In aanloop naar de Olympische Spelen van Sotsji in 2014 werd Randstad sponsor van het nationale shorttrackteam. Het tweejarige sponsorschap bestond deels uit dienstverlening. Schaatsliefhebber Annette Smit (49) mocht de activatie op zich nemen. Zij coachte onder anderen de afzwaaiende shorttrackers Niels Kerstholt en Sanne van Kerkhof in hun zoektocht naar een baan. Daarnaast werd veel geregeld voor studerende schaatsers. "Ik ben zelfs een keer examinator geweest voor Yara (van Kerkhof, red.)", lacht Smit.
Oud-shorttracker Freek van der Wart, sinds medio 2018 disciplinemanager langebaan bij de KNSB, werd als schaatsend student ook begeleid door Smit. Na 25 jaar bij Randstad gewerkt te hebben, wilde zij dit jaar eigenlijk een sabbatical nemen. "Maar Freek heeft de kans gegrepen om mij in te zetten voor de maatschappelijke talentontwikkeling binnen de schaatsbond." Sinds maart werkt ze als transitie- en duale-carrièrecoach bij de KNSB.
Naast gestopte schaatsers ondersteunt Smit ook (jonge) rijders die de sport combineren met de middelbare school of een studie. "Je ziet een tweedeling: er zijn veel atleten die zich alleen maar willen focussen op het schaatsen en je hebt een groep die er juist iets naast wil doen. Dat geeft afleiding, zo kunnen ze hun hoofd leegmaken. Ze gedijen eigenlijk minder goed als ze er niks naast doen."
Carrièrecoach Annette Smit
"Het is vaak zoeken naar een balans tussen sport, studie en een sociaal leven", vervolgt Smit, die sporters ook mentaal begeleidt en hen helpt bij de ontwikkeling van persoonlijk leiderschap. De carrièrecoach gaat voor talenten in gesprek met school over roosters en dergelijke. Maar de wat oudere schaatser die een subsidie wil aanvragen kan prima zelf nadenken over inkomsten en uitgaven. "Ik effen het pad, maar zorg ervoor en leer de schaatser ook regie te pakken over de maatschappelijke carrière."
Overzichtelijk
Twee recent gestopte schaatsers die er altijd een studie naast hebben gedaan, zijn Floor van den Brandt (29) en Bo van der Werff (28). De eerste koos in 2019 bewust voor haar maatschappelijke carrière, de ander stopte onlangs omdat haar lichaam niet meer meewerkte. De oud-ploeggenoten sparren nu veel over het leven na het schaatsen. "Als je schaatst, heb je niet in de gaten wat stoppen met iemand doet", zegt Van den Brandt. "Je ziet de impact pas als je zelf in dat proces zit. Ik ben al een jaar verder, en het is fijn om het samen daarover te hebben."
Van der Werff is een van de eerste schaatsers die het overgangstraject bij Smit doorloopt, daarnaast maakt de KNSB ook nog steeds gebruik van andere organisaties zoals Sporttop. "Mijn leven is vijftien jaar lang overzichtelijk geweest en nu valt dat weg", zegt Van der Werff. "Doordat ik moest terugkomen van blessures begon ik ook andere dingen buiten het schaatsen leuker en belangrijker vinden. Ik ben druk met het laatste jaar van mijn studie Voeding & Diëtiek en voor die periode heb ik mijn leven wel redelijk uitgestippeld. Maar het is toch fijn om een coach te hebben die van een afstand en met een zakelijke blik kijkt. Annette laat mij goed nadenken over bepaalde dingen."
"Als je middenin je carrière zit, je bent nog jong en alles gaat goed, je vliegt de wereld over voor World Cups, dan ben je niet mee bezig met de vraag wat je over tien jaar gaat doen met je leven", vervolgt Van der Werff. "Maar ik heb wel altijd in mijn achterhoofd gehad dat ik een leuke studie moest zoeken. Wat interesseert mij nog meer naast het schaatsen en waarin kan ik mezelf ontwikkelen? Dat is tijdens mijn sportieve loopbaan ook al een zoektocht geweest."
Kennis en ervaring
"In het begin vond ik het heerlijk dat ik niet meer hoefde te trainen en gewoon studente kon zijn", zegt Van den Brandt. "Je bent ineens heel vrij en daar moet je mee leren omgaan, want het ligt op de loer dat je te veel gaat inplannen. Of ik tijdens het schaatsen heb nagedacht over het latere leven? Nee, dat doe ik eigenlijk nog steeds niet, haha. Ik ging wel gelijk door, maar ook daarin was ik zoekende: wat vind ik leuk en wat wil en mag ik doen? 'Alles mag' was voor mij een uitdaging en het is leerzaam om daar met een carrièrecoach over te praten."
Hebben ze in hun studie of stage iets aan hun achtergrond als topsporter? Van der Werff: "Jazeker, je leert veel van topsport: problemen oplossen, gedisciplineerd werken, doorzettingsvermogen. Het liefst wil ik na één dag al weten hoe bij een bedrijf waar ik stageloop alles werkt. Je wilt alles onder de knie hebben zoals je met schaatsen hebt." En wat is een verschil met vroeger? "Je leert ook samenwerken met andere mensen dan alleen topsporters."
Van den Brandt brengt haar kennis en ervaring van het topsportleven nu zelf over op het vrouwenelftal van voetbalclub sc Heerenveen, waar ze naast haar masterstudie Sportscience werkt als teammanager. "Ik begrijp hoe zij zich voelen en help hen daarmee. Ik begeleid hen ook bij school en heb contact met de topsportcoördinators op de opleidingen. Als ik nu met de voetbalsters bezig ben, zie ik dat zij zich volledig op de sport focussen. Dat moet ook, maar dan is het wel lekker om van mij als buitenstaander te horen dat er daarna nog een heel leven komt."
