Het is februari 2018 als filmmaakster Makkinga voor het eerst het verhaal van de familie Schouten hoort. Irene heeft een bronzen plak gewonnen op de Olympische Spelen en op tv komt een kort item over het familieverhaal. Makkinga is meteen geïntrigeerd. “Ik hoorde het verhaal, over de tulpen, het schaatsen. Ik raakte gefascineerd door het gezin en het grote drama van een moeder als spil die wegvalt. Toen wist ik dat ik daar actie op moest ondernemen om er een film van te maken. Ik vond een telefoonnummer en heb gebeld met vader. Niet veel later zat ik daar aan de koffie.”
Open
De familie Schouten ontvangt Makkinga met open armen. Het klikt direct en zo gaat het balletje rollen. Twee jaar lang volgt Makkinga het gezin en al gauw blijkt dat het bij de familie Schouten gaat om hard werken en hard trainen. Het gezin barst van de plannen en ambities. Het is een hectische tijd, waarin gigantisch geïnvesteerd wordt in het tulpenbedrijf, Irene en Simon om medailles strijden en de zorg voor moeder blijft. De film gaat dus zeker niet alleen over schaatsen.
Makkinga zoomt vooral in op de onderlinge verhoudingen binnen het gezin: wie doet wat, hoe en wanneer nu moeder niet meer is zoals ze was? Het gezin is een geheel dat ondanks een enorme tegenslag niet bij de pakken neer gaat zitten en samen de schouders eronder zet. “Je wilt zien hoe ze met elkaar omgaan en hoe ze elkaar de ruimte geven”, vertelt ze. “De een schaatst, een ander runt het bedrijf en er is altijd iemand bij moeder. Het is echt niet alleen Irene die de medailles haalt. Ze doen het met zijn allen.”
Bekijk hier de trailer van de documentaire:
De film laat zien dat moeder Jolanda de spil was in het gezin: de olie die de machine draaiende houdt. Door gezinsbeelden van vroeger krijgt de kijker een beeld van hoe het vroeger was, voordat moeder getroffen werd door een zwaar herseninfarct. Ze smeerde boterhammen voor de kinderen en bracht ze naar school en sport. Makkinga: “Het geeft een gevoel van wie ze was en zorgt voor inzicht hoe lastig het is voor het gezin en haarzelf om te accepteren wie ze nu is. Ze bouwen voort op de progressie die ze boekt en zoeken continu door naar wie ze was.”
Persoonlijk
De familie laat vrijwel alles zien. De miljoenen vliegen over tafel in de onderhandelingen over uitbreiding, er zijn felle discussies maar ook gevoelige en persoonlijke gesprekken thuis en in het verpleeghuis. Moeder Schouten, ernstig beschadigd door de hersenbloeding, speelt een grote rol. Ze kan bijna niets meer en lijkt ze niet meer op de vrouw die ze ooit was. Toch wordt ze door het hele gezin overal bij betrokken.
Het leidt tot heel intieme momenten als bijvoorbeeld vader het even niet meer ziet zitten en als Simon aangeeft te stoppen met schaatsen. Makkinga voelt zich bevoorrecht dat zij deze momenten heeft mogen vastleggen. “Het is altijd bijzonder als mensen zich zo openstellen en toelaten in hun leven. Het geeft een dankbaar gevoel en het is bijzonder dat ik daar getuige van mag zijn. Die twee uitersten vond ik heel interessant. Ze zijn bikkelhard, maar ook heel liefdevol. Dat heb ik ook geprobeerd voelbaar te maken in de film.”
De EOdoc ‘Het leven gaat niet altijd over tulpen’ is op maandag 7 juni om 20.00 uur te zien op NPO2.
