

Carien Kleibeuker was jaren actief als marathon- en langebaanschaatsster toen ze op 42-jarige leeftijd aankondigde te stoppen. Hoewel ze al tijdens haar schaatsleven werkte als fysiotherapeute, liep de viervoudig nationaal kampioene sinds haar afscheid in 2021 tegen afkickverschijnselen van de topsport op.

Foto : Jan Buwalda

Als programmamanager innovatie is Carien Kleibeuker momenteel werkzaam in het Martini Ziekenhuis in Groningen. “In de zorg staan we voor een grote uitdaging. Door vergrijzing en een slechte levensstijl neemt de vraag hard toe. Als we, zoals we nu doen, al deze zorg zouden moeten opvangen, hebben we nog meer personeel nodig en wordt de zorgverzekering ontzettend duur. Dat kan niet. Een ingewikkelde uitdaging voor onder andere de ziekenhuizen. Meer zorgebehoefte met minder mensen en een gelijkblijvend budget. Die combinatie vraagt om verandering, om nieuwe inzichten en dus innovatie", vertelt Kleibeuker.

"Voor die innovatie heb je een mindset nodig die te vergelijken is met die van topsporters. Buiten je comfortzone stappen. Met vallen en opstaan beter worden, samenwerken en doorzetten. Ik hoop het Martini Ziekenhuis een beetje te helpen met deze mindset", aldus de 45-jarige ex-schaatsster.

Kleibeuker werkte tijdens haar schaatscarrière als fysiotherapeute en kwam er zo achter dat ze ook het stukje beleid en management interessant vond. Ze volgde een opleiding om zich daarin te verdiepen en kwam via een start-up uiteindelijk bij het ziekenhuis terecht. “Ik wilde graag iets met mijn topsportachtergrond doen. Als innovatiemanager is het ook vallen en opstaan. Heel hard werken met een stip aan de horizon. Continu jezelf verbeteren in een intensief en moeilijk proces”, legt ze de raakvlakken met de topsport uit.

Voor haar ging de overstap van het schaatsen naar een fulltime baan geleidelijk. “Ik werkte er al naast. Na het WK van 2019 in Inzell heb ik gezegd dat ik geen internationale wedstrijden meer wilde rijden. Vervolgens ben ik minder gaan trainen. Ik nam nog wel deel aan een NK op de langebaan, omdat mijn niveau prima was. Het jaar erna heb ik de langebaan vaarwel gezegd en reed ik alleen nog maar marathons. Door de coronapandemie waren die er nauwelijks en zo heb ik het rustig afgebouwd. Ik heb daar bewust een aantal jaren voor genomen.”

Desondanks viel het afscheid Kleibeuker zwaar. Ze miste de topsportomgeving. “Ik was eraan gewend dat iedereen om mij heen dezelfde mindset had en in een extreem ritme leefde. Als topsporter zet je je elke training voor 100% in. Daarna drink je koffie en ga je helemaal naar nul. Vervolgens wil je lunchen of even op bed liggen en doe je dus helemaal niks. Bij de volgende training geef je dan weer alles. In de wereld waar ik nu in zit, is dat totaal anders. Iedereen functioneert de gehele tijd rond 70%. Ik mis die extremen en zal ze nooit meer terugkrijgen.”

Haar klachten werden ook fysiek. “Ik kreeg veel last van hartkloppingen en ben daarvoor naar een sportcardioloog gegaan. Die adviseerde mij om de rest van mijn leven te sporten, minimaal tussen de vier en tien uur per week. Zolang ik dat doe, voel ik me goed. In de ochtenden loop ik voor mijn werk vaak hard. Zo zet ik mijn systeem aan. Zonder die piekbelasting voel ik me gewoon niet lekker. Dan kabbelt alles voort en word ik moe. Mijn creativiteit en denkvermogen ebben weg. Door te bewegen activeer ik dat juist.”

Ruim twee jaar na haar afscheid in 2021 merkt ze dus nog dagelijks de gevolgen van haar extreme levensstijl. “Ik ben op mijn achtste of negende begonnen en heb tot mijn veertigste op hoog niveau gereden. Ruim dertig jaar heb ik intensief gesport. Dat is echt lang. Dan is het niet zo heel gek dat ik er nu de gevolgen van ervaar.”

Kleibeuker was vele jaren actief op de langebaan, maar ook als motor van het marathonpeloton. | Foto : Soenar Chamid

In een eerder interview vertelde haar man Robert dat ze ongelukkig wordt zonder bewegingen en uitdagingen. “Ja, dat klopt. Voor mij is het een uitdaging om voldoende uitdagingen te vinden. Sporten helpt daarbij. En anders word ik inderdaad humeurig. Ik heb dagen dat ik het topsporten enorm mis, dan is het glas half leeg. Maar ik weet ook dat ik door mijn ervaringen op een bepaalde manier in het leven sta. Ik vind niet zo snel iets raar, kan makkelijk anticiperen en ben niet gauw overvraagd.”

Het leven als topsporter had Kleibeuker dan ook voor geen goud willen missen. “Als je ergens zo door gegrepen bent, is dat heel fijn. En dat gaat met ups en downs. Je hebt een keer een blessure. Zelf ben ik overtraind geweest. Maar ik zou zo’n levensstijl niet afraden.”

Tijdens haar carrière legde de schaatsster zichzelf veel druk op. Opvallend genoeg verlangt ze daar nu naar. “Die druk mis ik het meest. Je kan er misselijk van worden, omdat je het gevoel hebt dat je moet presteren. Op dat moment was het niet lekker, maar blijkbaar vond ik het toch leuk. Elke keer weer in die achtbaan stappen en er daarna uitkomen: Wow. Dat is topsport.” Kan die druk dan gezien worden als een motivatie voor Kleibeuker? “Nee, het is eerder een soort… verslaving.”

Kleibeuker ziet de druk niet meer als een valkuil, maar als een verslaving.

Ze legt het uit met een voorbeeld: ‘Tijdens mijn laatste OKT was ik niet in vorm, daar was ik me van bewust. Op een paar tienden na plaatste ik mij niet voor de Spelen. Als ik mijn basisniveau had gehaald, dan was de kans aanwezig dat ik me wel gekwalificeerd had. Die paar tienden hebben zo belachelijk veel bepaald voor de rest van mijn carrière. Die was per direct voorbij. Ik kon niet meer leven van de sport, omdat ik op één afstand, op één wedstrijd over twaalf en een halve ronde één knip met mijn vingers te langzaam was. Als ik nu een foutje maak in een beleidsstuk of programma, dan zijn de consequenties veel kleiner. Dat is niet met elkaar te vergelijken. Ik weet niet of ik daardoor nu minder gemotiveerd ben, maar wel op een andere manier.”

Kleibeuker won in haar schaatscarrière verschillende marathons, werd viermaal Nederlands kampioene op de vijf kilometer, pakte zilver op het WK Afstanden en is nog altijd houdster van het werelduurrecord op de schaats. Bovendien hielp ze onder anderen Foske Tamar van der Wal en Irene Schouten aan vele zeges. Terugkijkend op haar jaren als schaatsster zijn het niet alleen die prestaties die haar meest bijblijven. “Ik denk dat het een combinatie is van de weg ernaartoe en de prestatie die eruit volgt. De weken voor mijn Nederlands record op de vijf kilometer kan ik nog in detail beschrijven. Op dat moment was ik heel goed bij de les en die processen neem ik mee vanuit de topsport.”

Veel fans zullen bij Kleibeuker vooral denken aan haar bronzen plak tijdens de Olympische Spelen van 2014. Nadat de laatste schaatsers gefinisht waren, kwam Jillert Anema – tegen de regels in – met Kleibeukers dochtertje het middenterrein op. “De weken ervoor en die ontlading, die weet ik nog precies. Voor mij is dat echt een life event. Ik leefde zo in het moment, zo extreem. Daar was ik echt mezelf, niets meer en niets minder. Het was heel puur. Dat is wel het unieke van topsport. Hoe je je voelt vlak voor de start en als je over de streep komt. En inderdaad het beeld met Annemijn. Ik zal dat nooit vergeten. En Annemijn was pas vijf, maar ook zij heeft het zo intens beleefd. Net als mijn man. Bijzonder om het met zijn drieën te kunnen delen.”

Een herinnering voor het leven.

Deel dit artikel op
Ben jij een echte schaatsfan? inschrijven als schaatsfan