Een overgang naar onvervalst winterweer kunnen we evenwel vergeten in deze tot op heden uitgesproken lauwe louwmaand. Januari 2019 bouwde in de eerste week al een temperatuurplus op van 3 graden en dat is nog steeds zo. Op maandag 14 januari bedroeg het temperatuuroverschot in de Bilt 3,1 graad en kunnen we dus concluderen dat de eerste januarihelft zeer zacht verliep.
Kou zet aan
Het wordt duidelijk minder zacht aan het eind van de week, maar meer dan wat marginale kou zit er niet in. Totaal anders was dat exact 40 jaar terug toen Nederland de legendarische winter 1978/’79 beleefde. Het was een strenge ‘kwakkelwinter’ met volop extreem winterse evenementen zoals sneeuwjachten tijdens de jaarwisseling en half februari, alsmede uitgebreide ijzelsituaties waardoor men op straat kon schaatsen.
Het koudegetal (Hellmann) bedroeg alleen in januari al 132 punten (Groningen) en de winter in toto scoorde uiteindelijk zo’n 260 Hellmannpunten in de regio Twente. Tegenwoordig is het al bijzonder lastig om op 30 tot 50 koudepunten uit te komen en bij 100 ligt toch echt wel de grens voor dit land in het ‘nieuwe klimaat’.
Depressie richting Europa
Vooral op middellange termijn (de fase 20 tot en met 24 januari) lijkt eerst nog een strakke noordwestcirculatie op te komen conform de ontwikkelingen van vooral het Amerikaanse weermodel. Veel arctische kou stroomt dan namelijk uit via Canada richting Newfoundland en komt in contact met het milde water van de oceaan. Gevolg is dat zich diepe depressies ontwikkelen in die regio en vervolgens in de noordwest-zuidoost georiënteerde straalstroom worden opgenomen en richting IJsland en Noorwegen worden getransporteerd.
Op hoogte wordt weliswaar een portie koude lucht meegenomen, zeker in de achterkamer van zo’n venijnige cycloon, maar aan de grond (zeeniveau) wordt er uiteraard eerst nog milde lucht aangevoerd rondom deze depressie. Winterweer wordt op zo’n wijze natuurlijk nooit gefaciliteerd voor de Benelux.
Geringe kans op winterweer
Het moge dus duidelijk zijn dat de kans op serieus winterweer (en dan heb ik het over een periode van tenminste tien dagen met gedurende de nachten matige tot strenge vorst en overdag ook onder nul) niet bepaald groot is voor 25 januari. De kans dat we op deftig natuurijs uit de voeten kunnen eind januari is dus klein. Veel winterkou ligt weliswaar klaar boven het noorden en noordoosten van Europa, maar de uitstroom van dit indrukwekkende koubastion richting de Benelux wordt telkens gefrustreerd door het steevast ontbreken van lagedrukgebieden bij Frankrijk of richting Genua.
Wanneer we maar uitlopers van het Azorenhoog geprojecteerd blijven zien op West-Frankrijk of Engeland, kan het onmogelijk winter worden. Vanaf het weekend geraken we in een soort barometrisch niemandsland waarbij wat koude continentaal polaire lucht wordt ingevangen. Dit geeft zeker vorst gedurende de meeste nachten, terwijl het gedurende het grootste deel van de dag gewoon enkele graden dooit. Langetermijnvisies van onder andere het ECMWF en UKMET (het Britse KNMI) laten echter nog steeds een kouder dan normaal weerpatroon zien voor met name de maand februari.
Deze weerupdate is mede mogelijk gemaakt door Tonzon. Houd schaatsen.nl/natuurijs de komende tijd in de gaten voor meer updates over mogelijk natuurijs!
