Meldonium wordt al jarenlang als medicijn tegen hartproblemen gebruikt, vertelt Kuipers. Het middel is alleen in Rusland en Litouwen, waar het geproduceerd wordt, verkrijgbaar, maar geldt daar als vrij onschuldig middel.
“In principe is het een medicijn voor hartpatiënten. Normaal gebruikt je hart vet, vetzuren, en daar is veel zuurstof bij nodig. Doorgaans is dat geen probleem, maar bij mensen die last hebben van een vernauwing van de aderen wel. Dan probeert het hart alsnog vet te verbranden, maar hopen er zich afvalstoffen op en dat is gevaarlijk”, legt hij uit. “Meldonium stuurt erop aan om niet de vetten te gebruiken, maar suikers. “
Dat is de puur medische toepassing van het middel, maar meldonium wordt in Rusland ook voor allerhande andere kwaaltjes ingezet. Zo is het te koop als middeltje om somberheid te verdrijven. “Het wordt op grote schaal gebruikt en gewoon boven de toonbank verkocht.”
Twijfelachtig
De positieve werking van meldonium voor sporters is twijfelachtig, meent Kuipers. “Ik heb me even in de wetenschappelijke literatuur verdiept, voor zover die er is, en de onderbouwing die ik heb kunnen vinden voor de werkzaamheid is uitermate zwak.”
Dat het middel desalniettemin per 1 januari op de dopinglijst van de WADA staat komt juist door het veelvuldige gebruik ervan. “Het stond al een jaar op een lijst van middelen die laboratoria moesten melden bij het WADA, maar zonder gevolgen voor de sporter. Omdat het zoveel voorkwam is het op de lijst geplaatst”, aldus Kuipers. “Maar zonder de effectiviteit op sportprestaties te bekijken.”
Als lid van de medische commissie van de ISU is Kuipers nog niet officieel op de hoogte gebracht van de positieve tests. “Het kan zijn dat de voorzitter al op de hoogte is gebracht, maar hij heeft een geheimhoudingsplicht.”
Procedure
De procedure rondom dopinggevallen is strikt vastgelegd. Wanneer een laboratorium een bloed- of urinemonster positief test, dan wordt het met de code die bij het monster past gemeld bij de sportbond waar het vandaan komt. Vervolgens checkt de sportbond, in dit geval de ISU, of het nummer inderdaad correspondeert met een van hun sporters.
Wanneer dat het geval is, informeert de bond de atleet in kwestie en de voorzitter van de medische commissie. Dat lijkt in dit geval al gebeurd te zijn. Vervolgens komt de zaak bij de complete medische commissie terecht, daarna de tuchtcommissie en dan pas officieel in de openbaarheid. Op een officieel standpunt van de ISU en een mogelijke strafmaat is het dus nog even wachten.
Wat al wel helder is, is dat wanneer Kulizhnikov schuldig wordt bevonden de straf alleen betrekking zal hebben op de periode na 1 januari 2016 omdat meldonium toen pas als verboden middel is aangemerkt. Zijn wereldrecord van 33,98 op de 500 meter zal blijven staan. Zijn wereldtitels sprint en afstanden van afgelopen maand worden hem bij een schorsing wel afgenomen.
Lees alles over het dopingschandaal in de schaatssport in ons speciale dossier.
