“I love it!” In drie woorden maakte ze duidelijk dat tachtig rondjes gas geven met een peloton beslist geen verloren zaterdagavond was geweest. “Dit is zo geweldig, wat heb ik ervan genoten. Marathons zijn snel, hard en agressief. Die vind je nergens in de States…”
Mia Manganello-Kilburg, geboren in Florida en gewend aan een subtropisch klimaat, verklaarde haar liefde aan de winterdiscipline een paar minuten na afloop van de Jan van der Hoorn Schaatssport Marathon, de vijfde van het seizoen. Natuurlijk was ze net wat euforischer door haar opmerkelijke uitslag (derde plaats achter Paulien Verhaar en Maaike Verweij), maar het spelletje is haar op het lijf geschreven. Een keer eerder, op 29 februari 2020, reed ze mee en eindigde ze ook al als vijfde in Leeuwarden.
Het was Marijke Groenewoud twee dagen eerder, die Kilburg erop had gewezen dat er een marathon op het programma stond. “Ik was meteen enthousiast, want ik houd van deze sport. Het heeft veel weg van de mass start en er zijn genoeg overeenkomsten met wielerkoersen die ik vaak heb gereden. Daarom stelde ik het voor aan mijn coach. Die vond het prima om mee te doen, want het zou wel te combineren zijn met de langebaanraces om de World Cup. Vrijdagavond de mass start, zaterdag een 1500 meter en zondag de drie kilometer. Het was extra leuk dat mijn ploeggenootje Giorgia (Birkeland, red.) ook mee wilde. Jammer genoeg kwam ze ten val en moest ze opgeven”, vertelde Kilburg, voor wie het een lastige opdracht was geworden zich in d’r eentje voor in het peloton te handhaven. Des te verrassender was de topklassering.
“Om eerlijk te zijn: ik voelde me erg goed in de race. Ik had veel snelheid, maar wat er onderweg allemaal gebeurde… “ Ze stopte haar waterval van woorden een seconde om alle indrukken even op een rijtje te krijgen. “De Nederlandse meiden zijn heel, heel erg agressief. Met nog vijf ronden te rijden werd ik plotseling door iemand naar achteren getrokken zodat ik terugviel naar de dertigste plek of zo, en was mijn hele sprintvoorbereiding verstoord. Ik bouwde mijn snelheid op en tegen de tijd dat ik het idee had dat ik inliep op de eerste twee (Paulien Verhaar en Maaike Verweij, red.) was de finishlijn er al. Ik kwam net te laat…, misschien meer een foutje van niet goed positioneren in de laatste twee ronden dan van timing. Weet je, als je het alleen moet opknappen tegen ploegen wordt het een moeilijk verhaal om je te plaatsen. Ik wist niet eens wat mijn uitslag was, totdat ik na een rondje uitrijden zag dat mijn naam op het scorebord was verschenen. Dat gaf me een heerlijk gevoel, wonderful!”
Het smaakte absoluut naar meer, zo erkende de vrouw die dertien jaar geleden al een poging deed zich in de olympische langebaanploeg te rijden voor de Winterspelen van Vancouver. Hoewel Kilburg voortdurend tot de beteren behoorde, faalde ze tijdens de Amerikaanse trials en moest ze thuisblijven. “Toen merkte ik dat burned down was. Vreemd hè, moe van het schaatsen op m’n negentiende. Mijn coach (Bart Veldkamp, red.) werd ontslagen, ik viel uit de nationale ploeg en reed niet goed meer. Ik raakte gewoon mezelf kwijt, verloor de motivatie, en wilde niet langer alle tijd in het schaatsen investeren. Omdat het plezier was verdwenen, stopte ik voor een jaar. Daarna ben ik gaan wielrennen bij een professioneel team gedurende zes jaar, in het nationale wedstrijdcircuit.”
Dat hield ze vol tot de winter voorafgaand aan de Spelen van Sochi (2014). Kilburg zag op televisie de olympische trials van de Amerikaanse schaatsers. “Op dat ogenblik voelde ik het verlangen weer het ijs op te gaan, ook omdat ik spijt had ik me eerder niet wist te kwalificeren voor de Spelen. Ik móest het opnieuw proberen. Gelukkig bleek ik dat ik door het fietsen een veel sterker lichaam had gekregen. Mijn comeback was succesvol: in 2018 won ik met de achtervolgingsploeg de bronzen medaille in Pyeongchang, en in februari van dit jaar greep ik net naast een medaille op de mass start. De vierde plaats was echter een mooie uitslag die me nu motiveert door te gaan, hopelijk tot op de Spelen in Milaan."
Die 33 jaar van haar had niets te betekenen, dacht ze hardop. “Er is zelfs alle hoop”, zei ze schaterlachend na de opmerking dat er nog altijd ene Claudia Pechstein (50) rondtoert. “Ik geloof dat het een voordel is dat ik zes jaar eruit ben geweest. Al ben ik ruimschoots de dertig gepasseerd, ik voel me pas een 27-jarige, hahaha! Laten we het per winter bekijken. Ik wil doorgaan zolang ik er plezier in heb, en aan wedstrijden kan meedoen zoals het Nederlands marathoncircuit. Ja, dat zou geweldig zijn, een goede trainingsoptie voor de mass start. Het is alleen de vraag of het mogelijk is in het programma van US Skating, met het systeem van de trials. Een hele winter oversteken naar Europa om marathons te rijden is daarom lastig.”
“We hebben in de VS niet zo’n aanbod van goede schaatssters als hier, wat betekent dat de toppers overal moeten meedoen aan de World Cups om plaatsen te verdienen”, vervolgde Kilburg. “Dat maakt het moeilijk veel van het nationale schema te skippen. Zonde hoor, de marathon van Haarlem was zo’n heerlijke belevenis. Ik hoorde na de race dat er komende zaterdag een wedstrijd is in Hoorn. Als ik dat eerder had geweten, zou ik mijn vliegticket hebben kunnen wijzigen. Volgend jaar moet ik dat beter plannen. Trouwens, ik ving op dat er misschien een vierdaagse wordt verreden, als er genoeg sponsors zijn. Dat zou me erg goed passen om er met een volledig Amerikaans team aan mee te doen. Nou ja, dat is iets voor de toekomst.”
