Dilemma's met Jochem Uytdehaage: 'Op mijn veertigste nog achtste in World Cup'

Bio
Naam: Jochem Uytdehaage
Geboortedatum: 09-07-1976
Woonplaats: Blaricum
Team: Gestopt in 2007
Specialiteit: lange afstanden en allround. 
Op het ijs te herkennen aan: compact rijden en 'slijm aan zijn smoel'
Opmerkelijk: Uytdehaage won in één seizoen (2001-2002) nagenoeg alles. Goud op de vijf en tien kilometer op de Olympische Spelen van Salt Lake City in twee nieuwe wereldrecords én de Europese en mondiale allroundtitel.
Twitter: @uytdehaage 

Dilemma's
Wereldkampioen of wereldrecord
Lange stilte. "Het hangt ervan af wat voor wereldrecord het is. Je kan ook een wereldrecord grote vierkamp rijden, maar dan is het een grote kans dat het én een wereldrecord én wereldkampioen zijn is. Maar als ik moet kiezen dan wil ik toch graag liever wereldkampioen allround zijn. Dat wilde ik vroeger ooit worden, dat vind ik echt cool."

Vijf of tien kilometer
"Vijf. Op de vijf kilometer heb je veel meer concurrentie. Hij is korter, krachtiger en er zit meer snelheid in. Dat spreekt mij meer aan. Een tien kilometer vind ik het heel zwaar, een lange afstand. De tien vind ik alleen leuk als er goede rijders zijn die de concurrentie met elkaar aankunnen. De laatste jaren zijn er maar twee ritten geweest in het programma die er toe doen. Je hebt Jorrit tegen Sven en af en toe een buitenlander. Dat vind ik te weinig. Als de concurrentie breder wordt dan wordt het leuker."

Sven Kramer of Jorrit Bergsma
"Sven. Als je gaat kijken naar hoe groot een atleet hij is en hoe knap het is om op zo'n niveau te presteren dan is hij de buitencategorie. En een leuke kerel. Qua stijl? De winnaar heeft gelijk, ha! Hij heeft een hele efficiënte manier van rijden en heeft het niveau omhoog gebracht, dat doet hij nog steeds. Hij kan nog steeds harder en dat vergt tijd, minimale aanpassingen. Daar is hij zeker mee bezig. Dat geeft aan wat een grote sportman hij is. Geen genoegen nemen met wat hij nu heeft en de concurrentie voor willen blijven, al sinds 2006."

Strand of bergen
"Doe maar bergen. Strand is passief, bergen is activiteit en ik ben meer van activiteit. Fietsen, lopen, wandelen, rennen. Vind ik leuker in de bergen dan op het strand. Ik ben niet iemand die in zijn zwembroek op het strand gaat liggen. Ik kan een halfuur op het strand liggen en dan heb ik een emmer en schep nodig om te graven!"

Boek lezen of film kijken
"Ik ben eigenlijk van beiden niet echt. Als ik me afvraag waar ik gelukkiger van wordt dan kies ik toch voor een boek lezen. Omdat ik dat meer doe als ik in rust ben en er tijd voor heb. Op kampen of toernooien had ik vaak wat boeken mee. En een beetje de krant lezen, zo'n ding waar allemaal lettertjes op staan, weet je wel! Toen was het internet gebeuren wat minder. Het is wat dat betreft veel veranderd de laatste tien jaar. De smartphone is gekomen en heeft zoveel verandering gebracht in sportwereld en daarbuiten. Ik kan me voorstellen dat er in de ploeg regels zijn over wanneer je die smartphone bij je hebt. Je hoeft je niet meer te vervelen vandaag de dag en eigenlijk is dat ook wel weer zorgelijk."

Licht of donker
"Licht. Licht is energie. Ik trek altijd alle gordijnen open, daar word ik blij van. Daar zocht ik mijn kamers op trainingskampen ook op uit, welke kamer heeft het meeste licht? In Collalbo tijdens een World Cup had ik eens een raam vol op de zon, stond ik in de zon mijn schaatsen te slijpen. Daar kon ik echt van genieten. Met de Daylight Challenge gingen we schaatsen van zonsopgang tot -ondergang. Een bijzondere belevenis om te schaatsen in Zweden. Het ijs was onwijs goed, we waren met een hele hechte groep. Waren met een groepje van vijftien 's morgens weggereden en met een groep van twaalf 's avonds gefinisht. Hebben meer dan 200 kilometer gereden. Ik reed ook samen met Tomas Gustavson, daar had ik vroeger nog een poster van hangen!"

Jochem Uytdehaage of Tomas Gustavson
"Dan kies ik voor mezelf! Dat heeft een hele simpele reden. Hij heeft meer olympische medailles gewonnen, overigens geen Allroundtitel. Als rijder dacht ik 'wil ik Rintje Ritsma worden of Gianni Romme?' Toen maakte ik de keuze 'ik wil Jochem worden'. Ik ben gewoon mezelf. Rintje was de grote man, met wereldtitels, Europese titels, sponsorcontracten en zijn Porsche. Ik wilde gewoon béter worden en daarvoor moest ik bij mezelf blijven. Dat is gek om te zeggen, maar dat was een hele sterke keuze, om met mezelf bezig te zijn. Dat heeft me gemotiveerd. Al dat geneuzel om met anderen bezig te zijn, 'die is beter, of die'. Lekker boeiend, zorg dat je het zelf flikt! Daar moet je motivatie uit te halen. Je moet het vertrouwen hebben. Ik ben nu in Canada, ontmoette hier een Slowaakse biatleet. Hij was op zichzelf gaan trainen en werd ineens by far de beste in zijn team. Dat vonden de trainers weer niet leuk. Maar ga je eigen route achterna. Dat vind ik leuk."

Elfstedentocht of olympische titels
Lacht hard. "Je kunt ze me niet meer afnemen maar ik wil mijn Elfstedenkruisje wel hebben! Ik weet niet of ik ze zou inruilen. Die vraag krijg je vaak, 'Heb je dat kruisje?' Nee die heb ik niet! Ik heb al lang besloten dat als ik een Elfstedentocht kon rijden, ik hem niet in de wedstrijd mee zou willen rijden. Ik wil ervan genieten en er de tijd voor hebben. In de wedstrijd heb ik niks meer te zoeken. Lijkt me heel gaaf om dat een keer mee te mogen maken. Ook omdat het een groot feest is om de sport die je het liefste doet. Op de Weissensee rijd je alleen maar rondjes, bij de Elfstedentocht ga je van A naar B en dat is wel uniek. Net als de Hollands-Venetiëtocht. Dat is ook wel een hoogtepunt naast al die medailles, dat ik die heb mee mogen maken tijdens mijn eerste jaar bij de A's in het herenpeloton."

Kat of hond
"Ik heb een hond dus kies maar voor hond. Maar ik vind katten ook leuk. We hebben een Hongaarse staande jachthond, een Vizla. Zijn onwijs mooie honden en heel erg slim, tot het irritante aan toe! Katten zijn binnen heel gezellig en een hond dwingt je om naar buiten te gaan."

Zomer of winter
"Doe maar zomer. Ik heb een pokkenhekel aan kou. Mensen moeten daar altijd om lachen. Maar ook geen bloody hot zomer hoor! Vijfentwintig graden is heerlijk, dan kan je lekker sporten en ook in de zon zitten. Daarentegen, als het winter is moet het echt winter zijn. Koud, sneeuw en zon. Zon met een normale temperatuur. Komt dat licht weer om de hoek kijken! Echte winters en zomers in plaats van dat gekwakkel in Nederland."

Runn meer in Zweden of Weissensee in Oostenrijk
"Runn meer. Ik vind het mooier ijs. Wat me ook heel erg aanspreekt is de rust die het daar uitstraalt. Het is groots, weids. Je bent voor je gevoel een beetje alleen op de wereld. Dat gevoel vind ik heel mooi. Ik denk dat de manier van schaatsen wat meer ontspannen is. Het gaat niet om de maximale afstanden, maar om lekker schaatsen, worstje eten en koffie drinken. Dat doen die Zweden halverwege, even een worstje barbecuen. Ik ben een echte racer, maar als dat niet meer gaat, dan moet je op een andere maner genieten van de sport en dat lukt me daar erg goed."

Kunstijs of natuurijs
"Kunstijs. Langebaan is gewoon racen, natuurijs is beleving. Daar zit voor mij het verschil. Doe mij maar een 400-meterbaan waarop je bochten kan rammen. Natuurijs is een andere manier dan hard rijden op de schaats. Je hoeft niet de snelste te zijn, maar zorgen dat je als eerste over de streep komt. Als ik me goed voel en lekker wil schaatsen ga ik liever naar de ijsbaan, snelheid pakken. Dat mis ik op natuurijs. Ik sta nog heel weinig op het ijs. Maar als ik ga doe ik 200 of 400 metertjes. Het snelle werk, daar heb ik lol in."

Ambassadeur of topschaatser
Moet lang nadenken. "Doe dan maar ambassadeur. Ik ben ambassadeur voor de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) en Skate4AIR. Uiteindelijk hoop ik dat je als topschaatser automatisch ook ambassadeur bent voor de sport. Ik vind het ook onwijs mooi om geld op te halen voor taaislijmziekte. De combinatie van schaatsen en een goed doel, dat je actief bezig bent. Dan is het schaatsen eigenlijk maar een bijzaak. Ik haal er mijn grootste voldoening uit dat mensen plezier hebben in het ijs. Ik zoek de uitdaging niet meer in dat ik zelf 200 kilometer wil rijden. Haal er meer plezier uit om mensen te helpen. Als er op de Weissensee iemand valt uit de groep en ik kan diegene opwachten en terugbrengen. Dat vind ik het mooiste."

Stilzitten of bewegen
"Bewegen! Ik ben uitgenodigd door de International Triatlon Union om een wereldbeker wintertriatlon te doen, in Quebec. Op mijn veertigste werd ik nog achtste in een Worldcup!" Lacht. "Van de twaalf deelnemers. Maar dat maakt niet uit. In Nederland is de wintertriatlon lopen fietsen en schaatsen, dit is sneeuwschoen rennen, schaatsen en langlaufen. Alles op sneeuw en ijs. Een gave combi van sporten. Ze zijn bezig om dit te laten groeien om het op termijn olympisch te maken. Skiën vind ik ook één van de mooiste sporten die er is. Het is schoon, stil, smooth, met armen en benen. Heel gaaf. Die combinatie met schaatsen is helemaal een feestje. Misschien iets om volgend jaar op de Weissensee zo'n wintertriatlon erin te gooien. Daar zijn we ideeën voor aan het opdoen. Dus ik daag de schaatsers uit om te leren langlaufen! De vrije stijl, dus niet in van die groeven. Gewoon rammen!"

Dilemma's op donderdag 11: Margot Boer
Dilemma's op donderdag 10: Chris Huizinga
Dilemma's op donderdag 9: Suzanne Schulting
Dilemma's op donderdag 8: Anice Das
Dilemma's op donderdag 7: Gary Hekman
Dilemma's op donderdag 6: Thomas Kennes
Dilemma's op donderdag 5: Niels Mesu
Dilemma's op donderdag 4: Melissa Wijfje
Dilemma's op donderdag 3: Yvonne Nauta
Dilemma's op donderdag 2: Thomas Krol
Dilemma's op donderdag 1: Jouke Hoogeveen