Foto: Siem Heiden (rechts)
De twee trainingsmaatjes uit de Nederlandse schaatskernploeg, beiden afkomstig uit IJsselmonde, trainden in de zomer van 1931 in het diepste geheim op rolschaatsen. Dit omdat er tijdens de Winterspelen in Lake Placid, een jaar later, volgens het toen Amerikaanse ’packstyle’ systeem gereden zou worden. Daarin werd niet op tijd, maar op klassering gereden, met minstens zes rijders tegelijk in de baan.
Heiden en Hooftman wilden zich vast oefenen in het in groepjes rijden en het duwen en trekken dat zich in hun ogen in deze op de mass-start gelijkende wedstrijden zou voordoen. Heiden kende wel een mannetje die tweewielers kon maken. Zo konden Hooftman en hij in ieder geval beslagen ten ijs komen in 1932.
Heiden en Hooftman waren met hun ’geheime actie’ in feite hun tijd ver vooruit. Conditietraining bestond in die tijd in de zomermaanden uit oefeningen op het land. ’Wandelen’, hardlopen, schaatspassen. Vooral die schaatspassen werden door conditietrainer Jan Bolt veelvuldig geoefend. Hij wilde namelijk zo ’specifiek mogelijk oefenen’. Dat rolschaatsen daar ook geschikt voor zouden kunnen zijn, kwam niet in hem op.
De geheim actie van Heiden en Hooftman leverde een fikse aanvaring op met bondsvoorzitter Gerrit van Laer, die in die jaren de ploegen begeleidde. Van Laer vond het packstyle een verkeerd systeem. Het zou de sprinters te veel bevoordelen. Bovendien waren de Amerikanen en Canadezen veel meer gewend aan dit duw- en trekwerk en zouden de Nederlanders daarom bij voorbaat kansloos zijn. Daar bovenop vond Van Laer de trip naar Amerika veel te duur.
De flink teleurgestelde Heiden zou in de jaren die volgden vaker botsen met Van Laer, die in zijn ogen veel te autoritair was. De grootste conflicten gingen vooral over Van Laers voorkeur voor Davos als ideaal trainingsoord, terwijl de rijders liever in Scandinavië wilden trainen. Toen Heiden in de aanloop naar de volgende Spelen in 1936 in de kranten zijn kritiek over Van Laer spuide, kwam hem dat zelfs op een schorsing te staan. Het conflict tussen Heiden en Van Laer zou pas in 1939 worden bijgelegd.
En de tweewielers? Die werden na 1931 door Heiden en Hooftman nooit meer gebruikt.
Huub Snoep is hoofdredacteur van schaatsen.nl