‘Pure sprintster hè, haha; beentjes lopen snel vol’. Het is in een zinnetje vol humor van Melle van ’t Wout die samen met zijn geblesseerde broer Jens thuis in Friesland voor de buis het slothoofdstuk van de wereldbeker bekijkt. Dat ene regeltje, geappt na de moorddadig spannende slotcentimeters (zie bovenste foto) van 500 meter racen op schofterig slecht ijs, geeft exact weer waarom zijn vriendin Selma het altijd zo spannend moet maken. De vrouw met de mannenstart in haar benen heeft zojuist een bijzondere mijlpaal gerealiseerd: in haar eentje een wereldbeker winnen. Voor de goede orde, in december heeft ze eveneens toegeslagen op het sprintonderdeel, maar toen konden de finishfoto en de transponders geen verschil in tijd aantonen tussen Poutsma en haar meestal winnende landgenote Xandra Velzeboer. Dus kwam het duo samen als winnares op de uitslagensheets te staan.
Nu is er geen Velzeboer geweest in de finale. Wél een sluipmoordenares van Vlaamse makelij die Selma heel goed kent. Hanne Desmet is jarenlang een meetrainende gast geweest van de Nederlandse selectie en heeft het in grote mate daaraan te danken dat ze tot een wereldtopper is uitgegroeid die van alle markten thuis is. Ze kan vooral uitblinken op de 1500 meter, maar legt zich sinds kort ook toe op het verbeteren van haar vaardigheden als sprintster. Een beetje zoals Poutsma is, al presenteert ze zich in de praktijk heel anders. Want het is heel simpel: niemand in het vrouwenveld kan zo snel van haar plaats komen als de geboren Haagse. De komeet van het peloton houdt er doorgaans zo’n grote voorsprong aan over dat ze de meeste tegenstandsters al na het ronden van de eerste bocht op de knieën heeft gedwongen. Behalve iemand als Velzeboer, die bijna zo rap in de benen is als Poutsma, én Desmet die aan 4,5 ronden genoeg blijkt te hebben om een snelheid te ontwikkelen waarmee ze veel gaten kan dichten.
Dat is dan ook de kroniek van de eerste 500 meter in Hala Olivia van Gdansk. Freewheelend stoomt Selma op naar de finale, alle voorronden verlopen naar wens. Haar starttijden op de eerste halve ronde zijn achtereenvolgens: 6,93, 6,99, 7,05 en 7,04 in de slotvertoning. Indrukwekkende cijfers, daarbij opmerkend dat juist de laatste score impliceert waarom de apotheose zo’n nagelbijter is geworden. Er is wat marge met Hanne die in 7,18 opent. Als Selma wel in staat zou zijn geweest onder de zeven seconden te starten (zoals in de eerste schiftingen) zou ze een groter gat hebben gecreëerd ten opzichte van de Belgische. Niet getreurd, winnen is winnen. De eerste solo is een feit, na zestien wereldbekerfinales die Poutsma nu heeft geschaatst.
"Ik wilde even de familie en m'n vriend wat extra spanning bezorgen", merkt ze grinnikend op vanuit Polen, wanneer ze met de bus vol rijders naar het hotel terugkeert. "Nou ja, goed, mezelf ook wel. Deze gouden medaille is heel anders dan die in Seoul waar Xandra en ik samen als eerste werden genoteerd. De wedstrijd in Korea was enorm mooi, het was de eerste keer dat ik won met een mega-geweldige ontknoping. Dit is eveneens een prachtige overwinning, na een moeilijke race, zonder Xandra. Dat maakt het niet minder mooi hoor, maar zondag zal het spannend worden", aldus Poutsma, die doelt op de tweede 500 meter, dan mét deelname van de vrouw die er al vier won in de voorbije maanden.
Haar iets minder rappere vertrek vanaf de startlijn in de finale wijt ze aan de vermoeidheid. "Je schaatst door de dag heen al verschillende wedstrijden, wat je ook gaat merken. In de voorronden kende ik starts waarbij alles op zijn plek viel en ik nog heel vers was, als het ware. Ik blijf wel starten binnen en bepaalde grens. Ik ben niet boven de 7,10 uitgekomen. Natuurlijk ben ik het liefst elke keer weg binnen zeven seconden, maar wanneer ik op zo'n dag, met dit ijs, steeds laag in de zeven seconden start, ben ik daar heel tevreden mee."
Het goud geeft haar een 'heel fijn gevoel'. "Al moet ik zeggen dat ik al kort na de races ben gaan kijken wat ik nog beter zou moeten doen. Tegelijkertijd realiseer ik me dat ik best even mag genieten van het moment, en daarna kritisch naar mijn ritten kan kijken. Zondag wordt het opnieuw een drukke dag. Met Xandra op de baan ben ik benieuwd waar ik zal staan en dat ik er dingen kan uit pikken die ik weer kan gebruiken op weg naar het WK."
Zo vaak is de Tilburgse oase van rust, Friso Emons, nog niet in de slotronde van een afstand geraakt. De A-finale in Gdansk op de 1500 meter was zijn derde deze winter; verleden seizoen deed hij het beter als debutant (vijf keer A, twee B-finales). Emons (25) neemt de resultaten zoals ze komen, beseffend dat hij een carrière beleeft waarin de stapje naar boven geleidelijk volgen. In een eerder gesprek erkende hij dat hij soms met jaloerse blikken naar de reusachtige sprongen kijkt van de jongere Jens van ’t Wout, maar voegde hij er onmiddellijk aan toe dat ze als rijder totaal van elkaar verschillen. “Bovendien is de jaloezie alleen maar handig om mezelf te motiveren en scherp te houden. Ik beschouw die eigenschap niet als iets negatiefs. Mijn tijd komt, daar ben ik van overtuigd.”
Misschien nu al. Hij heeft zaterdag zilver voor het grijpen. Dat het een bronzen onderscheiding wordt, illustreert misschien wel mooi hoe zijn loopbaan op de schaats zich voltrekt. Belangrijker is dat hij op het podium heeft mogen stappen als winnaar van een individuele prijs, verdiend door slim te rijden, met oog voor situaties en ruimtes om op het goede moment in te duiken.
Die handigheid eigent Suzanne Schulting zich elke wedstrijd wat meer toe. Terug uit een periode van inactiviteit die ef maanden heeft geduurd, werkt de kopvrouw geconcentreerd toe naar het wereldkampioenschap in Ahoy. Elke kans op een medaille die ze gedurende dat traject kan oppakken, laat ze niet onbenut, maar wat telt is dat de conditie, scherpte en het killersinstinct tussen 15 en 17 maart optimaal zijn. Dan moet ze in staat zijn de hogesnelheidstreinen van de Amerikaanse ploeg, Kristen Santos en Corinne Stoddard het hoofd te bieden.
Op de 1500 meter van zaterdag klimt ze lachend op het podium tussen die twee vrouwen in. Santos blijkt aan het slot van een chaotisch trek- en duwgevecht duidelijk een maat te groot, Schulting is Stoddard al wel de baas.
De mixed relay: vrijwel altijd op de afspraak aanwezig, dus ook in Gdansk waar het een ongelooflijke demonstratie van kracht, tempo, maar vooral snelheid wordt en Korea, Canada en België geen schijn van kans heeft op het goud.
De uitslagen? Hier.
