Mark Tuitert tijdens zijn boekpresentatie
Marks biografie gaat echter niet alleen over zijn sportieve carrière, maar ook over de gebeurtenissen in zijn privéleven. Zoals de scheiding van zijn ouders, die een flinke wissel op hem trokken. Mark beschrijft op aangrijpende wijze wat de spanningen in het gezin Tuitert met hem deden. Hoe de situatie onhoudbaar werd en hij samen met zijn moeder en zijn jongere broers Rob en Bas de boerderij achter zich liet om met z’n vieren in een huurhuis te gaan wonen.
“Zulke problemen en teleurstellingen kunnen je emotioneel diep raken, maar je kunt ze ook aangrijpen om bij jezelf te rade te gaan en ervan te leren”, schrijft Mark in de proloog van zijn boek. Om te vervolgen: “Ik hoop dat de levenslessen die ik heb geleerd een ander kunnen helpen.”
Tuiterts biografie werd jongstleden vrijdag gepresenteerd in de Skeeve Skaes. Een dag later streek verzamelkring De Poolster neer in datzelfde sfeervolle café op de Jaap Edenbaan in Amsterdam. Deze club van verzamelaars van oude schaatsen, schaatsboeken en allerlei andere schaatsprullaria beleefde er zijn jaarlijkse voorjaarsdag.
En waar kan je dat beter doen dan bij uitbater Jac Hoeve. Het interieur van zijn café heeft immers veel weg van een schaatsmuseum. En daar voelde de club van verzamelaars zich meer dan thuis.
Na een aantal uurtjes nostalgisch schaatsen – noren maakten plaats voor ouderwetse houtjes en dito kleding – was het na de lunch de beurt aan Jan Ykema om zijn levensles aan de ruim zeventig toehoorders te vertellen. Degenen die de Fries in 1988 hebben zien schitteren op de Winterspelen in Calgary, waar hij zilver won op de 500 meter, weten dat Jan behept was met een flinke dosis schaatstalent.
Maar na zijn zilveren race zakte alle bravoure en bluf langzaam weg in een poel van schulden, leugens en verslaving. Vijftien jaar duurde zijn gevecht om weer op het rechte pad te komen. Zijn levensverhaal staat niet alleen in zijn anderhalf jaar geleden verschenen biografie, maar Ykema kan er ook mooi over vertellen. Het is niet bepaald een standaardverhaal, maar een relaas uit het hart, doorspekt met vermakelijke, maar ook pijnlijke anekdotes. Ook bij hem wordt duidelijk dat zonder strijd geen overwinning kan worden behaald.
Rond topsporters hangt vaak een zweem van glamour. Alles is prachtig, alles is mooi. ’Mooi’ is dat sommige (ex)topsporters in hun biografie een kijkje durven te geven dat lang niet alles rozengeur en maneschijn is. Sterker: Tuitert en Ykema zijn beiden bereid hun levensles te delen, zodat anderen er van kunnen leren. Zonder strijd geen overwinning geldt namelijk niet alleen voor sport, maar ook voor het leven.
Huub Snoep is hoofdredacteur van het magazine SchaatsSport.