Want laten we wel zijn: het is natuurlijk een nerveuze bedoening, wanneer de twee topsprintsters van het hedendaags shorttrack zich gereedmaken voor opnieuw een duel à deux in het kader van de World Cup. Overal ter wereld is de poulestrijd die altijd leidt tot een opstelling van de vijf snelste vrouwen (van wie er twee steevast ver bovenuit steken) in het seizoen 2023-2024 uitgedraaid op een confrontatie met de Hollandse meesteressen van het korte werk. In Montréal, op Chinees ijs, temidden van Koreaanse schaatsfans, in Dresden en aan de Oostzee waar Gdansk ligt, hebben Xandra en Selma schouder aan schouder gestaan, wachtend op het startschot.
Dat gevecht is en blijft boeiend, al blijkt de uitkomst erg veel hetzelfde te zijn. Xandra won er in de World Cup vijf, Selma twee. Is dat erg? Zolang er iemand van Oranje met de belangrijkste medaille staat te glimmen, kraait daar toch niemand naar. Gezien de suprematie van de twee is het aannemelijk dat er voorlopig een status quo intreedt: de concurrentie krijgt het immense gat niet zomaar dicht. Goud en zilver zijn gereserveerd.
De vraag is misschien eerder: kan Selma, onbetwist de beste starter op het baantje van 111 meter, de kloof naar Xandra verder dichten? Dat klinkt raar, steeds ziend dat Poutsma simpelweg het makkelijkst in gang schiet en op zevenmijlslaarzen afstand neemt van iedereen en die marge lang intact houdt. Maar het verdere verloop van een race na een razende openingsfase van de Haagse is een blauwdruk van de vorige die de rivales hebben uitgerold. Xandra zet de versnelling in, glijdt beter door de bochten en weet dat ze over 500 meter meer inhoud aan snelheid kan koppelen dan waar Selma tot in staat is. Dat voordeel buit ze vrijwel altijd geraffineerd uit, waardoor het eindresultaat in negentig van de honderd gevallen identiek is.
Dé move van Selma leidt naar goud voor de relaytoppers van Oranje
Selma Poutsma gedijt prima in een team als dat van de aflossende vrouwen. Op de team relay is ze een vaste waarde, vanwege haar constante rijden en uiteraard de snelheid ze ze als wapen hanteert in de drie kilometer lange landenwedstrijd. Meestal is het de afmaakster van dienst, Xandra Velzeboer, die zaken rechtzet of beslissende passeerbewegingen in petto heeft. Zondag kreeg Poutsma de credits voor haar mooie manoeuvre in de slotfase, toen ze op het rechte eind soepel een Koreaanse elimineerde en op die manier TeamNL voor het eerst aan de leiding bracht.
"Ik was misschien op dat moment even niet aan het nadenken terwijl ik racete", vertelde Poutsma. "Ik zag het gaatje en dacht ik moet gewoon gaan nu, ook omdat ik Suus (Schulting, red.`) heel graag naar de eerste positie wilde afduwen. Het doet me goed dat ik nu een keer in de relay heb laten zien dat ik ook een actie kan maken. Ik ben een vrij stabiele schakel binnen de ploeg, want ik val niet veel en bega weinig fouten. Dan is het leuk een keer een actie uit te voeren die onze rit helpt", aldus de bescheiden rijdster.
Haar ingeving bleek het sein om door te versnellen en voldoende ruimte te maken tussen de machine van bondscoach Niels Kerstholt en andere 'ijsartiesten'. Nederland won vrij eeenvoudig voor de vijfde keer op een rij deze discipline. De eerste wedstrijd van het seizoen in Montréal moesten de vrouwen berusten in de derde plaats, aansluitend ging alles crescendo. Logisch dat de overwinning in het klassement ook bij Oranje is terechtgekomen.
Velzeboer bezit zo een troefkaart die meer waarde heeft dan alle kaarten in het hele spel waar Selma over beschikt. Het is een verlammende wetenschap voor Poutsma: weten dat je op bepaalde facetten heel erg goed bent, maar dat in the end er iets ontbreekt. Koelbloedigheid? Brutaliteit zodra ze Xandra’s contouren in haar ooghoeken ontwaart? Of een over-mijn-lijk-mentaliteit waarmee ze zichzelf transformeert in een onneembare vesting?
Ja, die heeft de blonde prijsvechtster tot ver achter de komma. Tegen Selma zal Xandra persoonlijk niets hebben, behalve wanneer ze haar voor zich ziet uit vlammen over dat ijs. Dan moet ze eraan, en juist het gif dat die gedachte in haar losmaakt, zorgt ervoor dat zij on fire komt. Zondag gaf Velzeboer zichzelf nog een extra mentaal presentje door de snelste tijd neer te realiseren in de halve finale. Zo troefde ze Selma af in het streven de beste uitgangspositie te creëren, aan de binnenkant van de baan bij de start. De reactie van Xandra was veelbetekenend: ze balde een vuist en lachte, bij wijze van spreken in haar vuistje.
Die slag was gewonnen. Xandra voelde het vuur van binnen toen al verder oplaaien, terwijl Selma toen al koude rillingen moet hebben gekregen.
Alle uitslagen van het weekend staan hier.