“Er is helaas geen opleiding voor topsportouders”, begint vader Jan aan de keukentafel in Zoetermeer te vertellen. Moeder Marian vult aan: “Vooral in de juniorenjaren waren we geneigd om ons overal mee te bemoeien of opmerkingen te maken na een wedstrijd. Dit moesten we allemaal afleren.”
Pratend over twintig jaar topsportouderschap laat de ontwikkeling van de shorttracksport zien. Marian: “Alles is nu zo professioneel geregeld. Daarnaast is de sport veel veiliger geworden. Wij hebben blind vertrouwen in het team en alles wat daaromheen zit; de arts, de fysio. Hierdoor hebben wij afstand kunnen nemen.” Yara kwam in de loop der jaren bij haar drie jaar oudere zus Sanne in Heerenveen wonen, waar ze centraal met de nationale selectie trainden. Shorttrack was in 2006 een onbekende en nauwelijks gefaciliteerde sport. Verhuizen naar Heerenveen was een sprong in het onbekende. Zorgen om studie en inkomsten hebben Jan en Marian de nodige slapeloze nachten opgeleverd. Toch hebben ze dit nooit aan hun dochters laten blijken. Jan: “Wij wilden niet de beperkende factor zijn en zagen hun gedrevenheid en passie voor de sport. Daarnaast vonden we steun bij andere ouders.”
“Sanne en Yara moesten op den duur ook tegen elkaar rijden. Dat was heel lastig, want we gunden het ze allebei. Dan kon je voor de één heel verdrietig zijn en voor de ander heel blij. Maar je zag altijd dat ze het elkaar gunden. Er was nooit afgunst. Ze hadden veel aan elkaar en ze losten het onderling op. Dat maakt ons als ouders trots.”
Of beide ouders topsport zelf ooit ambieerden? “Ik ben er veel te zenuwachtig voor”, lacht Marian. “Tja, ouders langs de kant, heb je even?”, grapt Jan. Marian: “Na twintig jaar zijn we nog steeds zenuwachtig voor de wedstrijd. Dit horen we van iedere ouder. Je wilt dat het goed gaat met je kind en eruit komt wat erin zit. Wij hebben moeten leren om niet te lang te blijven hangen in een teleurstelling of tegenslag. Terwijl Sanne of Yara de knop al hadden omgezet, konden wij er nog een hele dag mee zitten."
De tegenslagen in huize van Kerkhof waren niet mals. In juni 2017 werd Yara door de ISU beschuldigd van afwijkende bloedwaarden. Achteraf gezien bleek dat te zijn veroorzaakt door een aangeboren hartafwijking en een afwijking in de doorbloeding van haar longen. Op 24 januari 2018 werd ze vrijgesproken, maar de Zoetermeerse moest in het teambelang dit lange en slopende proces voor de buitenwereld verzwijgen. Pas na de Spelen van Pyeongchang trad ze op 15 mei 2018 hiermee naar buiten via het tv-programma Nieuwsuur.
Marian: “Het eerste driekwart jaar hebben we het niet geweten. Hier zijn we heel blij om. We hoorden het in december en in januari had ze de rechtszaak al met de ISU, waar ze meteen werd vrijgesproken. Daardoor hebben wij als ouders maar een beperkte tijd in spanning gezeten. Ook hoorden we dat Yara al die tijd Sanne in vertrouwen had genomen. Dit gaf ons een gerust gevoel.”
“Het meest vervelende was dat de WADA eind februari in hoger beroep ging. Yara moest haar onschuld bewijzen. Hier is verschrikkelijk veel geld en zorgen in gaan zitten. Ze moest naar Amerika voor allerlei onderzoeken. Alles was op eigen kosten. Hier ben ik zo boos om geweest. Wat als ze het geld niet had gehad? Dan had ze zichzelf nooit kunnen verdedigen”, klinkt Marian geëmotioneerd. “Ze heeft haar olympisch zilveren plak, behaald tijdens de Spelen van PyeongChang, niet eens kunnen vieren. Het was de grootste individuele overwinning uit haar carrière en meteen zat zij in het beklaagdenbankje. Dat heeft ons veel pijn gedaan.”
“Gelukkig had ze een geweldig team om zich heen. Wij zijn Yara’s teamarts, haar toenmalige coach Jeroen Otter en haar advocaat zo ontzettend dankbaar. We hadden het vertrouwen dat wij hier niet het voortouw in hoefden te nemen. Uiteindelijk heeft het nog tot november 2018 geduurd dat de vrijspraak kwam. De KNSB en het NOC*NSF hebben deze zaak geëvalueerd om te voorkomen dat dit niet nog eens kon gebeuren.”
Na de vrijspraak is het gezin met z’n vieren een paar dagen op vakantie geweest naar Sardinië, waar iets bijzonders gebeurde. Marian: “Het viel ons op dat Yara iedere dag een zware rugtas meedroeg. Opeens was het zo ver. Op een avond op een mooie brug ergens in een prachtig Italiaans stadje op Sardinië haalde ze een fles champagne uit de rugzak. Die had ze al dagen meegezeuld, maar 'het juiste moment’ was volgens Yara nog niet eerder gekomen. De dopingaffaire was voorbij; hier wilde ze met ons op proosten. Ook liet ze weten dat Yara vlak voor vertrek te horen had gekregen dat de gigantische kosten volledig vergoed zouden worden. De enorme schulden waren verleden tijd. Dit wilde zij met ons vieren. Het was een memorabel moment. Het symboliseerde voor ons het loslaten van een zware periode en het omarmen van de toekomst.”
Ruim anderhalf jaar later gebeurde er toch nog iets vreselijks. Op 10 juli 2020 overleed ploeggenote Lara van Ruijven heel plotseling tijdens een trainingskamp in het Franse Font Romeu. Marian vertelt wat voor impact dat voor hen als ouders had. Marian en Jan kenden Lara en haar familie al vijftien jaar. “Van Yara kregen we appjes dat het met Lara plotseling niet goed ging en ze opgenomen was in het ziekenhuis voor onderzoek. Op afstand leefden we tussen hoop en vrees.”
“En toen kwam het gevreesde bericht dat Lara was overleden. Wij werden met het ongelooflijke verdriet van Lara’s vader, broer, schoonzus, het shorttrackteam, de begeleidingsstaf én dat van onszelf geconfronteerd. Zij in Frankrijk en wij hier in Nederland”, vertelt Marian, die zeer te spreken is over hoe de KNSB qua begeleiding en ondersteuning met deze situatie is omgegaan. “Het gaf ons als ouders vanuit Nederland een veilig gevoel voor onze kinderen.”
Door één van de shorttrackouders werd een groepsapp aangemaakt en zijn ze bij elkaar gekomen. Zo vonden zij veel steun bij elkaar. “We hadden onderling al zoveel hoogte- en dieptepunten meegemaakt, maar dit was van een heel andere orde. Een ouder kwam op het idee om een artikel te laten plaatsen op deze site als dankbetuiging naar de KNSB en de begeleidingsstaf. Met de ouders die de familie van Lara het langst kenden, hebben we een interview gehad op het bondsbureau in Utrecht. Daar zagen we dat ze een plek hadden gemaakt met een foto van Lara, een kaarsje erbij en een condoleanceboek. Dit vonden we zo mooi.” Het artikel is hier terug te lezen.
Los van al het lief en leed dat Jan en Marian met hun topsportende dochters hebben meegemaakt, hebben ze geen spijt van de keuze om het pad van topsport te bewandelen. Jan: “Ze zijn er allebei heel sterke persoonlijkheden van geworden. En dat Yara naast de sport kan stagelopen in het Sophia Kinderziekenhuis, waar ze zelf in haar kinderjaren als hartpatiëntje heeft gelegen, maakt de cirkel rond.”
