Op nieuwe wielen werd Rien de Roon de eerste skeelerkampioen

Skeeleren, ja. Zo heette de sport 37 jaar geleden nog, toen De Roon zich in 1984 op een zaterdagmiddag in september tot ’s lands beste atleet op wieltjes toonde. En dat na een week van een woeste speurtocht naar materiaal dat hem beter, sneller en dus kansrijker zou maken. “Want je moet je voorstellen: in die tijd begon het skeeleren pas een beetje serieuzer te worden’’, zo begint Rien zijn aanloop naar de bijzondere dag.

"Je wilde harder dan de ander en zocht naar nieuwe dingen. Het was de periode van oude wielen en nieuwe wielen. Iedereen deed zijn best op dat gebied." Hij herinnert zich een naam van een gewiekste zakenman, Jan Postma. Die had een partij skeelers uit Engeland weten te bemachtigen, zogenoemde Tri-skates, skeelers met drie wielen. Die deelde hij uit aan marathonschaatsers, in de hoop dat die wat reclame zouden maken voor die dingen. Zijn plan was verder een competitie op te zetten. Let wel: alleen voor mannen die met Tri-skates reden.

De Roon en consorten verschenen overal aan de start. De plaatsnamen staan hem niet meer zo helder voor de geest, maar de geboren Rotterdammer keek wel op toen natuurijsspecialist Jan Roelof Kruithof in een race in Halfweg het hele peloton twee keer dubbelde. "Terwijl hij de wedstrijden ervoor niet vooruit was te branden. We snapten er niets van, totdat we zijn skeelers nauwkeuriger bekeken. Hij had hele andere wielen!", roept De Roon uit, om de verbazing van dat moment nog eens te benadrukken.

Kruithof, elf keer winnaar van de Alternatieve Elfstedentocht, had een set polyurethaan wielen onder zijn raceschoenen gemonteerd. "Amerikaanse makelij, van die brede wielen die normaal onder rolschaatsen zaten, met een veel lagere rolweerstand dan onze wielen. Op een of andere manier wist Jan Roelof van het bestaan, en kende hij bovendien een adres in Amsterdam waar hij ze kon kopen. Vervolgens was hij ermee naar een smid gegaan die ze op zijn werkbank helemaal afdraaide tot mooie, smalle rondjes. Deze wielen schroefde hij per viertal onder de schoen. Zo legde hij ons er allemaal op."

Een week later op de Rotterdamse Coolsingel hetzelfde verhaal, al kwam Postma in opstand. Kruithof mocht niet meedoen, omdat hij met vierwielskeelers wilde starten, wat tegen de regel van ‘Mister Tri-skate’ was. "Jan Roelof was niet onder de indruk van het dreigement, pakte een steeksleutel uit zijn tas en verwijderde uit elk onderstel een wiel. Probleem opgelost", aldus De Roon. "Natuurlijk won hij opnieuw, maar met slechts een ronde voorsprong op de rest. Wij wisten op dat moment ook wat ons te doen stond, wilden we tenminste nog een kans hebben op het NK."

Rien, ook wel geïnteresseerd in de gadgets van de sport, legde her en der zijn oor te luister. Op die manier vond hij uit dat schaatsfabriek Zandstra in Joure de pijlsnelle wielen van Kruithof had. "Ik trok de stoute schoenen aan, belde de eigenaar op en vroeg om de wielen. ‘Ja, maar meneer De Roon, u moet weten dat ik de wielen in Amerika ben tegengekomen en er een paar heb meegenomen om uit te proberen’, zei hij me. Nou, als u er acht heeft, zou ik heel blij zijn, want volgende week is het Nederlands kampioenschap skeeleren, antwoordde ik. ‘Ik zal in de showroom kijken en als ze er nog liggen, stuur ik ze op’, werd me beloofd. Het zal me benieuwen, dacht ik toen ik de telefoon ophing."

De Roon had geluk. Een dag of twee voor de titelstrijd in Hattem kreeg hij een pakketje binnen. "Ik had voor de zekerheid al een frame geconstrueerd. Hup, de wielen bevestigd en direct uitproberen op het betonpad naast mijn huis. Ik begon te rijden en het leek wel of ik over de weg gleed, alsof ik op ijs reed. Ik kon klappen geven, wist meteen: dit zijn wonderwielen. Dat gaf me een berg vertrouwen voor het NK!"

Hij belde met Henri Ruitenberg om af te spreken voor de wedstrijd een kop koffie te drinken. "Ja, kijk, als ik goed ben, moet ik zorgen dat ik van enkele andere sterke rijders wat ruimte krijg in de koers. Die zou ik dan op mijn beurt niet gaan afjagen. Dat was mijn gedachte. Ik arriveerde bij Henri en vertelde hem dat ik verwachtte een prima race te zullen rijden. Hij verbaasd kijken. ‘Waarom dan?’, vroeg hij. Ik heb nieuwe, andere wielen, onthulde ik. ‘Oh’, zei Henri, ‘deze misschien?’, en hij toonde zijn skeelers, met precies dezelfde polyurethaan wielen. Zandstra had me dus maar wat op de mouw gespeld, haha."

Het duo vertrok naar Hattem, waar een man of vijftig zich had ingeschreven. "Twaalf van hen stonden aan het vertrek met ‘onze’ wielen. Zo erg uniek waren ze dus niet meer. Maar oké, ik had toch veel zin in de wedstrijd. Het spel ging op de wagen. Kruithof demarreerde een paar keer, Ruitenberg waagde zijn kans en op een gegeven moment reed er een kopgroep weg waarin ik ook zat. Mijn oog viel op een klein, mager ventje dat meedeed op skates waar de oude, gebruikelijke wielen onder zaten. Dat vond ik verbazingwekkend. Als je op dat oude materiaal het tempo kon bijhouden, moest je érg goed zijn. Ik zag op een gegeven moment een spandoek waarop stond: Hup Evert! Pas naderhand snapte ik dat die knul in september ’84 Evert van Benthem was geweest, een paar maanden later winnaar van de Elfstedentocht…"

De Roon vergeet bijna de apotheose van het NK. "Oh ja, ik demarreerde zelf ook een keer in dat gezelschap, kreeg een gaatje en niet lang erna hoorde ik een motor achter me aan rijden. Was het de vrouw van Dries van Wijhe, die riep dat ik 200 meter voorsprong had. Die wist ik te behouden en zo won ik op mijn oude dag het NK Tri-skate. Ongelooflijk toch? In de week van de oude en de nieuwe wielen, haha! Bij de vrouwen pakte Tineke Dijkshoorn uit Schipluiden de titel. Dat weet ik ook nog. Mooie, onvergetelijke dag", zo besluit hij de anekdote.