Al vroeg in de koers over zestien ronden reden Sjoerd den Hertog, Bob de Vries, Mats Stoltenborg en Bart de Vries weg uit het peloton. De koplopers sloegen snel een gat en kregen niet veel later gezelschap van Robert Bovenhuis. De ontsnapping was een van de mogelijke scenario's van coach Jillert Anema. "We hadden besproken dat Bob en ik in een vroege kopgroep zouden zitten", vertelt Den Hertog. "In de loze ronde zag ik Bart de Vries en Mats bij mij in de buurt rijden en dacht: die zijn daar ook wel voor te porren. Het liep precies zoals gepland."
Met vijf rijders uit vier verschillende ploegen werd er in het peloton vooral naar elkaar gekeken en hield met name Team Jumbo-Visma, die met Stoltenborg in het kopgroepje zat, de benen stil om de wedstrijd verder te controleren. "Ik keek er wel van op dat er niet werd gereden door het peloton", aldus Den Hertog. Een poging van Beau Snellink werd in de kiem gesmoord door Jeroen Janissen. Terwijl het rondebord afliep, kwam de kopgroep gestaag dichter bij het peloton. Met vijf ronden te gaan wisten de koplopers aan te sluiten en begon de chaotische slotfase.
Gelapt
Vanuit de marathon zijn de meeste rijders gewend dat het peloton op een ronde achterstand wordt gezet wanneer de staart van het peloton is bereikt door de koplopers. De grootste groep sprint vervolgens met een x-aantal ronden af zodat de leiders in de wedstrijd ongehinderd kunnen strijden om de ereplaatsen. De regels in de mass start zijn anders: een rijder is gelapt op het moment dat hij voorbij wordt gereden door een koploper en moet dan direct de koers verlaten. Het is aan de jury en speaker om de namen door te geven, en daar ging het zondag fout.
"Mijn communicatie was weg", vertelt hoofdscheidsrechter Dina Melis, die samen met de speaker op de finish staat tijdens de wedstrijd. Haar portofoon had het begeven en doordat de koplopers zich mengden in het peloton had ze geen overzicht meer. "Van boven in de jurykamer wordt alles gevolgd en zij zien de voetjes op het scherm voorbij komen." Normaal gesproken worden er helmnummers doorgeven van rijders die ingehaald zijn. "Ik had niet door dat ik met niemand contact had. Voor aanvang van de race kreeg ik nog het verzoek om de beschermende sokjes van een rijder te controleren. Daar heb ik op geantwoord en dat is het laatste geweest."
Op twee rijders was reed Den Hertog iedereen voorbij gereden. Met twee ronden op het bord begon Jorrit Bergsma vragend naar de jury langs de ijsbaan te kijken, maar het vertwijfelde peloton zette toch de vaart erin voor een eindsprint. Chris Huizinga reed nog weg en kwam uiteindelijk als eerste over de meet. Achter hem hadden de koplopers zich een weg gebaand door de meute. "Mats en ik zaten iets voor de rest van de kopgroep", zegt Den Hertog. "Ik wilde eigenlijk al eerder aan gaan, maar ik zat klem. Vervolgens reed ik wel een betere laatste bocht dan Mats en kon ik mijn schaats op de streep nog voor die van hem zette. Het was wel een rommelig sprintje", klinkt het met een gevoel voor understatement.
Waard
Na afloop kwam een aantal schaatsers verhaal halen bij Melis. "Ik vond het heel vervelend en jammer voor de rijders, maar ik wist op dat moment nog steeds niet dat mijn porto stuk was. Ik heb alleen de regel van het inhalen aan hen uitgelegd. Er is wel omgeroepen dat gelapte rijders moeten stoppen, maar ik kon niet zeggen wie eruit moesten. Zij blijven ook allemaal doorrijden, wat moeten ze anders? Je kunt niet tegen de schaatsers zeggen: 'Stop maar, want de scheidsrechter moet een nieuwe portofoon'. Het is heel zonde dat het zo loopt. Materiaalpech, zou je kunnen zeggen."
Voor Den Hertog maakt het verder weinig uit, hij is blij met zijn overwinning. Vanwege de coronamaatregelen is het marathonseizoen nog niet van start gegaan en dat lijkt voorlopig ook niet te gebeuren. "Ik mis de marathon. De mass start is het gene wat daar het dichtstbij komt dus als je dan wint, is dat top." Op het WK Kwalificatietoernooi is er, in tegenstelling tot de zogenaamde traditionele afstanden, geen direct startbewijs te verdienen voor de internationale toernooien. Bondscoach Jan Coopmans zal de rijders selecteren voor de World Cups en WK Afstanden in Heerenveen. "Ik heb ieder geval laten zien dat ik goed ben in het spelletje. De bondscoach moet bepalen wat hij dat waard vindt."
