Of het nou de eerste, de tweede of die laatste zilveren medaille van afgelopen zondag op het ijs van Beijing was, de voldoening bij Selma Poutsma in de avonduren na de wereldbeker was heel groot. “Een tweede plaats is echt heel mooi, ik kan er zeker van genieten. Ik moet nog eens goed nadenken over wat ik in hemelsnaam moet doen om wel een keer dat goud te pakken. Xandra heeft zoveel skills en snelheid….”
Ze zei het zonder jaloezie of een spoortje teleur in haar stem. De Haagse van geboorte draait al wat jaren mee in het internationale circus, maar behoort nog tot de categorie atleten voor wie successen geen reden zijn om het allemaal wat gemakkelijker op te nemen, of om er niet oprecht blij van te worden, al is het nog wachten op individueel goud. Drie keer zilver tijdens drie achtereenvolgende wereldbekers voelt voor haar als winnen, en stimuleert om op zoek te gaan naar het laatste beetje dat nog ontbrak – wat het ook is – voor de zege.
Zondag was er genoeg om blij van te worden. De enorme voorsprong die zij en Velzeboer in goed veertig seconden hadden weten op te bouwen ten opzichte van de andere finalistes, bijvoorbeeld. Ook het bizarre verloop richting finale, met vijf herstarts in de halve eindstrijd en twee pogingen voor de ontknoping van de 500-meterrace, stemde Poutsma meer dan tevreden.
“Ik vond het op een gegeven moment, toen er elk keer werd afgeschoten na de start, behoorlijk spannend worden. Ik hoop niet dat mijn tank langzamerhand leeg begint te raken, dacht ik na een keer of drie herstarten. Eerlijk gezegd was ik erg verrast over het verloop van de rit na al die keren opnieuw te moeten beginnen, want het ging nog steeds hard in de finale. Had ik niet eerder meegemaakt, hoor een race met vijf herstarts. Ik kreeg er zelfs een beetje stress van. Het baalgevoel probeerde ik te verdringen door maar te denken dat iedereen er last van zou hebben.”
En dan te moeten strijden tegen Xandra, van wie je in de race weet dat ze eraan komt en je zal passeren, wat tot dusver ook daadwerkelijk gebeurt. Ben je al dichter bij een oplossing voor dat probleem, zodat je binnenkort ook goud kunt winnen?
“Ze is zó goed, zó snel… Ik moet stappen blijven zetten om een keer hopelijk de gehele rit op kop te kunnen gaan. Maar neem je de wedstrijd van zondag in Beijing: in het rondje dat ze me inhaalde, reed ik op kop de snelste tijd. Dat benadrukt hoe snel Xandra dan nog is. Er valt winst voor me te behalen in de twee laatste ronden. Er wordt zo hard gereden, door veel meer vrouwen dan alleen Xandra, dat ik in deze fase echt blij ben met zilver. Ik ben in vergelijking met afgelopen seizoen gigantisch vooruitgegaan, daarom voelen die drie plakken als gouden medailles.”
Helpt het rijden van de 1000 en 1500 meter je om net dat beetje meer inhoud te kweken wat je kunt gebruiken in de slotfase van de 500?
“Ik zou graag meer inhoud willen hebben, maar ik moet geen trainingen draaien die misschien nadelig kunnen worden voor mijn 500 meter. De langere afstanden zijn nuttig voor me om tactisch te verbeteren. Het blijft echter belangrijk specifiek te trainen op de snelheid die de basis vormt van de sprint. Trouwens, je moet ook conditioneel heel sterk zijn, want aan het slot van de 500 meter voel je elk keer opnieuw hoe lang dat nog is. De langere nummers – zeker op de 1000 ligt het tempo ontzettend hoog - zijn uitstekende prikkels voor de sprint. Daar doe je hardheid mee op.”
Bondscoach Niels Kerstholt ziet met genoegen hoe Poutsma steeds dichter bij het goud komt. “Om dat te bereiken, zijn er eventueel nog wat dingetjes te winnen. Selma is het snelst weg, maar omdat Xandra’s start tegenwoordig ook super is, pakt ze op dat onderdeel niet veel voorsprong meer. Als ze in het tweede deel van de race meer smooth kan blijven schaatsen – soepeler bewegen, zeg maar – kost het haar minder kracht. Zo kan ze haar snelheid langer vasthouden en gemakkelijker de goede lijnen rijden. Nu zie je dat tegen het einde van de 500 meter de echte power uit haar optreden verdwijnt. Doorversnellen wat ze dan zou moeten doen, lukt niet meer. Maar ik denk dat het een kwestie van tijd is voordat ze daar ook in slaagt en dan zal ze kunnen winnen. Want er binnendoor glippen is er dan niet meer bij voor Xandra”, oordeelt de Utrechter.
Soepeler bewegen, dat wil de voormalige Nederlandse shorttracktopper nog wel iets beter uitleggen. “Vloeiender rijden zorgt dat de snelheid hoger blijft, je minder van je lijn afwijkt en je de bochten ronder kunt nemen. Worden die te hoekig, dan begint ze te veel op kracht te glijden waardoor er energie verloren gaat.” Wat hij bedoelt: het een heeft met het ander te maken. “Over meer energie beschikken betekent ook weer dat je meer om je heen kunt kijken waar de tegenstanders zitten. Moet ik deze bocht wijd nemen of juist krap? Op die wijze wordt het steeds lastiger om haar te passeren.
“Shorttrack vraagt van een atleet dat hij of zij verschillende dingen tegelijk moeten kunnen doen. Het is net autorijden. Alleen autorijden, terwijl je je lichaam ook in allerlei gekke houdingen moet sturen. Het is niet alleen van waar zit ik?, ook waar hangt de rest uit? Het heeft bij Selma nog even tijd nodig om alle automatismen erin te slijpen. Je kunt het proces proberen te versnellen door heel veel 500 meters te laten rijden. Het is volgens mij echter beter de rust te bewaren en elke dag een stapje zetten.”
Vrijdag, zaterdag en zondag wordt opnieuw om wereldbekermedailles gestreden, deze keer in Seoul. Alle info over het toernooi in Zuid-Korea staat hier.
