Historie
De historie van de WK Afstanden is nog maar kort. In 1996 werd namelijk pas voor het eerst een wereldkampioenschap per afstand verreden. Bij de eerste editie in Hamar waren het Annamarie Thomas (1000 en 1500 meter), Jeroen Straathof (1500 meter), Ids Postma (5000 meter) en Gianni Romme (10.000 meter) die voor Nederland titels in de wacht sleepten. In de jaren die volgden zouden de WK Afstanden uitgroeien tot het belangrijkste schaatstoernooi van het seizoen, buiten de Olympische Spelen gerekend.
Slechts eenmaal werden de WK Afstanden ook in een olympisch seizoen verreden, in 1998 om precies te zijn. Sindsdien is het gebruikelijk dat het jaar voorafgaand aan de Spelen de WK Afstanden in de olympische stad gehouden worden. Te verwachten valt dus dat de WK Afstanden komend seizoen in Beijing zullen plaatsvinden.
Voor het zover is, is eerst Salt Lake City nog het toneel van de mondiale titelstrijd. De ijsbaan in de Amerikaanse stad ligt op een hoogte van 1425 meter boven zeeniveau, wat zorgt voor een lage luchtweerstand en dus razendsnelle tijden. De Utah Olympic Oval is dit jaar voor de derde keer gastheer, nadat ze eerder al in 2001 en 2007 de WK Afstanden organiseerden. Vorig jaar werd hier de afsluitende World Cup gereden en werden er tal van wereldrecords gereden.
Wie wonnen het vaakst?
Na de vijf gouden medailles voor Nederland in de eerste editie van het WK zouden in de jaren daarna nog vele volgen. Nederland is namelijk recordwinnaar op de WK Afstanden, met maar liefst 85 gouden medailles, verdeeld over de mannen (61) en vrouwen (24). De nummer twee, Duitsland, volgt op flinke afstand met 'slechts' 36 keer goud (allemaal behaald door vrouwen). Canada staat derde met in totaal 22 titels (15 vrouwen, 7 mannen).
Recordhouder bij de individuele titels is Sven Kramer. Vorig jaar behaalde hij zijn twintigste titel door met Douwe de Vries en Marcel Bosker de ploegenachtervolging te winnen. Bij de vrouwen staat Martina Sablikova bovenaan met 15 titels, al zit Ireen Wüst de Tsjechische op de hielen met 13 gouden plakken. Andere nog actieve schaatsers met veel wereldtitels zijn Jorrit Bergsma (4) en de Duitse veterane Claudia Pechstein (5).
Test je kennis en maak kans op de unieke schaatsen.nl schaatshoezen van schaatshoes.nl!
Hoe verliep het vorige WK?
De meest memorabele afstand van het vorige WK is toch wel de 1500 meter van Ireen Wüst. Na het overlijden van haar vriendin Paulien van Deutekom beleefde zij een heel heftige periode. Op 10 februari, de dag dat Van Deutekom in 2008 wereldkampioene allround werd, won Wüst de 1500 meter op de WK Afstanden. "Ik wilde heel graag voor haar de wereldtitel pakken en dat heb ik gedaan. Ik denk dat ze me vandaag een beetje heeft geholpen", sprak ze vorig jaar na haar titel.
Naast de zege van Wüst waren er nog veel meer mooie overwinningen en verrassingen vorig jaar. Sverre Lunde Pedersen imponeerde met een ijzersterke 5000 meter, Vanessa Herzog doorbrak de hegemonie van Nao Kodaira op de 500 meter en Thomas Krol pakte zijn allereerste wereldtitel ooit door de 1500 meter op zijn naam te schrijven. "De visie en aanpak van Jac (Orie, red.) in combinatie met de geweldige ploeg om me heen zijn voor mij perfect gebleken."
Verder was Martina Sablikova als vanouds sterk op de lange afstanden en versloeg Jorrit Bergsma Patrick Roest in een spannend gevecht op de 10.000 meter. De teamsprint stond voor het eerst op het programma en leverde meteen dubbel succes op voor Nederland. Voor Kjeld Nuis was het, ondanks de gouden plak op de teamsprint, geen toernooi om met een goed gevoel op terug te kijken. Hij verloor zijn wereldtitels op de 1000 en 1500 meter, maar maakte het een paar weken later goed door bij de wereldbekerfinale twee wereldrecords te rijden.
Wie komen er dit jaar in actie?
Op basis van het selectiemoment, de KPN NK Afstanden van eind december, zijn de beste drie schaatsers per afstand geselecteerd voor het WK. De selectie voor de teamsprint, ploegenachtervolging en mass start is samengesteld door bondscoach Jan Coopmans.
Mannen
500 meter: Kai Verbij, Dai Dai N'tab, Jan Smeekens
1000 meter: Kjeld Nuis, Thomas Krol, Kai Verbij
1500 meter: Kjeld Nuis, Patrick Roest, Thomas Krol
5000 meter: Patrick Roest, Jorrit Bergsma, Sven Kramer
10.000 meter: Jorrit Bergsma, Patrick Roest
Ploegenachtervolging: Sven Kramer, Patrick Roest, Douwe de Vries, Marcel Bosker
Mass start: Jorrit Bergsma, Arjan Stroetinga
Teamsprint: Dai Dai N'tab, Kjeld Nuis, Kai Verbij, Thomas Krol
Vrouwen
500 meter: Femke Kok, Letitia de Jong, Jutta Leerdam
1000 meter: Ireen Wüst, Letitia de Jong, Jutta Leerdam
1500 meter: Ireen Wüst, Joy Beune, Melissa Wijfje
3000 meter: Esmee Visser, Irene Schouten, Carlijn Achtereekte
5000 meter: Esmee Visser, Irene Schouten
Ploegenachtervolging: Ireen Wüst, Antoinette de Jong, Melissa Wijfje, Carlijn Achtereekte
Mass start: Irene Schouten, Melissa Wijfje
Teamsprint: Femke Kok, Jutta Leerdam, Letitia de Jong, Ireen Wüst
Wie zijn de favorieten?
Op de kortste afstand gaat de strijd tussen de Russen en Japanners, al heeft ook Dai Dai N'tab een kans op de titel. Op de 1000 en 1500 meter zijn Thomas Krol en Kjeld Nuis de grote favorieten. Zij zullen op forse tegenstand kunnen rekenen van Pavel Kulizhnikov (1000 meter) en Denis Yuskov (1500 meter). Op de langste afstanden is het uitkijken naar Patrick Roest, Jorrit Bergsma en op de 5000 meter ook Sven Kramer. Concurrentie kan er komen van Danila Semerikov en Denis Yuskov, maar ook regerend wereldkampioen op de 5 kilometer, Sverre Lunde Pedersen, en wereldrecordhouder Ted-Jan Bloemen zijn outsiders.
Bij de dames zijn er vijf kanshebsters voor het goud op de 500 meter (Olga Fatkulina, Daria Kachanova, Angelina Golikova, Vanessa Herzog en Nao Kodaira). Brittany Bowe wil in eigen land knallen op de 1000 en 1500 meter en zal op de 1000 meter de concurrentie onder meer aangaan met Jutta Leerdam en op de 1500 meter met een gebrande Ireen Wüst. Zij heeft zichzelf nog altijd tot doel gesteld om een wereldrecord te rijden op de 1500 meter. Ook Miho Takagi is na haar ijzersterke races in Calgary een belangrijke kandidaat voor de zege, terwijl Martina Sablikova flinke tegenstand kan verwachten van Ivanie Blondin en Esmee Visser.
Op de ploegenachtervolging hebben de Italianen, Russen en Nederlanders dit seizoen bij de mannen ieder een World Cup gewonnen. Olympisch kampioen Noorwegen kwam nog niet zo goed uit de verf en met Japan en Canada zijn er ook nog andere sterke landen voor de zege. Bij de vrouwen zal de strijd gaan tussen Japan, Nederland en Canada. Op de teamsprint zijn vooral Rusland en Nederland favoriet, al zouden ook Japan, China en Noorwegen hoge ogen kunnen gooien.
Ook van de mass start is het verloop lastig te voorzien, maar bij de vrouwen staat er dit seizoen geen maat op Irene Schouten. De regerend wereldkampioene zal alleen genoegen nemen met de wereldtitel, maar dat zal ook voor de Canadese Ivanie Blondin gelden. Bij de mannen is het naast het duo Stroetinga-Bergsma uitkijken naar titelverdediger Joey Mantia, Europees kampioen Bart Swings en de altijd sterke Zuid-Koreanen.
Hoe kan ik het volgen?
De NOS is het hele weekend live bij het schaatsen aanwezig. Details over de uitzendingen vind je hier. Verder zijn de wedstrijden te volgen via de livestream van de ISU of op schaatsen.nl/langebaan.
Klik hier voor meer informatie over de WK Afstanden van komend weekend.
