“Ik ben, denk ik, niet iemand die per se alles moet winnen.” Altijd goed, zo’n dosis zelfkennis van iemand die intussen meer dan een decennium meedraait in de top van de shorttrackscene. “Die instelling zou je wel moeten hebben als echt heel goede sporter. Ik wil graag verbeteren, het goed doen in de training, voelen dat ik vooruitga. Dat is meer mijn drijfveer dan zo nodig alles te moeten winnen. Dat is hoe ik erin sta en daarom blijf ik het al zo lang leuk vinden.”
Het is een passage uit het interview dat een paar dagen voorafgaand aan de wedstrijd in Dresden plaatsheeft. Yara van Kerkhof is na de eerste training op haar gemak (‘Het ijs geeft lekker veel druk’) en kijkt met plezier kort terug op het bijzondere moment van ruim een maand geleden op het ‘zwoegers-ijs’ van een baan in Kazachstan. Het onverwachte gebeurde daar: ze greep wereldbekergoud (bovenste foto), een prestatie waar ze al geruime tijd geen rekening meer mee hield, zo zegt ze. De verklaring is volgens haar simpel. “Op een gegeven moment zie je in je carrière dat de ontwikkeling van jongere rijdsters veel harder gaat dan die bij mij nog zichtbaar is. Dan vraag je je af: hoe kan ik die extra stap nog maken? Dat wordt steeds moeilijker. Daarom is het heel mooi dat het wel lukte.”
Verrassend en opmerkelijk eigenlijk, want dit was de vierde World Cup. Oftewel, je was een eind op weg in het seizoen, met alle vermoeienissen van wedstrijden, reizen en de vele trainingsuren. Hoe verklaar je dat, als je de progressie van de concurrentes ziet?
“Ik heb ook een stukje vertrouwen opgedaan. Voor dit seizoen reed ik heel lang geen World Cups (individueel), eerst vanwege corona en in het olympisch jaar heb ik weinig individuele afstanden mogen rijden. Tijdens het WK in Montréal (april 2022, red.) won ik niet alleen brons op de 500 meter, maar tankte ik ook veel zelfvertrouwen. Dat heb ik deze winter uitgebouwd in de World Cups. Ik merkte dat het echt goed ging, ook in Almaty.”
Je won alle ronden voorafgaand aan de finale van de 500 meter.
“Ja, ik reed alles op kop.”
Was het breekpunt de kwartfinale waarin je Michelle Velzeboer en Natalia Maliszewska voorbleef en toen geloofde in een gouden afloop?
“Ik reed vrijdag in de heats al een heel snelle tijd vanaf koppositie (de tweede van het hele veld, achter Xandra Velzeboer: 42,420 om 43,372). Toen dacht ik: Oh, er is al veel mogelijk. Als je in die fase ziet dat anderen je niet inhalen, weet je dat je de volgende ronde weer op kop komt. Nadat ik van Maliszewska won, begon ik erin te geloven dat het mogelijk was. Suzanne Schulting deed niet mee aan deze 500 meter, Xandra was gevallen. Zonder hen was het wat anders dan wanneer je ook tegen hen racet. Ik ben trots dat het me ook is gelukt. Ik moest het nog wel doen, want de ervaring van zoveel ritten achter elkaar winnen had ik niet.”
“Het zat in mijn hoofd dat ik goud zou kunnen veroveren. Dat sprak ik niet uit tijdens de wedstrijd; je moet er ook helemaal niet mee bezig zijn. Niels Kerstholt, de bondscoach, zei voor de kwalificatieronde al: ‘Heb vertrouwen, want je bent echt goed’. Dat te horen hielp me wel. Er sprak veel vertrouwen uit.”
Waardevolle analyses in aanloop naar Beijing
Het valt niet keihard te bewijzen, maar de eindeloze analyses die Yara van Kerkhof uitvoerde in de aanloop naar de Winterspelen van Beijing, hebben ongetwijfeld bijgedragen aan het olympisch relay-goud voor de vrouwen. Dat sleepte het kwartet Schulting-Xandra Velzeboer-Selma Poutsma-Van Kerkhof op grootse wijze binnen na een tactisch foefje uit de hoge hoed van oud-bondscoach Jeroen Otter. Die bracht een wijziging aan in de volgorde van zijn rijdsters om aan het begin en in de finale meer snelheid in de ploeg te krijgen. “Jeroen is super-creatief in dit soort dingen, die probeert altijd out-of-the-box te denken”, aldus Van Kerkhof.
De ingreep vloeide voort uit een zeer gedegen voorbereiding. “Wij denken altijd veel mee over de aflossing, maar in dat seizoen hebben we elke dag over de relay gepraat, met alle meiden”, vertelt Yara van Kerkhof, die tijdens het toernooi alleen in actie kwam op het onderdeel. “Dat zorgde er wel voor dat ik me er volledig op kon focussen. Ik heb in de maanden ervoor alle races teruggekeken, ook die van de buitenlandse teams. Zo ben ik nagegaan wie er op welke positie reed, zodat ik de anderen informeren over wat ze konden verwachten.”
“Ik vond het belangrijk om te doen, omdat we honderd procent geprepareerd aan de start moesten verschijnen. Daar hoorde niet alleen trainen bij. Op de Spelen mocht het niet misgaan. Er zijn wat avonden thuis aan besteed om de beelden te analyseren en alles op te schrijven over volgordes, rijdsters, sterke en zwakke punten van de tegenstanders. Ik kon pas stoppen wanneer ik alle ritten had gezien.”
Het goud vormde indirect het bewijs dat Van Kerkhof misschien niet de veelvraat à la ploeggenote Suzanne Schulting is, maar wel dat ze als 32-jarige nog genoeg bijleert om zo nu en dan een keer een grote prijs te pakken. Haar studie bewegingswetenschappen zal geen remmende factor zijn. “Ik ben iemand die erg veel nadenkt en zich afvraagt waarom we iets doen. Het is leuk en interessant om het geleerde te toetsen met wat wij doen in de trainingen. Je kunt de wetenschap ook niet een op een kopiëren voor topsport, omdat heel veel onderzoeken zijn gedaan bij niet-topatleten. Ik vraag soms tijdens de training of we bepaalde zaken niet anders kunnen aanpakken. Met Annie (Sarrat, de Canadese assistent-coach van Kerstholt, red.) praat ik er makkelijk over, want zij heeft dezelfde studie gevolgd. Er is nog zoveel waar wij beter van worden wanneer we dat toepassen.”
Ben je veel anders gaan doen onder Niels Kerstholt?
In grote lijnen wijkt het niet veel af. Af en toe biedt het trainingsschema meer rust, waardoor we meer op onze techniek kunnen letten. Het is niet zo dat wat Niels zegt direct door mij wordt overgenomen. Ik probeer dingen uit om te kijken of het goed voelt, en daar let ik de volgende keren dan beter op. Een voorbeeld? Ik kan met mijn bovenlijf nog wat lager zitten, waardoor het zwaartepunt iets verandert, de druk op de ijzers zich aanpast en ik mijn schaatsen net wat lekkerder kan sturen.”
