Het is geen eenvoudige klus. Vaak wordt er bij sportstadions een nieuw stadion elders gebouwd en als het is opgeleverd wordt het oude gesloopt. Of, zoals bijvoorbeeld met het Engelse voetbalstadion Wembley is gebeurd, het oude stadion wordt volledig gesloopt en een nieuw gebouw opgetrokken.
Bij Thialf is er gekozen voor vernieuwbouw. Dat betekent dat er gebruik wordt gemaakt van de basis van het bestaande ijsstadion om een nieuw gebouw te creëren. Het betekent ook dat er tijdens de verbouwing gewoon geschaatst kan worden. In die zin heet het project wel iets weg van een groot infrastructureel project zoals bij het Centraal Station in Utrecht. De treinen blijven rijden, de reizigers blijven komen, maar ondertussen wordt er een compleet nieuw station opgeleverd, stukje voor stukje, beetje bij beetje.
Zo gaat het bij het ijsstadion in Heerenveen ook. En dat is uniek in de wereld van het schaatsen. De hal wordt van buiten en van binnen volledig vernieuwd, maar tegelijkertijd gaat het schaatsen gewoon door. Afgelopen zomer is er een nieuwe vloer onder de 400-meterbaan gelegd. De vlakste betonvloer ter wereld, zo claimen de Friezen.
Het meest zichtbare werk in Thialf wordt geleverd door de bouwvakkers. Zeker in de zomer waren zij elke dag aanwezig om het oude stadion te strippen en het nieuwe op te bouwen. Zij legden de nieuwe leidingen van de ijsmachines, stortten het beton en tuigden de nieuwe buitenkant op.
Ingewikkelde puzzel
Maar naast een kwestie van slopen en bouwen is de weg naar het nieuwe Thialf een ingewikkelde puzzel die niet aan de betonmolen of heimachine wordt opgelost, maar achter bureaus. Dat is de kant die bij grote projecten vaak onderbelicht blijft, maar van wezenlijk belang is.
Het is juist dat werk, dat buiten de bouwplaats wordt verzet, waar Continu - de sponsor van de schaatsploeg van coaches Marianne Timmer - actief in is. Het bedrijf dat onlangs een nieuwe vestiging in Heerenveen opende detacheert kaderpersoneel in de bouw en richt zich op de arbeidsmarkt voor de mannen en vrouwen die op kantoor bezig zijn om alles soepel te laten verlopen.
En dat is geen sinecure. Neem de nieuwe vloer onder de 400-meterbaan in Thialf. Het storten zelf nam een dag in beslag. Twee ploegen waren ’s ochtends om half acht begonnen, rug aan rug. De ene ploeg vertrok al stortend in de wedstrijdrichting over de baan, de andere ploeg ging tegen het verkeer in. In de middag troffen ze elkaar aan de overkant van de baan.
Maar al met al was het maken van de vloer verre van ‘een dagje’ werk. Het was als een 500 meter op een WK. Weken, zo niet maanden, van voorbereiding zaten in dat ene moment. Weken van rekenen en tekenen. Het draait bij Thialf om onwaarschijnlijk grote getallen. In het nieuwe ijsstadion is straks 1100 ton staal verwerkt, 60 vierkante kilometer vloerverwarming, 232 heipalen en 13 miljoen liter beton.
Vloer en dakconstructie
Ook de vloer is meer dan een paar pijpleidingen en een bovenlaagje. Maar liefst 120 kilometer leiding ligt er in om het ijs te maken. En in de vloer zijn minstens tien verschillende materialen verwerkt. Van kanaalplaten, zandcement en wapening tot meerdere soorten folies en isolatiemateriaal. De risico’s van het daadwerkelijke storten van de betonlaag werden ver van tevoren door alle betrokken partijen doorgesproken en de details uitgelicht. Het protocol waarmee de bouwers aan de slag gingen besloeg meerdere A-4’tjes.
De vloer is een van de meer complexere onderdelen van de verbouwing, maar ook elders wordt het werk minutieus voorbereid. De bezoeker van Thialf tijdens de KPN NK Afstanden kan het zich wel voorstellen. Van buiten is het complex al aardig vernieuwd, zo is de entree compleet anders dan voorheen, maar van binnen is Thialf nog zijn oude vertrouwde zelf.
Daar zit tegelijkertijd de uitdaging voor de komende zomer: het oude binnenwerk moet eruit. Voor de oude tribunes is dat nog te overzien. Die kunnen zogezegd stoeltje voor stoeltje eruit. Maar de hele dakconstructie is een ander verhaal. Die wordt volledig vervangen terwijl de buitenkant er al staat. Een deel van de oude constructie zal letterlijk door de nieuwe schil heen naar buiten moeten. Vervolgens wordt er een nieuw dak op het bestaande complex gebouwd. Daarin draait alles om planning en nauwkeurigheid.
In die zin lijkt de verbouwing van Thialf op de aanpak van de schaatsers die het van een fraaie ijsbaan moet voorzien. Ook als schaatsers zich willen verbeteren bouwen ze voort op bekende en beproefde technieken, maar vullen ze dat met nieuwe elementen aan. En net als bij de vernieuwbouw luistert dat heel nauw en komt het aan op gedetailleerde plannen en een secure uitvoering.
