Veel scholieren zullen in mei beginnen aan de centrale eindexamens, een van hen is Zoë Deltrap. De shorttrackster van TeamNL zal proberen het eerste deel van haar havo-vakken af te ronden. Vanwege haar topsportcarrière heeft ze het eindexamen in tweeën opgedeeld. Er wacht een pittige maand voor de 19-jarige, want het afgelopen jaar heeft ze veel lessen moeten missen. Niet vanwege de shorttrackwedstrijden verspreid over Europa, maar door een zware rugblessure heeft ze een achterstand opgelopen ten opzichte van haar klasgenoten.
Al voor de eerste trainingen vorig jaar zomer had de debutante bij de nationale trainingsselectie last van haar rug. Lichte klachten die vaak na enkele dagen weer vanzelf verdwenen. Bij een trainingskamp in Bormio nam de pijn toe en een bezoekje aan de fysio wees uit dat er veel spanning in de rug van Deltrap zat. Stress en alle nieuwe indrukken van haar eerste maanden bij het team leken de veroorzaker. Een periode van rust verzachtte de klachten, de stijfheid bleef.
In juli volgde een nieuw trainingskamp, naar Boedapest. “Tijdens de eerste training daar voelde ik gelijk een steek in mijn onderrug. Met de fysio’s sprak ik af dat ik na 45 minuten van het ijs zou gaan. De volgende dag zou ik wederom drie kwartier trainen, maar op het ijs had ik geen kracht in mijn benen. Ik ging op twee ijzers door de bocht, omdat ik niet meer kon afzetten. Ik kreeg te horen dat ik gelijk moest stoppen en dat de uitval in mijn benen een slecht signaal was. Het zou kunnen betekenen dat mijn zenuwen bekneld waren. Toen wist ik dat het foute boel was…”
De ijstrainingen werden geschrapt uit het schema van Deltrap. Anderhalve week was ze bezig met oefeningen, in de hoop dat die haar rugproblemen zouden verminderen. Dat bleek niet het geval en ze verliet Hongarije vroegtijdig om in Nederland scans te laten maken. “Voordat we naar de arts gingen zei ik nog tegen mijn moeder: Straks is er niets te zien en ben ik voor niks eerder teruggevlogen.”
Helaas wachtte in Nederland een fikse tegenvaller. Deltrap had een hernia en moest vier tot acht weken rust houden. "Ik had met Niels (Kerstholt, bondscoach, red.) voor mijn vertrek afgesproken dat we na de zomer weer zouden doorbouwen, dat het missen van een kamp niet zo erg was. Vervolgens kreeg ik te horen dat ik zo lang niet mocht trainen en dat vond ik heel erg. Het was een klap voor mij, vooral omdat ik net bij de nationale selectie begonnen was.”
In eerste instantie namen de klachten snel af, maar daarna stagneerde het herstel. Zitten was te pijnlijk voor Deltrap, dus bracht ze drie maanden lang haar dagen voornamelijk liggend in bed of staand door. “De eerste weken bezocht ik nog de trainingen van het team. Ik was nieuw, kende niet iedereen en vond het goed voor de teambuiling. Maar van het vele staan langs de kant kreeg ik te veel last. Daarnaast werd het ook steeds moeilijker om naar te kijken. Je ziet iedereen schaatsen en jij mag niks, dat was heel lastig.”
“In het begin was het makkelijk positief te blijven, ik hield de hoop dat het binnen een paar weken weer beter zou gaan. Maar dat duurde langer en langer. Misschien zou ik er wel de rest van mijn leven last van houden.” Niet alleen haar sportieve leven kwam tot stilstand, al haar dagelijkse bezigheden werden een opgave. Haar lessen kon ze niet bijwonen, op stap met vrienden was te inspannend voor haar rug en zelfs het opruimen van haar kamer bleek een te grote horde.
Hoewel ze kon rekenen op de steun van haar vriend Jens van ’t Wout en de dagen sleet met netflixen – ‘Ik had net Gossip girl ontdekt, lekker lang met veel afleveringen’ - en op de bank liggen met de eveneens geblesseerde Ted Dalrymple, besloot ze haar flat in Heerenveen te verlaten en terug te keren naar het ouderlijk huis in Zuid-Holland. “Daardoor viel er een last van mijn schouders. Simpele dingen als de was hoefde ik niet meer te doen. Mijn moeder heeft een eigen winkel, dan lag ik daar de hele dag op de bank en konden we kletsen. Ook was ik terug bij mijn oude fysio. Ik merkte dat het daardoor beter en beter ging. Ik kon weer meer, zoals een stukje fietsen.”
In november kon de shorttrackster eindelijk de schaatsen aantrekken. “De eerste keer mocht ik alleen rechtop blijven. Het was heel raar om weer rondjes te rijden. Ik ervoer ook gelijk een beetje druk op mijn benen en mijn rug. Moet ik wel diepzitten als ik het nu al voel?”, zo vroeg Deltrap zich af. “Anderhalve week later lukte dat wel. Al snel voelde het weer goed op het ijs. Ik had verwacht dat ik daar langer voor nodig had. Het was ook zo leuk en bijzonder om te schaatsen. Ik had het echt gemist.”
Half januari zou Deltrap haar eerste race schaatsen, die als kwalificatie kon dienen voor de laatste junioren World Cup en het WK Junioren. “Ik wist niet of die kwalificatiewedstrijd een realistisch doel zou zijn. Een week of vijf van tevoren sprak ik met mijn trainers af dat we het zouden proberen en ernaartoe zouden werken. Als ik er klaar voor zou zijn, zou ik meedoen. Anders niet. Hoe dichterbij de wedstrijd kwam, hoe meer zenuwen ik voelde. Ik verwachtte ook weer wat van mijzelf en wilde me gelijk plaatsen. Maar vertrouwde ik mijn rug al genoeg om te racen? Ik kreeg stress van die vraag of ik er klaar voor was. Bijna een jaar lang had ik geen wedstrijd gereden. Daarom twijfelde ik heel erg.”
“Op een gegeven moment dacht ik: Ik doe het gewoon, met plezier rijden en dan kijk ik waar ik eindig. Het ging veel beter dan verwacht. Met de warming-up voelde ik weer die wedstrijdspanning die ik zo lang niet gehad had, heel leuk om te ervaren.” Deltrap kwalificeerde zich voor de twee toernooien en reed zodoende nog twee internationale wedstrijden. Op het WK voor junioren behaalde ze de zesde plaats op de 1000 meter.
Negen maanden na het horen van haar diagnose is ze nog steeds aan het opbouwen. De pijn is bijna verdwenen, op het ijs kan ze weer alles, maar het laatste stuk kost tijd. “Ik heb heel veel zin om weer te schaatsen en echt hard te trainen. Ik wil graag laten zien hoe goed ik ben, alleen moet ik wel realistisch blijven. Als ik me te veel focus op mezelf bewijzen, zal het minder gaan.”
Voordat ze echt weer vol aan de bak zal gaan op het ijs, eerst de eindexamens. En dan wacht een welverdiende vakantie met haar vriend Jens.
