Nog een keer de Winterspelen, daarna is het wel zo’n beetje klaar. “De sport is eindig, hè. Ik ben eerder dit jaar wat serieuzer gaan nadenken over wat ik straks wil, wanneer ik stop met schaatsen”, zegt De Laat, die de laatste maanden meer dan ooit van zich laat horen en zien op Instagram. Hij geniet al enige bekendheid als airbrush-artiest die prachtige afbeeldingen op (shorttrack)helmen heeft gemaakt. Daar wil-ie over drie jaar verder in, al mikt hij dan op de autoracewereld.
“Daar zit meer klandizie dan in het schaatsen. Ik heb intussen wat contacten, maar ik moet eerst wat meer ervaring opdoen en een portfolio opbouwen. Wereldkampioen Max (Verstappen, red.) kent me niet, vermoed ik. Nog niet, hahaha, ik weet ook niet of hij weleens op Schaatsen.nl kijkt… maar als hij of mijn provinciegenoot Nyck de Vries – die komend seizoen debuteert in de Formule 1 me belt, ben ik heus niet te beroerd om een mooie helm te ontwerpen. Laten we rustig beginnen, ook omdat ik nu nog niet eindeloos de tijd heb om dingen te doen. Het is goed al voorzichtig wat op te starten voor later.”
Met deze uitleg ontkracht de sympathieke shorttracker die tijdens het EK op de 1000 en 1500 meter een gooi kan doen naar twee individuele prijzen, direct het beeld dat gedurende de eerste seizoenshelft is ontstaan. De grotere activiteit op hobby-gebied gecombineerd met de tegenvallende resultaten in de World Cup hebben het idee gevoed dat het heilige vuur bij De Laat aan het doven was. Integendeel. De komst van een nieuwe bondscoach (Niels Kerstholt red.) lijkt langzamerhand de superbenzine te zijn die hem harder doet rijden.
Hij kan lachen om de constatering. Merkt op dat een post-olympisch jaar ook de reden is dat hij wat was stilgevallen. “Ik had eerder het idee dat ik het wat rustiger aan zou kunnen doen. Maar eerlijk: in het voorseizoen liep het ook echt niet, ik beleefde een mindere periode. Daarnaast werd me duidelijk dat de concurrentie binnen het team enorm is toegenomen. In het jaar na de Spelen van Pyeongchang (2018) kon je best op je gemak doen en er dan nog vooraan prima bij zitten. Intussen is het niveau zo hoog, dat ik op gewone plaatsingswedstrijden eraf ben gereden. Daar ben ik van geschrokken. Holy shit, dacht ik, ik ben nu een van de slechtsten.”
Hij lacht er besmuikt om zijn eigen constatering. “Dát was ook weer niet helemaal de bedoeling! Maar het was natuurlijk niet zo dat ik even de knop omdraaide, waardoor het meteen als een trein liep. De verbetering heeft zich pas sinds de tweede World Cup in Kazachstan ingezet. Daar ben ik blij om.”
Niet onbelangrijk: Niels Kerstholt heeft hem nieuw perspectief gegeven. Een andere coach betekent een andere aanpak. De Laat: “De basis is er wel en de trainingsjaren zitten er ook in, daar scheelt het niet aan. Ik hoef niet plotseling een heel andere schaatser te worden, maar moet wat dingetjes anders doen. De frisse wind in de ploeg doet me goed. Niels’ methode wijkt af van die van zijn voorganger Jeroen Otter. Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting hebben onder hem veel succes behaald. Daarom snap ik dat Sjinkie liever wil vasthouden aan het oude. Ik realiseerde me dat het oude mij ook goed heeft gemaakt. Alleen, het bracht Sjinkie tot de wereldtop en ik ben er toch een soort van daaronder blijven steken. Niels heeft een aantal nieuwe dingen geïntroduceerd (technische zaken zoals het lijnenspel op het ijs), dat me als rijder andere, bruikbare handvatten heeft gegeven. Hopelijk trek ik er op dit EK profijt van. Dat zou mooi zijn.”
Het ritme heeft-ie te pakken, bekroond met een voor zijn doen foutloze dag in de kwalificaties. Tweede in de kwartfinale op de 1500 meter, als tweede in zijn heat door op de 1000, en als lid van de relayploeg moeiteloos geplaatst voor halve finales, wederom met een tweede stek.
“Zo’n dag is het doorkomen en overleven, want je kunt alleen maar verliezen. Dat zag je aan de penalty die Xandra Velzeboer wegens een valse start kreeg. Zoals zij sneuvelde, was heel sneu. Daar kun je niets aan doen. Het enige dat telt bij de kwalificaties, is zonder kleerscheuren verdergaan. Dat is gelukt, op graf-ijs, en daar ben ik blij en opgelucht over. Het is niet zo dat ik met twee vingers in m’n neus zonder mijn benen te hebben opgeblazen doorga of zo, hoor. Deze dagen zijn erg inspannend, ook vanwege de spanning die erbij komt kijken. Zo van ‘f*#k, ik mag geen foutjes maken’. En vergeet niet: ik rijd ook mijn benen compleet leeg. Ik ben moe en voldaan, al heb ik niets om trots op te zijn. Ik lig op schema.”
