Natuurijsbubbel vroegtijdig gebarsten: 'Dit voelt heel machteloos'

Met de dalende temperaturen steeg de schaatskoorts in Nederland, maar vorige week vrijdag was demissionair premier Mark Rutte duidelijk: er komen geen wedstrijden op natuurijs. In het weekend wakkerde een tweet van Patrick Wouters, directeur van sportmarketingbureau House of Sports, echter een lobby aan voor een natuurijsbubbel. Er volgden open brieven richting de KNSB en het kabinet en op maandag zette Rutte de deur weer op een kier. De spanning liep op en donderdag werd het marathonpeloton plus begeleiding preventief getest op het coronavirus. Als er groen licht zou komen, zou iedereen klaar zijn om de bubbel in te stappen.

Maar de bubbel is vroegtijdig gebarsten. Op donderdagavond kwam het nieuws dat er geen goedkeuring is voor het NK. "Het is moeilijk te omschrijven hoe teleurstellend dit is", zegt Emma Engbers. "Het voelt vooral heel machteloos. Ik heb het gevoel dat ons met verkiezingspraat iets voorgehouden is. Het is moeilijk te verteren dat er wel in sporthallen gekorfbald wordt, maar dat een eigen natuurijsbubbel creëren nog niet genoeg is om een NK door te laten gaan. Aan wat voor bizarre eisen moet het marathonschaatsen voldoen? Er zijn locaties te vinden waar je met het afzetten van één of twee toegangswegen de boel blokkeert. Een Ronde van Vlaanderen zonder publiek is een langer parcours dan een rondje van zeven kilometer op een meer."

De 30-jarige schaatsster van Team Mastermind heeft een natuurijsclausule in haar contract staan en was zodoende 'ijsvrij'. "Woensdag heb ik met spoed al mijn werk overgedragen en mensen erop voorbereid dat ik er niet ben. Ik was echt in de veronderstelling dat het goed kwam. Vanmiddag heb ik voor het eerst geschaatst op natuurijs, morgen stond een echte trainingssessie op de planning en dan herstellen voor de wedstrijd op zondag of maandag. Als het publiek het probleem is, kunnen we wel een NK houden op een natuurijsbaantje. Dit seizoen krijg je teleurstelling op teleurstelling. Het is voor iedereen een zware tijd, maar zoiets unieks als Nederlands natuurijs… Dit had de wedstrijd van mijn leven kunnen worden", treurt Engbers.

Geen reddingsboei
Ook Frank Vreugdenhil is er kapot van. De 36-jarige routinier was bezig aan zijn laatste seizoen. Hij sluit zijn imposante carrière nu definitief af zonder een afscheidswedstrijd gereden te hebben. "Nu is er echt geen reddingsboei meer, dan is het klaar en over. Ja, superklote. Het besef is er, maar je staat perplex. Als het argument is dat een NK niet veilig te organiseren is, vind ik dat een slap excuus. Of de overheid wil het niet, of ze zijn niet goed voorgelicht door de KNSB", vertelt hij vanuit een hotel in Zwolle. Vanaf dinsdag heeft zijn ploeg AB Vakwerk alvast een eigen bubbel gecreëerd om zoveel mogelijk risico's uit te sluiten. "We hadden net gegeten op de kamers, maar als dat nieuws bekend is, komt iedereen snel bij elkaar. De sfeer is gelaten. Hopelijk kunnen we nog een drankje nuttigen, dat hebben we wel nodig", zegt Vreugdenhil met een lachje. "Dit komt wel even binnen."

In dit geplaagde winterseizoen had Vreugdenhil het ondertussen druk genoeg met zijn eigen bedrijf. "Dat maakte het ook wat moeilijker om de knop weer om te zetten, maar ik had het er graag voor over gehad voor zo'n mooie wedstrijd. Het belangrijkste van deze dagen was om weer echt 'schaatser' te worden. We hebben vandaag heerlijk kunnen schaatsen op het Veluwemeer, dan voel je je weer topsporter. We hadden voor morgen nog een mooie training op de planning staan, maar nu gaan we met een ander doel het ijs op. Je blijft een liefhebber van de sport, dat verandert niet, maar het doel is wel weg. Vanaf maandag, als de dooi inslaat, ga ik weer lekker aan het werk in het bedrijf, maar eerst dit weekend hopelijk nog genieten van het ijs."

Heroïsch
Dat het besluit van het kabinet en het Veiligheidsberaad lang op zich liet wachten, gaf Jordy Harink al een slecht gevoel. "Ik dacht: hoe langer het duurt, hoe minder kans we hebben. Dit is een spijtige zaak. Marathonschaatsen wordt gewoon niet serieus genomen. Dat doet pijn. Waar zijn ze bang voor? Publiek heeft ook een eigen verantwoordelijkheid." Dankzij hun langebaanlicentie konden de rijders van coach Jillert Anema deze winter doortrainen op Thialf. "We hebben niet echt stilgestaan om ons zo goed mogelijk voor te bereiden op wat komen zou. Jillert heeft nog gelijk gekregen ook. Hij zei: 'Let op, er komt natuurijs dus je moet scherp blijven'. Alsnog blijkt het niet door te gaan, we hebben veel valse hoop gehad dit seizoen. Iedereen is welwillend en dit is een unieke situatie. Het lijkt mij mogelijk, maar wie ben ik? Een klagende marathonschaatser, haha."

"Ik kan me voorstellen dat er mensen zijn die er echt klaar voor waren, dat gold niet meer voor mij", lacht Manon Kamminga. De rijdster van Team A6.nl is achttien weken zwanger. Op Instagram vroeg ze haar volgers deze week gekscherend om advies: starten of niet. "De verloskundigen zeiden: 'Moet je lekker doen'. Ik was sowieso van start gegaan, maar als ik mij gaandeweg onveilig had gevoeld, was ik wellicht voortijdig afgestapt. In een groep schaatsen is toch anders dan alleen rijden, wat ik vandaag grotendeels heb gedaan op natuurijs."

"Van alles wat dit seizoen ter discussie stond wat betreft marathonschaatsen, had ik hier het meeste vertrouwen in. Met House of Sports erbij en zo'n succesvolle bubbel met de langebaan. Het enige wat in de groepsapp voorbij kwam was 'wanneer en waar', niet óf het door zou gaan”, aldus Kamminga. "De Marathon Cup en buitenlands natuurijs zijn er volgend jaar weer, terwijl een NK op natuurijs acht jaar heeft geduurd. Het is altijd bijzonder en een speciale wedstrijd. Dit jaar was dat nog meer het geval geweest, dan krijg je van die heroïsche verhalen. Het jaar van de corona waarin het marathonseizoen eigenlijk al klaar was, maar toch een NK kwam."