Voor velen kwam het besluit van Marrit Leenstra als een verrassing. De Friezin maakte in augustus bekend te stoppen met schaatsen. Na het afronden van haar studie Future Planet Studies wil ze zich volledig richten op haar master Geo Information Science. We kijken met Marrit terug op acht belangrijke (schaats)momenten in chronologische volgorde.
Wereldrecord junioren 2008
"In mijn laatste jaar als junior mocht ik voor het eerst meedoen aan een World Cup voor senioren in de A-groep. Ik weet het nog heel goed, het was in Salt Lake City en ik reed op de 1500 meter een wereldrecord voor junioren. Toen ik daarna aan het uitfietsen was, kwam één van de grootheden van het schaatsen, Cindy Klassen, naar me toe om me te feliciteren. Dat vond ik heel bijzonder. Toen had ik echt het gevoel dat ik erbij hoorde."
Eerste nationale titel 2011
"Het was het jaar na de Spelen van Vancouver waar ik me niet voor wist te plaatsen. Ik had twee slechte jaren bij TVM gereden en in 2011 ging ik terug naar Jan van Veen, die op dat moment coach was bij Team Hofmeier. De combinatie tussen TVM en mij werkte niet, ik wilde meer en harder trainen en koos voor een hereniging met Van Veen. Bij de NK Afstanden aan het begin van het seizoen won ik de 1000 meter, dat was voor mij een heel mooi moment. Het was een bevestiging dat ik goed was en dat de overstap naar m'n oude trainer meteen goed uitpakte. In hetzelfde seizoen won ik brons op het EK Allround en werd ik vierde op het WK Allround."
Eerste individuele World Cup-overwinning 2011
"Mijn eerste World Cup-overwinning was op één van mijn beste banen, in Salt Lake City. Ik herinner me nog dat Matteo (Anesi, de man van Marrit, red.) niet zo'n goed weekend had gereden. Hij was de avond voordat ik de 1500 meter moest rijden behoorlijk teleurgesteld. Ik zei toen op een gegeven moment tegen hem: Nu ophouden, ik moet morgen nog racen en we gaan het daarover hebben. Ik voelde me heel goed en de dag erna won ik mijn eerste wereldbeker op de 1500 meter. Het was voor het eerst dat ik tussen het internationale veld wist te winnen.
In totaal heb ik twee keer het wereldbekerklassement gewonnen. Beide keren was dat op de 1500 meter, mijn beste afstand. De eerste keer, in 2013, won ik hem wel, maar had ik niet het gevoel dat ik het beste wereldbekercircuit had gereden. Christine Nesbitt was dat jaar beter, maar zij had een paar keer afgezegd. De tweede keer, in 2015, had ik hem wel verdiend gewonnen en voelde het echt als winnen."
Olympische Spelen 2014
"De Spelen in Sotsji waren mijn eerste Olympische Spelen. Ik voelde me heel goed in die periode. Mijn beste afstand, de 1500 meter, was de laatste individuele afstand van het toernooi. Ik ging voor een medaille, maar ik eindigde als vierde. Daar was ik enorm teleurgesteld over, dat deed heel erg veel pijn. We moesten daarna nog een week wachten op de ploegenachtervolging. Dat was voor mij een zware week, ook omdat ik te horen kreeg dat ik de eerste wedstrijd niet zou rijden.
Ik had het gevoel dat ik ook niet meer zou worden opgesteld. Want als Lotte (van Beek, red.), Ireen (Wüst, red.) en Jorien (ter Mors, red.) het goed zouden doen, zouden ze alle rondes rijden, dacht ik. Zij waren immers de nummers één, twee en drie van de 1500 meter, er was niemand van de concurrenten beter. Het was dus duidelijk dat wij de beste van de wereld waren en dat de kans heel groot was dat we zouden winnen als we geen fouten zouden maken. Ik vond dat ik ook een kans hoorde te krijgen, ik was niet voor niets vierde op de Spelen. Ik had het idee dat ik de hele week auditie moest doen om te laten zien dat ik goed genoeg was.
Ik voelde me gepasseerd. Ik stond het hele jaar in de basisopstelling en was er altijd. Daarbij kwam nog de teleurstelling van de individuele races, dat maakte het een heel zware week. Uiteindelijk kreeg ik te horen dat ik de halve finale mocht rijden. Ik wist dat ik het kon, maar ik vond ook dat ik het moest laten zien. Ik kreeg wel wat zenuwen, maar met de ploegenachtervolging had ik altijd veel minder last van zenuwen dan tijdens individuele races. De halve finale ging hartstikke goed en ik werd daarna ook weer opgesteld in de finale. Dat was een fijn gevoel.
Toen we in de finale als eerste over de streep kwamen, was de ontlading ontzettend groot. Dat was echt fantastisch. Ik was aanvankelijk de vierde rijdster en het was niet eens zeker of ik wel mocht rijden en een paar dagen later ben je olympisch kampioen. Het is lastig te beschrijven hoe blij je dan bent."
De overstap naar Italië 2016
"Na het seizoen 2015/2016 gebeurde er van alles rondom Corendon. Jan van Veen ging naar Duitsland en ik realiseerde me dat ik stappen moest maken en wat anders moest gaan doen. Ik was constant, stond heel vaak op het podium maar won vaak niet. Ik had zelf de keuze moeilijk kunnen maken als Jan was gebleven. Ik vond het jammer dat hij wegging, omdat we lang hadden samengewerkt.
Ik ging om me heen kijken, hield gesprekken met andere teams om te kijken wat goed bij me zou passen. Ik dacht: als ik nog meer ga trainen, gaat het misschien nóg beter. Via Matteo ben ik in contact gekomen met Maurizio Marchetto, de bondscoach van Italië. Ik kende zijn programma goed en dat sprak me wel aan. Ik weet hoe hard zij daar trainen en als ik dat zou kunnen combineren met mijn talent zou ik misschien nog wel meer kunnen verbeteren.
Het eerste jaar vond ik heel spannend, het ging in de eerste weken op het ijs ook nog niet zo goed. Op dat moment dacht ik: wat heb ik gedaan? Maar gelukkig plaatste ik me wel gewoon voor de toernooien en kon ik me focussen op de wedstrijden. Die rust om vanuit daar verder te bouwen was fijn. Met EK's en WK's waren we met een groot (Italiaans) team, dat was voordelig. Zo konden we altijd samen trainen op de grote toernooien. Dat heeft voor mij goed uitgepakt."
Nederlands record 2017
"Afgelopen seizoen was het beste seizoen uit mijn carrière. Ik voelde me echt heel goed. Eindelijk had ik door hoe ik de 1500 meter moest rijden. De truc was om voor mijn gevoel juist heel langzaam te vertrekken. Ik weet nog dat ik voor de race in Calgary tegen sommige mensen zei: Ik ga heel langzaam beginnen. Ze keken me aan van: jij bent gek! Maar het ging die wedstrijd zo makkelijk, ik was ook helemaal niet moe. Het geeft zo'n kick dat je nog over hebt en goed kan blijven schaatsen.
Toen ik mijn tijd op het bord zag verschijnen (1.52,06) was ik heel blij. Niet alleen omdat ik het Nederlands record had gereden, maar ook vanwege het gevoel hoe makkelijk de race verliep. Het was mijn beste race ooit. Helaas was Miho Takagi die dag nog net iets sneller, waardoor ik tweede werd. Dat vond ik echt jammer. Of ik het Nederlands record zo lang mogelijk wil behouden? Ik zou het niet erg vinden als 'ie verbeterd wordt. Als je niet meedoet, kun je hem ook niet verdedigen. Ik vind het al mooi dat ik hem gehad heb."
Olympische Spelen 2018
"In Sotsji eindigde ik met de 1500 meter, in PyeongChang begon ik met de 1500 meter. Dat was een heel andere opbouw. Ik voelde me goed, reed goed op de trainingen en was er helemaal klaar voor. Ik reed echter niet de race van m'n leven, ik durfde het niet helemaal aan om rustig weg te gaan. Na m'n rit stond ik tweede achter Ireen, maar er kwamen nog twee ritten. De eerste ging langzamer; in de laatste rit kwamen Miho Tagaki en Heather Bergsma. Ik dacht: daar gaan we weer. Wéér vierde. Zeker omdat zij het jaar ervoor op de WK Afstanden op het podium stonden en ik vierde werd.
Maar toen zag ik dat Heather helemaal door het ijs zakte en ik het brons ging winnen. Dat was zo'n opluchting. Eindelijk een individuele medaille op een groot toernooi. Heel veel mensen gunden mij dit ook. Het was het mooiste moment uit m'n carrière. Niet per se de race, maar het gevoel. Alles kwam op dat moment samen. Ik heb er al die jaren zo hard voor geknokt, maar werd vaak vierde. Deze medaille heeft voor mij veel persoonlijke waarde."
Het besluit om te stoppen 2018
"Na de Spelen speelde het besluit om te stoppen al een beetje door m'n hoofd. Ik wilde in de zomer m'n bachelor afmaken en had ingepland om in de zomer minder te trainen. Uiteindelijk ging ik steeds minder trainen, omdat ik m'n scriptie af moest hebben en alle zeilen moest bijzetten. Omdat ik al die trainingsuren gemist had, wist ik dat dit seizoen toch niks meer worden. Bovendien vind ik studeren ook heel erg leuk en wil ik geen dingen half doen.
Nadat ik bekend had gemaakt om te stoppen, kreeg ik heel veel reacties. Zowel binnen het schaatsen als erbuiten. De meeste mensen vinden het jammer en hadden het niet verwacht. Het is grappig om het verschil tussen reacties van schaatsers en van de mensen daarbuiten te zien. De schaatsers zeggen: 'Wat zonde dat je stopt, het ging zo goed!' En de mensen daarbuiten zeggen: 'We snappen het wel, studeren is ook hartstikke leuk!'"
Zien we je ooit nog terug op de ijsbaan?
"Je weet het natuurlijk nooit, maar het is niet zo dat ik van plan ben om over een paar jaar weer te gaan schaatsen."
Heb je ooit ergens spijt van gehad?
"Achteraf had ik na één jaar bij TVM weg moeten gaan. Verder brak ik een keer mijn enkel vlak voor de WK Afstanden in 2012 op een moment dat ik heel goed was. Ik was klaar met de training, maar wilde nog een paar extra schaatssprongen doen. Had ik dat maar niet gedaan..."
Hoe wil je dat Nederland Marrit Leenstra blijft onthouden?
"Als een schaatsster die altijd overal bij was. Ik was heel constant, stond ieder jaar weer op het podium. Dat maakte van mij een bijzondere schaatsster."
