Voorlopig blijft het fraai (schaats)weer met veel zon en ook overdag blijft het op nagenoeg alle stekken in het land onder het vriespunt. Als je wilt schaatsen, blijf dan dicht bij huis. Ga naar je lokale natuurijsbaan of zoek vijvers, grachten of sloten in je eigen woonplaats. De nachten naar zaterdag en zondag geven nog een keer strenge vorst met lokaal zelfs zeer strenge vorst (onder -15 graden). De voorbije nachten vielen wat tegen qua temperatuur. In het begin van de week opteerden de weerinstituten vrij unaniem voor zo'n vier nachten op rij met zeer strenge vorst in een flink deel van het land. Wolkenvelden gooiden roet in het eten, met name de twee voorbije nachten.
Onder die wolkenpartijen was de uitstraling (en daardoor warmteverlies) boven het sneeuwdek minimaal waardoor het op sommige plaatsen slechts 3 tot 5 graden vroor, terwijl men eigenlijk rekende op minimaal 12 tot 15 graden onder nul. Hupsel (Achterhoek), waar het langduriger sterhelder was, gaf nog bijna -15 graden door als laagste minimum vrijdag. Bovendien zat de portie allerkoudste lucht ongeveer honderd kilometer ten oosten van Nederland. Daar werden minima tot maar liefst -25 graden gerapporteerd eerder deze week.
We zien een opvallend sterke thermische opgang in deze pluim gebaseerd op berekeningen van het Europese weercentrum. De rode en blauwe lijnen benadrukken de hoogst haalbare dagtemperaturen. We zien ook nog wel wat koude lijntjes die vooralsnog in de minderheid zijn. Mogelijk kan de kou vanuit het noordoosten het opnieuw gaan proberen rond de twintigste.
Met de vorst overdag en natuurlijk die twee ijskoude nachten in het vizier, groeit de ijsvloer flink aan en kan op veel meer plaatsen op deftig natuurijs worden geschaatst. Op enkele beschutte locaties kan de ijsdikte zo'n 10 centimeter bedragen zondagmiddag. Op andere plaatsen evenwel is het ijs veel dunner en dus nog onbetrouwbaar. De verwachting is dat men, zeker met de zon erbij en niet al te veel wind, massaal van de ijspret blijft genieten. Het is wel zaak hierbij het #wijsopnatuurijs-advies van de KNSB te volgen. Kort en bondig: blijf dicht bij huis en mijd bevroren open water, want daar is het ijs onbetrouwbaar.
Neerslag, voornamelijk in de vorm van sneeuw (ook kans op ijzel) bereikt ons op maandag. Mocht de oceanische storing, vergezeld van zachtere lucht iets vertragen, kan er in het oosten en noordoosten van het land nog prima worden geschaatst tot in de middag. Aanvankelijk was sprake dat de winterkou geprolongeerd zou worden tijdens de volgende week. Een nieuwe mastodont van hoge druk boven Scandinavië zou dan wederom met februarikou komen. Die afdeling kou stroomt de komende dagen weliswaar uit over Oost-Europa en de Balkan, maar laat de Lage Landen letterlijk links liggen.
Zowel het Amerikaanse, Canadese - als het Europese weermodel komen later in de periode opnieuw met eventuele uitbreiding van het hogedrukgebied boven Noord-Europa. Het is onrealistisch om de winter van 2021 nu al volledig op te geven.
In plaats van een vers koud regime bereikt ons juist zeer zachte lucht uit Noord-Afrika na het weekend. Vanaf het midden van de week zijn middagtemperaturen tussen 12 en 15 graden haalbaar in een deel van het land. We kunnen eigenlijk bijna spreken van een vleug lente. Door de bank genomen blijft de luchtdruk hoog boven het noorden van Europa de komende weken. Dat geven ook diverse prognoses aan voor de middellange termijn.
Bij een aantal modelvarianten zien we de stevige Scandinavische hoge druk zich dan ook weer westwaarts bewegen rond de twintigste. Het past ook in het plaatje van deze winter, waarin de reguliere westcirculatie al twee maanden schittert door afwezigheid, dat de kou een keer terugkeert. Ik sluit dus niet uit dat we nog een keer op de schaats komen in het tweede deel van deze winterse sprokkelmaand. In feite kan er ook nog in maart geschaatst worden. We zagen dat tijdens de intens koude apotheose van de winter 2018.
