Te gek. Surrealistisch, bijna. Geen armen de lucht in van vreugde, wel van vertwijfeling. Want wie had er nou gewonnen in die adembenemende rush naar de streep op het ijs van de Mokdong Arena in Seoul, waar in maart al zoveel medailles in de wacht waren gesleept? Selma Poutsma hapte, hangend over het veiligheidskussen, naar lucht, Xandra Velzeboer bleef gebiologeerd naar het scorebord kijken, terwijl ze haar handen voor zich samenvouwde, alsof ze even snel een schietgebedje deed voor een goede afloop. Een paar tellen later brak de lach door op haar gezicht, op dat van Selma, bij iedereen die achter de boarding in het oranje gehuld vol spanning had staan meeleven in de 43 seconden durende thriller. Het scorebord loog niet: 1. Selma Poutsma, en 1. Xandra Velzeboer. Of omgekeerd. De 500 meter was opnieuw van Nederland. Met een stukje daarachter een Chinese, Ye Wang, die als figurant in de razendsnelle eenakter brons verdiende.
Een mooiere apotheose was niet denkbaar, en tegelijkertijd zo perfect passend bij de gebeurtenissen van de voorbije maanden. Waar Velzeboer, de regerend wereldkampioene op het sprintnummer, in de voorgaande drie wereldbekers keer op keer bewees dat zij de onkreukbare koningin is op de show die voorbij is voordat je er erg in hebt, liet Poutsma zien dat ze in dezelfde discipline minstens zoveel potentie heeft als haar succesvolle ploegmaat.
Haar kracht zit ‘m vooral in haar onwaarschijnlijk rappe eerste meters van de race. Wedstrijd na wedstrijd bewees Selma in het eerste gedeelte van het seizoen dat ze op de start mannelijke explosiviteit in de benen heeft. Ze vertrekt zo hard dat ze daarmee een voorsprong verkrijgt op de rest die meestal niet meer kan worden goedgemaakt door de andere vrouwen. Met uitzondering van een: majesteit Velzeboer. De Culemborgse beschikt namelijk over de eigenschap dat ze gedurende de 500 meter elke ronde weet door te versnellen en in de slotfase niet meer te houden is.
Die twee verschillende racestijlen zijn sinds de derde week van oktober, toen de World Cup 2023-2024 met een dubbel weekend in Montréal werd afgetrapt, bepalend geweest op de sprint. De uitslag was steeds identiek, wat betreft de belangrijkste klasseringen: 1. Velzeboer, 2. Poutsma; overigens, met uitzondering van de tweede opvoering in de Canadese stad, waar Xandra min of meer bestolen werd van het goud door een zeer discutabele penalty. Wat eveneens elke keer terugkeerde, was het op elkaar lijkende koersverloop. Poutsma katapulteerde zichzelf naar de kop, hield Velzeboer drie ronden achter zich, maar wist ook dat de blonde kopvrouw van de Nederlandse selectie vroeg of laat een gaatje in haar defensie zou vinden om erlangs te vlammen.
De thriller van Seoul week behoorlijk af van de voorgaande confrontaties. Poutsma had niet de gewenste startpositie 1, maar moest vanaf stip 3 vertrekken. Velzeboer had juist wel het voordeel van de plek die de kortste weg is naar de eerste bocht. Ze verslikte zich evenwel, miste de start volledig en moest als derde rijdster een haast utopisch karwei zien te klaren, wetend dat ver voor haar een Chinese en Selma als jachthonden naar de meet jakkerden. Poutsma reed de longen uit haar lijf. Hoe dichter ze bij de poort naar het gouden paradijs kwam, hoe moeilijker de meters onder haar doorgleden. Het werd nog net geen stilvallen, en racen veranderde zichtbaar in ploeteren, terwijl Velzeboer een nieuw vaatje energie vond om extra gas te kunnen geven. Samen stormden ze uiteindelijk op de finish af, om precies gelijk de voorste schaatspunt door de elektronisch tijdwaarneming te laten registreren.
Selma Poutsma: 'Ik denk dat ik nu wel een wereldtopper ben'
“Dit was heel spannend, tot de gedachte van oh, ga ik het nou weer missen….” Enkele uren na het bijna sprookjesachtige slot van de 500 meter voor vrouwen klonk Selma Poutsma nog altijd wat beduusd van hetgeen haar was overkomen.
Terwijl ze alweer met TeamNL in een bus op weg was naar het vliegveld van Seoul voor de terugreis naar Nederland, zocht ze in het kakelende gezelschap een rustig plekje om even te praten over de wonderlijke race in het Mokdong-stadion die haar het felbegeerde goud had opgeleverd. Het spannende waarvan ze eerder sprak, had vooral betrekking gehad op de voor haar ongewone startpositie. “Als je op 3 begint is dat absoluut geen garantie dat je naar 2 of 1 kunt komen. Ik was erg verrast toen dat wel gebeurde. Op dat moment nam ik me voor alleen maar zo hard mogelijk te rijden, in de wetenschap dat ik marge moest hebben voor de slotronden waarin ik over het algemeen verval ken. Op dat punt moet ik hard blijven werken om uiteindelijk meer te kunnen profiteren van mijn wapen, de goede start”, vertelde ze.
Een keer goud betekent meer honger naar dit ultieme resultaat. “Ik ben ontzettend blij, ook over het feit dat ik me bij elke World Cup voor de A-finale heb kunnen kwalificeren. Dat is voor iemand die dat verleden jaar niet of nooit deed, supergoed. Verder denk ik dat ik uit deze serie vertrouwen kan halen.” En tot slot kwam ze, schoorvoetend, met een aardige uitsmijter. Ik ben nu wel een wereldtopper. Denk ik.” Die laatste twee woordjes had ze gerust achterwege kunnen laten...
Twee golden girls zouden er amper drie kwartier later vijf worden. De vrouwenrelay die winst opleverde in Montréal en Beijing, vormde een meer smakelijk dessert. Zonder de geblesseerde Michelle Velzeboer (sterk vervangen door Diede van Oorschot) schaatste het kwartet even geduldig als slim in de rondte, uitstekend de specialiteit van Velzeboer (bijna onzichtbaar inhalen) benuttend. Met nog negentien ronden schoof Oranje op van vier naar drie, zes ronden verder gebeurde hetzelfde (van drie naar twee) en toen Xandra op een kleine kilometer van de aankomst voor de derde keer stuivertje had gewisseld en de koppositie had ingenomen, was het een kwestie van 'naar huis scheuren'. Dat lukte op soevereine wijze.
De mannen, in een eindstrijd met vijf naties, konden geen beroep doen op Jens van 't Wout. Hij had de halve finale van de 1500 meter wel bereikt, maar kort na de start bleek dat er van duelleren geen sprake kon zijn door een kapotte enkel. De vier Teun Boer, Itzhak de Laat, Friso Emons en Kay Huisman lieten zich niet van de wijs brengen. Een eerste meevaller was een schuiver onderweg van een Koreaan, de tweede volgde na de race, omdat Italië werd bekeurd wegens een overtreding op De Laat. De Zuid-Europeanen konden daarom fluiten naar het zilver dat Nederland dankbaar in ontvangst nam: het was namelijk de eerste plak op het teamonderdeel deze jaargang.
Alle uitslagen van de World Cup staan hier.
