Het was anders dan na de drie kilometer en de vijfduizend die ook goud opleverde. Na de drie stond er echt een olympisch kampioene, met d’r hoofd in de wolken. Toen ze naar de zege was gekacheld op de vijf had je al zoiets van: oh, dat went snel bij de nuchtere 29-jarige West-Friezin. En zaterdagmiddag, in de wetenschap dat ze een paar uur later voor de vierde keer werd verwacht op Medal Plaza, kwam de rijdster van Team Zaanlander even langs voor een praatje over weer een gewonnen marathon. Althans, zo leek het.
Die constatering doet overigens niets af aan haar fenomenale prestatiereeks in Beijing. Niemand van de Hollandse delegatie graaide meer gouden dukaten uit de kas van het IOC. Als de vrouwenachtervolgingsploeg niet zo’n onderling haat- en nijdverhaal was geweest, zou het kwartet onder aanvoering van de supersterke blondine vast en zeker dicht in de buurt van de beste klassering zijn gekomen, en zou daarmee de voor haar perfecte oogst zijn binnengehaald. Uiteraard ging het daar niet over in de mixed zone van de Ice Ribbon, waar ook Yvonne van Gennip – de laatste ijskoningin die tijdens een Winterspelen drie keer goud won (1988) – haar bewondering voor haar ‘opvolgster’ in prachtige woorden verpakte.
Nee, Irene wond zich op over het onsportieve gedrag van tegenstandsters die, omdat ze het niet konden bijbenen, aan armen hingen of trokken, dan wel schouderduwen uitdeelden. “Waar slaat het op? Dat dacht ik een paar keer onder het rijden, schaatsen doe je alleen met je benen. Jammer dat het zo moet gaan. Ik raakte er Marijke ook door kwijt en daarmee viel eigenlijk ons plan in duigen. Gelukkig beschik ik over veel ervaring in de marathon en op de mass start. Dat gaf me vertrouwen om mezelf te redden in de finale.”
Marijke, dat was haar Friese ploegmaatje Groenewoud bij Zaanlander die zich als wereldkampioene mass start niet te goed voelde om eventueel de sprint voor de kopvrouw aan te trekken. Ze werd echter volkomen verrast door een Chinese die zich op de skeelerpiste waande en zich op grove wijze in het treintje wrong waar Groenewoud had postgevat. “Zulke acties horen niet op het ijs. Ik stapte denk ik op haar schaats en gleed onderuit. Het was niet te doen”, klonk het teleurgesteld. “Ik ben daarom des te blijer dat Ireen het toch goed heeft kunnen afmaken.”
Het gebeurde volgens het boekje van Jillert Anema, de coach die zijn woede afreageerde op de beveiligingskussens langs het ijs nadat Groenewoud was uitgeschakeld en brullend opveerde bij de imponerende eindsprint van de onvermoeibare Schouten. Ze ging vroeg aan, goed beschouwd meer dan een volle ronde van de streep. “Terwijl ik dat deed, moest ik plotseling aan vier jaar geleden denken. In Pyeongchang probeerde ik het ook zo en kwamen er twee overheen. Toch moest ik achter iedereen vandaan schieten om niet opgesloten te raken. Ik ben geen sprinter die na vijftig meter al aan kop ligt, maar ik heb meer meters nodig om op snelheid te geraken die ik dan langer weet vast te houden”, verklaarde ‘Sprankeltje’ uit Hoogkarspel.
Bij het aansnijden van de laatste bocht kopieerde ze wat ze eerder deze week had geoefend met Jorrit Bergsma (negende in het mannenveld na een frustrerende wedstrijd die geen kansen bood op een solo-avontuur, evenmin voor Kramer die zestiende en hekkensluiter was). Het liep zoals het moest. Ik merkte dat ik harder reed dan Blondin. Op het moment dat ik langs haar vloog, gaf me dat zo’n heerlijk gevoel. Winnend dit toernooi afsluiten, mooier kan niet hè?”
Met prijzen in overvloed vliegt ze maandag terug naar Nederland. Ze heeft plakken waaraan verschillende verhalen kleven, maar opgejaagd door de fysiotherapeut die haar wilde meenemen voor de huldiging, bleef het bij die korte constatering. De titel op de mass start noemde ze overigens wat eerder de moeilijkste, omdat er ‘zoveel kan gebeuren onderweg’. Wie Schouten weleens een minimarathon met een klein pelotonnetje heeft zien afwerken, zal beamen dat ze simpelweg te goed is om in hachelijke situaties verzeild te raken. Haar bedrevenheid in teamnummers dankt ze bovendien aan de jarenlange training onder Anema, een groot liefhebber van de onderdelen met elkaar.
“Hoe lang doe ik dit nou al? Vier jaar trainen we als ploeg op de mass start. We zijn de enigen van de langebaan. Op dinsdagmiddag is er wekelijks een uur om in Thialf te trainen, maar ik heb er nog nooit een langebaanteam gezien. Ja, Bart Swings komt ook geregeld. Hij wint vandaag, net als ik, volkomen verdiend, al zal dat misschien wat arrogant klinken. Wij hebben het allebei helemaal zelf gedaan. Weet je, soms ben je de beste maar wint iemand anders.”
Niet als je zoveel beter bent, op alle fronten.
