Schaatsen met rugproblemen, het lijkt een erg lastige combinatie. De gebogen schaatshouding is voor een rug meestal niet bevorderlijk en dan komt er in de bocht ook nog eens extra kracht op te staan. Maar niet in alle gevallen is een carrière als topschaatser uitgesloten. Shorttrackster Sanne van Kerkhof weet bijvoorbeeld wel beter.
Sanne van Kerkhof | Foto: Sander Chamid
Allereerst een kanttekening: niet elke klacht is hetzelfde. Van Kerkhof heeft last van een ingezakte tussenwervelschijf. Hierdoor komen haar wervels in voorovergebogen houding op elkaar, wat pijn doet. De shorttrackster wordt al acht jaar geplaagd door deze chronische blessure. Van Kerkhof: "Niet iedereen heeft wat ik heb, maar de ervaring die ik kreeg door mijn blessure is: niet met alle rugklachten hoef je het sporten op topniveau op te geven."
Hoewel artsen haar in het verleden voorspelden dat ze een topsportcarrière wel kon vergeten, bewees Van Kerkhof de afgelopen jaren het tegendeel. Samen met haar coach Jeroen Otter en de krachttrainer en fysiotherapeut van het nationale team bedacht Van Kerkhof manieren om toch hard te kunnen trainen.
Van Kerkhof: "De voorwaarde is natuurlijk wel dat je niet je gezondheid riskeert. Met mijn aandoening is het veilig om te sporten. De diagnose kan namelijk niet verergeren."
Advies 1: minder ijsuren
Beperk het aantal uur in gebogen houding. IJstrainingen zijn onontbeerlijk voor een schaatser, maar sommige trainingen kunnen ook op andere manieren worden uitgevoerd. In vergelijking met haar ploeggenoten staat Van Kerkhof minder vaak op het ijs. Als de groep twee keer per dag schaatst, houdt zij het regelmatig bij één ijstraining. Of ze schaatst twee keer één uur, in plaats van twee keer twee. Door het aantal ijsuren te verminderen is de belasting op haar rug lager.
Dat betekent niet dat Van Kerkhof minder zwaar traint. Zij vervolgt de trainingen echter op een andere manier. Zo stapt weleens tussen de langebaanschaatsers op het ijs. Schaatsen op een baan van vierhonderd meter is qua druk op het lichaam minder zwaar dan het schaatsen op de kleine shorttrackbaan. Of Van Kerkhof fietst op een hometrainer, waarbij ze staand met rechte rug op zwaar vermogen trapt en zo haar benen gebruikt. Daarnaast doet de shorttrackster vaker oefeningen langs de kant, de zogenaamde droogtrainingen, waarbij ze wel haar benen belast, maar niet haar rug.
Advies 2: de ligfiets
Van Kerkhof fietst op een ligfiets. Een ‘dom ding’ noemt ze het, maar nuttig is het wel. Terwijl ze op een normale racefiets niet langer dan tien minuten zou kunnen fietsen, houdt ze het liggend zonder problemen vol. "Op die manier train ik wel mijn hart en longen en belast ik ook mijn benen", zegt Van Kerkhof.
Advies 3: pas krachttraining aan
Een halter in de nek nemen met aan elk uiteinde een schijf van een kilootje of dertig, zoals zoveel schaatsers met gemak doen? Van Kerkhof waagt zich daar niet aan. Om haar rug te ontzien draagt zij een vest met daarin gewichten en doet ze vervolgens haar oefeningen, die speciaal zijn samengesteld door de krachttrainer van het team. "Zo maak ik mijn benen wel sterk, maar krijg ik geen last van mijn rug."
Advies 4: ga regelmatig naar de fysiotherapeut
Van Kerkhof: "Mijn spieren zijn vaak erg gespannen, dus ik laat mijn rug regelmatig losmaken en masseren. Dit doe ik minimaal een keer per week, maar in de wedstrijdperiode meestal tweewekelijks." Daarnaast is het belangrijk om veel aandacht te besteden aan buik en rugspieren.
Advies 5: blijf goed naar je lichaam luisteren
Haar ploeggenoten schaatsten zondag in Seoul een nieuw Nederlands record, Van Kerkhof keek vanachter haar laptop in Nederland toe. Normaal gesproken had ze meegedaan aan de relay, maar haar lichaam liet het niet toe. "Het gaat nu alweer een stuk beter. Ik kreeg last van mijn rug terwijl het daarvoor juist goed ging. Ik werd minder oplettend en dat is gevaarlijk."
Van Kerkhof verwacht er bij de wereldbekerwedstrijd in Turijn weer bij te zijn. "Ik heb het geluk dat ik bij mijn rugproblemen geholpen word door goede mensen om mij heen", zegt Van Kerkhof. En ze dankt veel aan haar eigen doorzettingsvermogen. Ze wil haar droom, het halen van de Olympische Spelen, niet opgeven door beperkingen van haar lichaam. "Ik ben trots op wat ik tot nu toe bereikt heb met het lichaam wat ik heb. En ik heb een hele mooie tijd zo."
