“Als schaatsertjes uit de regio waren de zondagavondwedstrijden op De Uithof voor ons de belangrijkste races van het jaar. Daar zou het gebeuren, daar liet je zien dat de wereld aan je voeten lag, en dat je de allerbeste was. Dat dacht het publiek – de familie en vrienden op de tribune – ook. Het stelde allemaal niets voor. Er was geen concurrentie, het ging nergens om. Wisten wij veel. Daar kwamen we later in ons leven pas achter. Moesten we ons hier zo druk om maken, waren die wedstrijdjes nou zo belangrijk?
Blotebillenwedstrijden noem ik ze nu. En in zekere zin geldt dat ook voor het EK Afstanden. Zoveel races, zo weinig tegenstand. Ongelooflijk veel kampioenen. Ben je schaatser en win je een Europese titel, dan vind je dat het belangrijkste wat er is. Net zoals wij vroeger over de competitie op De Uithof dachten. Als geheel stelt het echter niets voor. Totdat je op zoek gaat naar de briljantjes in het programma. Vind je ze, dan wordt het een genot om naar te kijken.
Ik pik er een paar uit. Die 1500 meter van Patrick Roest. Wesly Dijs moest tegen hem en ik had het gevoel dat hij iets gereserveerder startte, zodat hij Patrick zou kunnen opvangen in de laatste ronde. Want iedereen weet dat die jongen zo mooi vlak kan schaatsen. Dijs leek het vol te houden en toch ging-ie weer kapot. Dat hele duel werd een briljantje, net zoals de 500 van Femke Kok. Die schaatste fantastisch, alleen daarom richt ik een aanklacht naar de Selectiecommissie die dat meisje niet durfde aan te wijzen voor de 1000 meter, omdat ze viel op het NK. Daardoor missen wij straks op het WK in Calgary een medaille.
Nee, dan Jenning de Boo, wat een gast! Op televisie toonden ze van dichtbij zijn eerste binnenbocht. Hoe die gozer door versnelde, gigantisch. B-R-I-L-J-A-N-T. Daar genoot ik zó van, verschrikkelijk mooi. De details doen het. Dat ik had ik weer niet bij Jutta Leerdam, die trouwens zelf zei na haar 1000 meter dat ze op tachtig procent ook nog kon winnen. Gelukkig reed Antoinette Rijpma-de Jong ook mee: met name haar 1500 meter was een petje-af-optreden. Steeds die prima zijwaartse afzet, waar ze normaal gesproken meestal begint te harken. Nu niet, dat deed Marijke Groenewoud in haar plaats, die schakelde over naar zo geforceerd schaatsen, wat natuurlijk verkeerd uitpakte.
Dat idee kreeg ik nog meer op de drie kilometer, waar Marijke begon met 29,8 en 29,9, wat totaal uit de mode is, want de vrouwen rijden sinds Irene Schouten meedoet allemaal vlak. Maar dit waarderen we, als pure schaatsliefhebbers! Ik dacht Mensen, waar ben je mee bezig? Zij dacht Ik knal er vol in. Ze hield het ook niet vol en daar moest ze naderhand ook zelf om lachen. Het grappige was dat Ragne Wiklund zich op haar beurt weer over de kop schaatste. Dat maakt zo’n blotekontenwedstrijd geweldig: allemaal details waardoor het fantastisch wordt. Of hoe een zeer modaal toernooi toch iets van schittering krijgt door er op microniveau naar te kijken.
In dat kader móet ik dat Noorse meisje aanhalen, Aurora Grinden Løvås. Achttien jaar, ze mocht voor het eerst mee en kwam op de 1500 meter op 1.59,99. Een persoonlijk record. Ik zat er zo van te genieten. Zo'n meisje, geen idee waar ze vandaan komt, maar ik zal haar verhaal even romantiseren. Die woont in het midden van Noorwegen, in de sneeuw. Haar vader heeft een baantje gemaakt. Toen ze klein was, ging ze schaatsen. Plotseling mocht ze naar Heerenveen, naar het Mekka van de sport, waar ze jarenlang van droomde en over schreef in haar poeziealbum. Om er bij het EK op eenhonderdste onder de twee minuten uit te komen. Bestaat er iets mooiers? Nee. Eigenlijk is dat de diamant in de reeks van briljantjes.
In een blotebillenwedstrijd. Want het NK Afstanden was in sportief opzicht een beter evenement dan dit EK. Dat is raar. Nee, dat slaat nergens op. Daar hoef je geen oordeel over te hebben, maar je mag het wel constateren.”
