Met het tongpuntje tussen de lippen zit een jonge schaatsster achter de laptop. Verderop duwt een krullenbol op ritmische computerpieps zijn geknielde been steeds wat naar voren. En daar lijkt een atlete Twister te spelen: ze reikt met haar teen naar de punten van een op de vloer geplakte ster van tape. Welkom bij de Rabo Talentdagen 2020!
Wat we hier zien? Schaatsster 1 buigt zich over een vragenlijst die inzicht geeft in haar mentale toestand. Hoe beleeft ze haar sport, hoe gaat ze met tegenslag om, is ze een teamspeler? Sporter 2 mag laten zien hoe het zit met zijn coördinatie en balans. Bij nummer 3 wordt gemeten hoe stabiel haar enkelgewrichten zijn. Een oude bekende, Annamarie Thomas, haar coach, neemt de resultaten op.
350 talenten
Jetske Wiersma kijkt alles met een glimlach aan. Wat vorig jaar klein begon, is een hele tour geworden. "We testen nu zo’n 350 jonge atleten, in de leeftijd van 14 tot 18 jaar", vertelt de hoofdcoach talentontwikkeling van de KNSB. "Ze komen uit alle disciplines: langebaan, shorttrack, inlineskaten en kunstrijden. De helft is afkomstig van de vijf KNSB Talent Teams, de andere helft zijn rijders uit de laag daaronder, meestal rijders uit baanselecties."
De Rabo Talentdagen vinden plaats in april/mei, bij het begin van de zomertrainingen, en in augustus/september, als de schaatswinter bijna weer begint. Twee keer per jaar dus gaat de hele kweekvijver door de teststraat. "De organisatie ervan rijst langzaam de pan uit", zegt Wiersma. Corona maakte het er niet eenvoudiger op. "We hebben nu tien dagen nodig om ze allemaal aan de beurt te laten komen."
Het KNSB-testteam legt een hele batterij gegevens vast. Fysiek gaat het onder meer om lengte, gewicht, kracht, uithoudingsvermogen, coördinatie, lenigheid, enkelstabiliteit en balans. Op het mentale vlak wordt gezocht naar zaken als weerbaarheid, focus, motivatie, zelfregulering, doelen stellen en: hoe beleef je je sport?
Drie doelen
Het doel van de deze testsessies is drieledig. Ten eerste: van alle rijders uit de KNSB Talent Teams ontstaat zo een goed beeld van hoe iedereen er voor staat. Is na de zomer nog enige bijsturing nodig, dan kan dat. Omdat iedereen dezelfde testen doet, in gelijke omstandigheden, is vergelijking van talenten én hun ontwikkeling mogelijk. Alle data wordt opgeslagen in één centraal systeem: Smartabase. Iedere rijder heeft hierin een eigen digitaal dossier.
Twee: door ook jongere rijders te testen is de KNSB eerder in staat om talenten te herkennen. Natuurlijk kun je op basis van gereden tijden in jeugdwedstrijden al best zien wie aanleg heeft. Maar de tests bieden ook objectief inzicht in de groeimogelijkheden die talenten hebben.
Wiersma: "Het liefst hebben we talenten in beeld acht jaar voordat ze voor het eerst een internationale podiumplek behalen. Gemiddeld doen ze als ze 21, 22 jaar oud zijn. Dus wil je ze vanaf 13, 14 jaar onder je hoede kunnen nemen. De eerste jaren ga je van herkenning naar bevestiging en daarna heb je vier, vijf jaar voor de ontwikkeling van talent."
Voorspellende waarde
Dan is er nog een derde aspect aan de Rabo Talentdagen: het testen van jonge schaatsers levert een schat aan informatie op. Gooi je dat allemaal in de computer en laat je er uitgebreide analyses op los, dan komen daar mogelijk formules uit die kunnen helpen om met de generatie van nu in de toekomst te kijken.
"We hopen uiteindelijk dat die data voorspellende waarde gaat krijgen." Hier komt bewegingswetenschapper Sander van Ginkel om de hoek kijken, die als embedded scientist in dienst is van de KNSB. Hij is de man die, samen met collega Bjorn de Laat en diverse studenten, alle data verzamelt en analyseert.
"Iemand die goed scoort op de fiets maar een slechte coördinatie heeft, gaat waarschijnlijk nooit toptijden schaatsen. Maar wat is nu de ideale combinatie van al die factoren, wat heb je nodig om de top te bereiken? We analyseren ook andersom: hoe scoorden huidige toppers vroeger? Via oude testdata en Smartabase verzamelen we steeds meer uniforme, betrouwbare data en zo hopen we ooit een voorspellende formule te ontdekken."
Regio
In het tweede jaar zijn de Rabo Talentdagen uitgegroeid tot een fenomeen. Enige scepsis heeft plaatsgemaakt voor enthousiasme en betrokkenheid vanuit de regio. Jeugdcoaches kijken mee en doen inspiratie op. Jonge rijders uit baanselecties testen samen met oudere streekgenoten uit KNSB Talent Teams. "Daar kunnen ze zich aan optrekken, het is mooi voor hun motivatie", zegt Wiersma. "Alles bij elkaar bevordert het de verbinding van alle mensen die in de regio werken aan talentontwikkeling."
Juist die regionale impact stemt partner Rabobank, die bij de talentdagen ook workhops over voeding verzorgt, tevreden. Sven en Ireen zijn ook ooit begonnen bij hun club in Heerenveen en Tilburg", zegt Tom van Kuyk, hoofd sponsoring Rabobank Nederland. "Talentherkenning en - ontwikkeling vindt in eerste instantie in de regio plaats. Het is goed om te zien dat wij daaraan via de Rabo Talentdagen een serieuze bijdrage kunnen leveren."
Ouders
Een belangrijke partij die tijdens deze testmiddagen en -avonden niet wordt vergeten, zijn de ouders. Vorig jaar mochten ze, tussen het brengen en halen van hun kinderen, vanaf de tribune toekijken. Nu kunnen ze ook deelnemen aan workshops, verzorgd door een sportpsycholoog. Zo zijn die paar uur nog nuttig besteed ook.
Wiersma: "Hoe ga je om met een kind dat aan topsport doet? Dat leer je nergens, je moet het zelf uitvinden. Je kind ontwikkelt zich snel. Is eerst nog geheel afhankelijk van jou en groeit uit tot een zelfstandig topsporter. Via die workshops geven we ouders nuttige handvatten mee om daarop in te kunnen spelen."
We gaan terug de zaal in. Op de fiets, bij de gevreesde Wingate-test, trapt Jarle Gerrits zich in dertig seconden helemaal uit de naad. "Het is mooi dat we deze testen doen", zegt de rijder van KNSB Talent Team Zuid. "Je kunt goed zien hoe je ervoor staat na een hele zomer te hebben getraind. Als het nodig is, heb je nog even de tijd om bij te sturen voor het seizoen weer begint."
