Group 2
arrow copy Terug
Nieuws 06 feb 2021

Weerupdate: Indrukwekkende koudegolf houdt minstens week aan

Nederland en grote delen van Europa staan aan de vooravond van een impressionante koudegolf. Een klassieke winterinval die gepaard gaat met vrachten sneeuw en bovendien veel wind met sneeuwduinen van drie meter hoogte tot gevolg soms, is zeer zeldzaam in ons land. De laatste vier decennia maakten we dat slechts twee of drie keer mee.

De situatie dezer dagen is goed te vergelijken met het weerbeeld eind december 1978. Toen beleefden we een van de markantste arctische uitbraken van de afgelopen honderd jaar. De beruchte winter 1978/1979 (zonder Elfstedentocht) doet bij velen de winterharten nog steeds snel kloppen ofschoon het alweer 42 jaar geleden is. In de meteorologie boekte men progressie, maar bij een altijd grillige en deels onvoorspelbare atmosfeer blijven bepaalde hiaten altijd aanwezig.

Tot begin afgelopen week was het onzeker of het nog altijd aanwezige koude reservoir boven Noord-Europa wilde uitzakken richting de Benelux. Weermodellen gaven steeds wisselende oplossingen voor het al dan niet uitbreiden van die Scandinavische vrieskou naar het zuiden. Een opkomende depressie via Engeland met aanvoer van milde lucht, leek de boel in eerste instantie te frustreren en belette de vlotte uitbraak van de koude in zuidelijke richtingen. De vorstgrens zagen we vaak niet veel verder komen dan Noord-Groningen in de modellerie. Ondergetekende evenwel was en bleef vrij resoluut wat betreft de uiteindelijke doorbraak van Koning Winter. 

Rond het volgende weekend zien we de ontwikkeling van een beer van een hogedrukgebied boven Scandinavië. Opnieuw wordt een portie met zeer koude arctische lucht richting het zuidwesten getransporteerd. Mogelijk verscherpt de winter zich dan weer. Het koude blauwe gebied dat ook Nederland bereikt, is de verwachte temperatuur op 1500 meter hoogte.

Noordooster
Sneeuw van betekenis in combinatie met veel wind is het parool tot zondagavond. De vrieskou gaat nu (zaterdagavond) vrij vlot zuidwaarts uitbreiden en zondag is het bitterkoud buiten met een aantal graden vorst in het hele land. Veel verkeersoverlast is er met name door voortdurende stuifsneeuw en dat geldt ook voor maandag. De ijskoude noordooster (gevoelstemperatuur naar -20 graden) die aanhoudend continentaal arctische lucht blijft importeren, gaat pas op dinsdag wat inbinden.

Rond het midden van de week breekt de bewolking voor een flink deel en mocht het dan royaal uitklaren gedurende de nachten, kan het steenkoud worden in een groot deel van Nederland. Alle ingrediënten kunnen namelijk aanwezig zijn voor enkele luguber koude nachten. Eerstens hebben we de allerkoudste luchtsoort in huis die maar mogelijk is. Ten tweede zijn we gezegend met een deftig sneeuwtapijt in gans Nederland. Mocht het windbeeld nu ook volkomen kalmeren en de bewolking volledig verdwijnen, zijn we ongetwijfeld vertrokken voor enkele extreem koude februarinachten.

Het Europese model onder andere bevestigt de mogelijkheid van maar liefst vier steenkoude nachten op rij vanaf woensdagnacht. We moeten dan denken aan minima tussen -15 en -20 graden op grote schaal. Zelf denk ik dat we in het tijdpad tot zaterdag een nacht kunnen meemaken waarin de temperatuur lokaal tot -22 graden daalt. Vlak boven de dikke sneeuwlaag kan het dan zelfs meer dan 25 graden vriezen op een beschutte en verlaten stek diep in de duinen van Noord-Holland bijvoorbeeld, of ergens op de Veluwse heide.

Onder andere ecmwf berekent een reeks steenkoude nachten met diepvriesminima tot rond -20 graden. IJsgroei tot bijna 5 centimeter per nacht is hierdoor haalbaar.

Restkou
Het vervolg van het weerpatroon is ook zeer interessant te noemen. De kans dat de kou ook in het volgende weekend wordt geprolongeerd is tamelijk groot. Oceanische invloeden in de vorm van geleidelijk opkomende depressies ver ten westen van Europa, zijn al wel te signaleren op de weerkaarten. Maar tegelijkertijd lijkt er zich een dijk van een hogedrukgebied te formeren boven Scandinavië dat een verse golf nog koudere continentaal arctische lucht richting het midden van Europa en ook onze contreien projecteert. Er is dus zelfs een kans dat het vanaf het weekend nog kouder wordt, of dat de dan aanwezige restkou tenminste nog enkele dagen geconserveerd blijft.

Het lijdt geen twijfel dat we bij dit soort verwachte diepvriestemperaturen op natuurijs terecht kunnen (vanaf woensdag al). Het zal dan ook hoofdbrekens kosten bij de diverse autoriteiten verwacht ik, om een goede modus te gaan vinden tussen enerzijds de intens levende schaatswens van velen en de nog altijd geldende coronarestricties.

Natuurijsbanen
Als natuurijsbanen open gaan voor eigen leden, abonnementhouders en/of het grote publiek, kunnen ijsclubs dit
zelf online doorgeven. Het overzicht van geopende banen is hier te bekijken. Het is weliswaar koud, op open water kan nog nergens veilig op natuurijs geschaatst worden.


Deel dit artikel op
Ben jij een echte schaatsfan? inschrijven als schaatsfan