Op de oprit van de familie Wories staat een paarse motor. ‘Niki’ staat er in sierletters op. Vroeger bracht vader Paul hiermee zijn dochter Niki (20) naar school en haar kunstschaatstraining. De motor typeert de familie Wories; een gezin dat alles over heeft voor de olympische droom van hun dochter Niki.

“Als kind wilde ik musicalster worden”, lacht Niki. “Mensen entertainen, dat deed ik als kind al.” Niki’s tien jaar oudere zus zat op kunstrijden en daar ging ze maar al te graag mee naartoe. Dan hing ze op haar kop aan de tribune om zo ook wat aandacht te krijgen. Kunstschaatsen, dat wilde ze ook. Vanaf haar vijfde ging ze samen met haar moeder en zus op buitenlandse trainingsstages, rond haar negende beheerste ze sprongen die anderen nog niet konden en met de jaren bereikte ze de Nederlandse top.

De motor start tegenwoordig niet meer, ‘maar staat er voor de sier’. Het vervoersmiddel is overbodig, want Niki woont sinds anderhalf jaar in Montreal. “Kunstschaatsen in Nederland is heel klein, zeker vergeleken met langebaanschaatsen. In Montreal zijn tientallen ijsbanen, ik denk net zoveel als er in heel Nederland zijn”, vertelt Niki in haar ouderlijk huis. Ongeveer vier keer paar jaar komt Niki naar Nederland en ziet ze haar familie, twee honden, twee katten en vriendinnen weer. “De omgeving in Canada motiveert en inspireert, de sport leeft er. Omdat er zoveel mensen kunstschaatsen voelt het minder geforceerd.  Ik voel minder druk sinds ik in Canada woon.”

Het idee om naar Canada te verhuizen ontstond ruim twee jaar geleden. Niki was twee keer Nederlands kampioen geworden en had het gevoel dat ze toe was aan een volgende stap. “Elk jaar kwam er een Canadese coach naar Nederland, zij gaf seminars. Zij zei toen: ‘Als je écht goed wil worden, moet je hier weg.’ Dat heeft me aan het denken gezet. Mijn vader Paul, moeder Annelies en ik zochten van alles uit en in de zomer van 2015 ging ik op ‘proef’”, vertelt de kunstschaatsster. Het beviel. Niki stopte met haar studie aan de Johan Cruyff Academy, pakte haar spullen en vloog naar Canada.

Positief

In Canada is Niki leerling van Bruno Marcotte, samen met een tiental internationale kunstrijders. Niki koos bewust voor Bruno, vanwege zijn positieve coaching. “Ik straf mezelf, kan soms negatief blijven. Naast dat Bruno technisch heel goed is, helpt hij me positief te blijven. Wanneer ik me vroeger in mijn kür klaarmaakte voor een sprong, was ik alleen bezig met het element en niet met het rijden. Mijn uitvoering was daardoor af en toe gehaast en ik was met mijn hoofd niet in het moment. Bruno gaf me daar oefeningen voor, daardoor werd ik bewust van mijn eigen gedachten”, legt Niki uit.

Het eerste jaar woonde Niki bij een gastgezin. Daar leerde ze de stad kennen en sprak ze haar eerste Franse woorden. Tegenwoordig woont ze samen met een mannelijke en vrouwelijke kunstschaatser. Contact met het thuisfront heeft ze niet veel. “Het tijdsverschil maakt contact onderhouden extra lastig. Als ik thuiskom, ligt iedereen in Nederland al op bed. Skypen moet je daarom echt plannen, dus het contact wordt minder spontaan. Ik weet niet waarom, maar ik vind het ook wel fijn om in een bubbel te leven.”

Mede omdat contact houden lastig bleek, liep ook haar relatie spaak na een aantal maanden in Canada. Waar haar vriendje haar op Schiphol nog uitzwaaide en zij beide dachten dat het aan zou bleven, bleek het tegendeel waar. “Ik was verliefd. Het is niet zo dat ik hem niet meer leuk vind, maar doordat ik constant in Canada zit, gaat het gewoon niet samen. Het is niet anders. Ik kies nu heel duidelijk voor het kunstschaatsen.”

Eenzaam

Niki kende afgelopen jaar een lastig seizoen. Ze werd twee keer geopereerd aan een slijmbeursontsteking. De blessure ontstond door de wrijving tussen haar schaats en huid. “Het is lastig dat het precies in het preolympisch jaar gebeurde. De EK is eind januari en de WK twee maanden later. Maar ik heb nog steeds vertrouwen in mijn olympische doel.”

Haar olympische droom, daar moet alles voor wijken. “Canada is een geweldig land, maar ik mis Nederland. Ik mis stamppot, de Hollandse kost. Amsterdam, Almere; mijn sociale leven. Soms ben ik verdrietig, voel ik me eenzaam. Dan zit ik op m’n kamer en vraag me af: naar wie kan ik nu toe? Ik heb gelukkig wel een goede vriendin in Montreal, Taylor, en lieve huisgenootjes, maar het is anders dan in Nederland.”

Stoppen

Aan stoppen vanwege haar blessureleed heeft Niki afgelopen seizoen nooit gedacht. Hoe anders was dat vier jaar geleden. Rond haar zestiende ging de kunstschaatsster nauwelijks vooruit en overwoog ze een punt achter haar nog jonge carrière te zetten. “Ik had geen vaste trainingsplaats. Op maandag wist ik niet waar ik moest trainen; in Heerenveen, Groningen of Zoetermeer. Ook op school ging het niet goed. Ik was verdrietig, negatief. Kunstschaatsen was zo’n belangrijk deel van m’n leven en dat leek ineens niet goed te gaan. Ik vond het moeilijk dat m’n ouders zoveel geld in mijn sport investeerden, het voelde alsof het nergens toe ging leiden. Ik ben toen teruggegaan naar mijn oude coach Astrid Tammeling-Winkelman en vanaf toen ging het weer beter. Ik kreeg vertrouwen en dat zag je terug op het ijs. Ik ging harder trainen en zat beter in m’n vel.”

En wie goed wil zijn, moet pijn lijden. Niki weet er alles van. “Kunstschaatsen wordt gezien als een mooie, sierlijke sport. Mensen onderschatten wat voor kracht erbij komt kijken. Het ijs is hard, als je valt doet het pijn. We dragen geen beschermende kleding; ik heb al wat breuken en hersenschuddingen gehad. Buiten het ijs doe ik aan lenigheidsvormen, coördinatie-, kracht- en conditietraining.”

Make-up

Aan Niki zie je dat ze kunstschaatsster is: ze heeft glitters boven haar ogen, een zangerige, klassieke stem en sneeuwvlokjes in haar oren en om haar nek. “Ja, uiterlijk is belangrijk in het kunstschaatsen. Je make-up moet mooi zijn, je haar moet netjes zitten. Maar het is geen Holland Next Top Model, het gaat er meer om dat je er verzorgd uitziet”, legt Niki uit. “In mijn vrije tijd vind ik dat ook belangrijk. Vroeger had ik dat minder, was ik meer de stoere en sportieve rijdster. Ik stond bekend om mijn krachtige sprongen, was niet echt een ballerina. Sinds ik bij Bruno train, word ik steeds sierlijker en vind ik verzorging ook belangrijker. Ik kijk YouTube-tutorials en ga weleens naar een make-upcursus om beter te worden.”

Jurysport

Kunstschaatsen is een jurysport en dat is soms best lastig. “Als je wint, betekent het niet dat je de beste bent, maar dat de jury je de beste vond. Er heerst vriendjespolitiek. Als er een Russin aan het begin van haar kür staat, denken ze al: die is vast goed. Ik start als Nederlandse eigenlijk al met een minpunt. Ach, het zij zo. De Russen hebben zo hun eigen middelen. Ook in het kunstschaatsen is doping, dat vind ik heel erg. Ik win liever vanuit mijn eigen kracht.”

Toekomst

Sjoukje Dijkstra was 42 jaar geleden de eerste en laatste Nederlandse kunstschaatser die olympisch goud won. Of Niki Wories de nieuwe Sjoukje is? Het liefst wel. Niki gaat voor de Spelen van 2018, maar ook die van 2022 moeten haalbaar zijn. Althans, als ze haar sport kan blijven financieren. Niki heeft een ‘talentstatus’ van sportkoepel NOC*NSF, maar krijgt geen financiële steun. “Mijn ouders betalen mijn sport. Dat knaagt. Het is moeilijk te beseffen dat als er geen sponsor komt, het straks klaar is. Dan hebben mijn ouders en ik ons hele leven alles aan de kant gezet voor het kunstschaatsen en dan stop ik niet omdat ik niet goed genoeg ben, maar omdat er geen geld meer is. Hoe lang ik nog kan doorgaan zonder sponsor? Niet lang meer. En dat doet pijn.”

Voor haar toekomst is kwalificatie voor de Spelen dus erg belangrijk. Niki moet twee keer een totaal van 170 punten halen of bij de top-12 op het WK eindigen om naar Pyeongchang te mogen. “In theorie is het mogelijk. Twee jaar geleden was ik 32e op het WK, vorig jaar 22e, dus 12e zou in de lijn der verwachtingen liggen… Als ik Pyeongchang niet haal, vind ik dat ontzettend klote. Ik hoop dat ik dan de mogelijkheid om door te gaan tot en met 2022. Er moet weer een Nederlandse kunstschaatsster naar de Spelen!”