Arnold van der Poel is al zeventien jaar als langebaancoach betrokken bij het Gewest Zuid-Holland. Onder andere van de groep A-junioren en neo-senioren die nu is opgegaan in RTC Zuidwest. Van der Poel is de hoofdcoach en samen met oud-toppers Ben Jongejan en Diane Valkenburg traint hij de selectie bestaande uit elf rijders. Het drietal wordt in de winter bijgestaan door Kees de Ruyter.
"Wij hebben het iets anders geregeld dan andere RTC's", zegt Van der Poel. "Zij werken vaak met één hoofdcoach die fulltime betaald krijgt. Wij hebben dat verdeeld over drie coaches. Dat betekent wel dat we ons eigen werk er naast blijven houden." De spreiding over verschillende trainers maakt de staf minder kwetsbaar aldus Van der Poel. "Als er eentje uitvalt, kunnen we dat altijd opvangen. Daarnaast is het zo dat we met z'n vieren kunnen sparren. Met al die verschillende invalshoeken gaat iedereen er weer over nadenken en uiteindelijk komen we tot een oplossing."
RTC Zuidwest heeft samenwerkingsverbanden en overlegvormen met drie disciplines: inlineskaten, shorttrack en langebaan. "We hebben ook sporters die meerdere disciplines doen. Inline en shorttrack of inline en langebaan. Die multidisciplinaire rijders proberen we zoveel mogelijk te faciliteren", zegt Van der Poel. De shorttrackers en langebaners trainen ook af en toe samen.
Testen
Diane Valkenburg zette in maart 2016 een punt achter haar schaatscarrière. "Een paar dagen nadat ik gestopt was, kreeg ik al een telefoontje van het RTC. Of ik niet wat voor ze kon betekenen? Ik vind het heel leuk om talenten te helpen. Dus ik dacht ja, dat ga ik gewoon doen."
"Ik ben zelf natuurlijk opgegroeid in het gewest en werd destijds getraind door Arnold. Ik heb hard geschaatst. Ik weet dat een goede opleiding heel belangrijk is voor de rest van je carrière. Dus ik vind het fijn om op deze manier iets terug te doen."
Tijdens haar schaatsloopbaan rondde Valkenburg haar studie Bewegingswetenschappen af. "Sleutelen aan de fysieke ontwikkeling en die groei zo groot mogelijk maken, komt nu in het RTC mooi samen met het helpen van talenten. Ik neem lactaattesten met ze af, op het ijs en op skeelers en ik zet ze veel op de fiets. Daarnaast geef ik ook gewoon training. Ik probeer mijn eigen ervaring en oplossingen voor problemen, wanneer het nodig is, met ze te delen."
Bij het RTC heeft Valkenburg naast Van der Poel nog een bekende als collega: oud-ploeggenoot Ben Jongejan. De allrounder stopte in februari 2012 en stapte een jaar lang volledig uit de schaatswereld. Als trainer begon Jongejan bij de vereniging in Voorschoten waar hij zelf leerde schaatsen. Vervolgens werd hij gevraagd door gewest Zuid-Holland en is hij sinds het begin trainer bij het RTC. "Ik probeer altijd in verbinding te staan met de sporter. In hun wereld te kruipen en de juiste manier te vinden om kennis over te dragen."
Het feit dat hij als rijder uit dezelfde regio komt, helpt hem als coach. "Het is goed om te weten hoe de lijntjes lopen binnen de organisatie. En hoe het is om in Den Haag te trainen. De Uithof denkt goed met ons mee. We mochten bijvoorbeeld het krachthonk naar eigen inzicht inrichten."
Snackgroenten
RTC Zuidwest staat ook wel bekend als Healthy Team. Nadat de kraan met opleidingsgelden vanuit de KNSB dicht werd gedraaid, moest het gewest op zoek naar andere gelden. Op dat moment waren de voorbereidingen om een RTC te worden al in volle gang.
"De moeder van een van onze rijders is actief bezig met sponsoring. Met het Healthy Team probeert ze gezonde bedrijven als vrienden te koppelen aan ons team. Ze kunnen een bedrag doneren. En daarvoor krijgen zij elke maand snackgroenten voor in bijvoorbeeld de bedrijfskantine. Daarmee verlichten wij de kosten wat voor de rijders. Schaatsen is geen goedkope sport en we willen wel een goed programma draaien", legt Valkenburg uit.
"Als je op een bepaalde leeftijd snelheid gaat ontwikkelen, heb je goed ijs nodig", zegt Jongejan. "De Uithof doet z'n best om de randvoorwaarden zo goed mogelijk te krijgen, maar het is moeilijk om net zo'n ijsvloer te maken als in Heerenveen. Daarom trainen we een keer in de maand in Thialf en ook in het buitenland."
Naast jonge talenten als Jutta Leerdam, Tijmen Snel en Dione Voskamp (die op dit moment herstellende is van een gebroken pols) behoort ook de 27-jarige Roxanne van Hemert tot de selectie van RTC Zuidwest. Van Hemert reed afgelopen seizoen in dienst van Team LottoNL-Jumbo maar is nu terug op het oude nest. "Het is ook zeker onze taak om goede schaatsers, die niet meer terecht kunnen in commerciële teams, op te vangen. Daarom is het heel logisch dat Roxanne bij ons terecht komt", zegt Valkenburg.
"Zo'n rijder moet wel passen binnen onze visie en groep", vult Jongejan aan. "Het is natuurlijk wel een andere wereld voor Roxanne. Ze krijgt bij ons de vrijheid om meer sturing op haar eigen programma te hebben en na te denken over wat bij haar past."
Leven voor je sport
Van der Poel vervolgt: "Je merkt dat zij de hele ploeg naar een hoger plan tilt omdat ze meer kennis, expertise en ervaring mee brengt van wat hoger niveau. De jeugd leert van de oudere rijders door naar ze te kijken en te ervaren hoe zij het doen. Ik kan wat in duizend woorden vertellen, maar dan gaat de ontwikkeling minder snel als dat ze het zien van een andere topper."
"Hoe ga je met je training om? Hoe hoog moet je focus zijn? Dan zien ze ook het verschil: zo hoog ligt het niveau in trainingen bij commerciële ploegen dus als wij daar heen willen, moeten wij dat ook voor elkaar zien te krijgen. Ik heb liever sporters die ik moet remmen dan stimuleren", zegt Van der Poel. Het motto van de hoofdcoach is hard trainen en hard rusten. "En je moet vooral leven voor je sport."
Jongejan en Valkenburg stroomden allebei direct door van het toenmalige gewest naar een commerciële ploeg. Zoals nu ook wordt beoogd met rijders van de RTC's. "Het RTC heeft voor- en nadelen", zegt Jongejan. "Talenten kunnen langer in hun eigen regio blijven en doordat er meer programma’s in het land zijn kun je ook meer talenten opleiden zoals een RTC voor ogen heeft. Maar dat is ook meteen het risico en nadeel: hoe waarborg je die kwaliteit?"
Onder de ploeg van RTC Zuidwest hangt een opleidingsteam. Een voorstadium voor de selectie van het centrum. Bij andere RTC's zijn dat baanselecties, maar Zuidwest heeft ervoor gekozen om deze groep bij het RTC zelf te pakken. "Anders wordt het gat te groot", zegt Van der Poel. "Daaronder zitten de talentgroepen van het gewest en dan de verengingen. Onze focus is niet alleen op het RTC gericht maar ook de lagen daaronder zodat de aanvoer geregeld is. De lagen eronder moeten in de pas lopen met wat wij bij het RTC zien."
